Dal bloğu (BBB), kalbin alt odacıklarının daraltan elektriksel uyarıda meydana gelen bir bozukluktur. Kalbin sağ ve sol ventriküllerine giden elektriksel uyarı, sağ ve sol dallar adı verilen iletim yolları üzerinden ulaşır. Ancak bu yolların herhangi birinde bir sorun oluşursa, sağ dallanma dalı bloğu (RBBB) veya sol dallanma dalı bloğu (LBBB) gelişir. Bundle Branch Block (BBB) olarak tanımlanan bu durum, düzensiz kalp atışlarına neden olabilir. BBB'nin genellikle hiçbir belirtisi yoktur. Birçok kişi, altta yatan kalp rahatsızlıkları olmadığı sürece tedaviye ihtiyaç duymayabilir. Dal bloğu tedavisi, ilaçlar veya kalp pili takılmasını içerir.
Dal Bloğu Nedir?
Dal bloğu, kalbin çalışması esnasından meydana gelen elektriksel iletim sisteminde sağ ya da sol dalda meydana gelen blokaj olarak tanımlanır. Kalbin sol ve sağ dallarına iletilen elektriksel uyarının bozulması halinde bu hastalık meydana gelebilir. Bu durumda kalp kasları normalde geç uyarım göstererek kalp atışında düzensizliklere neden olabilir. Sağ dal bloğu (RBBB), sağ ventrikülün elektriksel uyarısının geç ulaşmasına neden olurken, Sol dal bloğu (LBBB), sol ventrikülün uyarısını gecikmesine sebebiyet verir. Bazı durumlarda ise bu blokajlar hiçbir belirti vermeyebilir. Ciddi vakalarda ise dal bloğu, nefes darlığı, çarpıntı ve yorgunluk gibi belirtilerle görülür. Dal bloğu, genellikle kalp hastalıkları, hipertansiyon ya da kalp krizi sonrası ortaya çıkabilir ancak bazen sağlıklı bireylerde de rastlanabilir.
Dal Bloğu Çeşitleri Nelerdir?
Dal blokları, kalbin elektriksel iletim sisteminde sağ ve sol dallarda meydana gelen blokajlar sonucunda meydana gelen bir durumdur. Bu blokajlar nedeniyle kalp atışlarının normal düzenini etkilenerek ritim bozukluklarına neden olabilir.
Dal blokları iki ana çeşitte sınıflandırılır:
Sağ dal bloğu (right bundle branch block - RBBB)
Sağ ventrikülün elektriksel uyarısını taşıyan iletim yolu olan sağ dalda bir blokajın meydana gelmesi durumudur. Sağ ventriküle elektriksel uyarı geç geldiği durumda sağ ventrikülün kasılması gecikir. Bu nedenle sağ ventrikül, sol ventriküle göre daha geç kasılabilir. Sağ dal bloğu oluştuğunda belirti vermeyebilir. Bu nedenle genellikle EKG testlerinde tespit edilebilir. Bazı durumlarda ise çarpıntı ve yorgunluk hissi yaratabilir.
Sol dal bloğu (left bundle branch block - LBBB)
Sol ventrikülün elektriksel uyarısını taşıyan iletim yolu olan sol dalda bir blokaj oluştuğunda görülür. Sol ventriküle elektriksel uyarının geç gelmesi, bu da sol ventrikülün kasılmasının gecikmesine neden olur. Bu durum kalp atışlarının uyumsuz olmasına zemin hazırlar. Sol dal bloğu, sağa göre kalp sağlığını daha fazla etkileyebilir. Belirtileri arasında ise yorgunluk, baş dönmesi ve çarpıntı yer alır.
Dal Bloğu Belirtileri Nelerdir?
Dal bloğu, belirti vermeyerek EKG testinde ortaya çıkabilir. Belirti verdiği durumda ise kişinin kalp hastalığı ve iletim bozukluğu bulunuyorsa, çarpıntı, ritim bozukluğu, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtileri oluşabilir. Dal bloğu belirtileri şöyle sıralanabilir:
Dal Bloğu Neden Olur?
Dal bloğu, kalpte yer alan elektriksel iletim sistemindeki sağ veya sol dalda meydana gelen bir sorun nedeniyle meydana gelir. Kalbin sağ ve sol ventriküllerine elektriksel uyarılardaki sistemde oluşan bir blokaj, elektriksel uyarının geç iletilmesine veya hiç iletilmemesine neden olur. Bu da kalp atışlarında düzensizliğe yol açabilir. Dal bloğu genellikle kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, kalp krizi veya kalp kası hastalıkları gibi altta yatan sağlık sorunlarından kaynaklanır Aynı zamanda, yaşlanma ile birlikte iletim sistemi zayıflayabilir ve doğuştan gelen bazı kalp iletim bozuklukları da dal bloklarına neden olabilir.
Dal bloğuna neden olabilecek durumlar şöyle sıralanabilir:
- Doğuştan gelişen kalp hastalıkları
- Genişlemiş kardiyomiyopati
- Kalp krizi
- Koroner arter hastalığı
- Kalp yetmezliği
- Kalp kası iltihabı (miyokardit)
- Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
- Kardiyomiyopati
Sağ dal bloğu aynı zamanda akciğer hastalıklarından da kaynaklanabilir:
Dal Bloğu Nasıl Teşhis Edilir?
Dal blokları, başka bir sağlık sorununun belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Bu durumun altında yatan nedeni ortaya koymak için doğru bir teşhis yönteminden yararlanmak önemlidir. Dal bloklarını teşhis etmek için şu yöntemlerden yararlanılır:
- Dal bloğunun kalbinizin hangi tarafında olduğunu belirlemek için elektrokardiyogram (EKG)
- Olası kalp hastalıklarını ve diğer sağlık sorunlarını tespit etmek için ekokardiyogram (EKO)
- Kan basıncı testleri, hipertansiyon (yüksek tansiyon) veya hipotansiyon (düşük tansiyon) olup olmadığını belirlemek için kan basıncı ölçümü
- Kandaki kolesterol seviyelerini ölçmek için kan testleri
- Akciğerlerin ne kadar verimli çalıştığını görmek için akciğer fonksiyon testi
Dal Bloğu Nasıl Tedavi Edilir?
Dal bloğu semptomları veya altta yatan rahatsızlıklar yoksa dal bloğu için tedaviye ihtiyaç duyulmayabilir. Yüksek tansiyon veya kalp yetmezliği semptomları gibi diğer sorunları kontrol etmek için ise doktorun önerisiyle ilaç kullanılabilir. Kişinin bayılma gibi belirtileri bulunuyorsa ve kalbin ihtiyacı varsa doktor bir kalp pili önerebilir. Kalp yetmezliği veya genişlemiş kardiyomiyopati durumunda ise sağlayıcınız biventriküler kalp pili kullanarak tedavi edilebilir.
Dal Bloğu Hakkında Sık Sorulan Sorular
Sağ dal bloğu tehlikeli mi?
Sağ dal bloğu, çoğu kişi için risk oluşturmaya ve zararsız olarak bilinen bir durumdur. Bazı durumlarda altta yatan bir kalp hastalığının işareti olabilir. Bu nedenle, teşhis edildiği durumda kişinin genel sağlığını değerlendirmek için ek testler önerilebilir. Böylelikle altında yatan neden ortaya çıkarılmış olur.
Dal bloğu ne demek tıp?
Dal bloğu, kalbin elektriksel iletim sistemindeki sağ veya sol dallardan birinde sinyal geçişinin yavaşlaması veya tamamen kesilmesi anlamına gelen bir durum olarak değerlendirilir. Bu durum, kalbin atışlarının senkronize olmamasına neden olarak elektrokardiyogram (EKG) ile teşhis edilir.
Sol dal bloğu nefes darlığı yapar mı?
Sol dal bloğu, özellikle altta yatan bir kalp hastalığına bağlı olarak gelişmişse nefes darlığına neden olabilir. Sol dal bloğu, kalp kasının kan pompalama yeteneğini etkileyerek akciğerlerde sıvı birikimine yol açabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 31 Aralık 2024
