CPR (Kardiyopulmoner Resüsitasyon) Nedir? CPR Nasıl Yapılır?

CPR (Kardiyopulmoner Resüsitasyon) Nedir?

Kalp masajı olarak da bilinen CPR, kalp durması sonrasında normal solunumu sağlamak için, akciğerlerde hava yollarının temizlenmesi, suni solunumun ağızdan ağıza yapılması ve göğüse basınç uygulanarak kalp masajı yapılmasını içeren acil bir hayat kurtarma tekniğidir. Bu işlem, kalbin tekrar atmasını sağlar, bu sayede beyne ve diğer hayati organlara kan dolaşımı tekrar başlar.

Herkesin öğrenebileceği basit bir teknik olan CPR, kişinin kalp atışı geri dönene kadar uygulanır. Kanın hayati organlara akmasını sağlamak için göğüs kompresyonlarını ve oksijen nefes vermeyi içerir. CPR'nin temel amacı, kalp ve akciğerlerin normal fonksiyonlarını geçici olarak yerine getirilmesini sağlayarak beyne ve diğer hayati organlara oksijen açısından kanın ulaşmasına yardımcı olmaktır.

CPR (Kardiyopulmoner Resüsitasyon) Temel Adımları Nelerdir?

Kalp masajı yani kardiyopulmoner resüusitasyon, esnasında uygulanması gereken temel adımlar bulunur. Bunların uygulama aşamaları şu şekilde gerçekleşir:

• Havayolu açıklığının sağlanır: Kişinin kalbi durması ya da hava yolunun tıkanması durumunda açmak için başı geriye doğru iterek çene yukarı kaldırılır.
• Solunum kontrol edilir ve yapay solunum verilir: Müdahale edilecek olan kişinin nefes alıp almadığı kontrol edilir. Nefes almadığı durumda kurtarıcı nefesi verilir.
• Dolaşımın sağlanması için göğüs kompresyonu uygulanır: Kalp masajı yapılarak kişinin kan dolaşımı sağlanmaya çalışılır.

CPR (Kardiyopulmoner Resüsitasyon) Nasıl Yapılır?

Hastanın solunum fonksiyonları ve kalp atışı yerine gelene kadar uygulanan CPR, 2 nefes verme ve 30 kalp masajı şeklinde yapılır. 1 siklus olarak adlandırılan 2 nefes ve 30 kalp masajı, hayati açıdan oldukça önemlidir. 5 siklus tamamlandığı durumda ise hastanın yaşamsa fonksiyonlarının kontrolü sağlanır.

CPR uygulama aşamaları şöyle sıralanabilir:

• Öncelikle hasta için güvenli bir ortamın olduğundan emin olunur
• Kişinin bilincini kontrol ettikten sonra kişiye yüksek sesle iyi misiniz diye sorulur
• Kişinin yanıt vermediği durumda başka birinden 112’yi aranması istenir
• Kişiyi sırt üstü olacak şekilde düz bir zemine yatırılır
• Kişinin yanına dizler kişinin göğsünün hizasına gelecek şekilde diz çökülür
• Ellerin birini diğerinin üzerine koyarak göğsün ortasına yerleştirilir
• Kolu kırmayacak şekilde düz tutarak vücut ağırlığı kullanılarak göğse yaklaşık 5 cm derinliğe kadar baskı uygulanır
• Her göğüs kompresyonu sonrası göğsün tamamen geri gelmesi beklenir
• Dakikada yaklaşık 100-120 kompresyon hızında bu şekilde devam edilir
• 30 kompresyon sonrasında solunuma geçilir
• Kişinin başını geriye doğru ittikten sonra çenesini yukarı kaldırarak hava yolunun açılmasına yardımcı olunur
• Kişinin burnunu kapatıp ve ağızdan ağıza nefes aktarımı yapılır
• Hastanın göğsünün kalktığını görmek için her biri yaklaşık 1 saniye sürecek şekilde iki nefes vermeye devam edilir
• 1 siklus olarak tanımlanan 30 kompresyon ve 2 nefes döngüsü yapılır
• Sağlık ekipleri gelene kadar veya kişi normal nefes almaya başlayana kadar kompresyon ve nefes verme döngüsünü tekrarlanır

Çocuklar ve bebeklerde CPR nasıl yapılır?

Yetişkinlere benzer olarak uygulansa da bebek ve çocuklarda farklı adımlarla CPR uygulaması yapılması gerekir. Çocuklar ve bebeklerde CPR uygulaması şu şekilde yapılır:

• Çocuklarda göğüs kompresyon uygulaması yaparken bir ya da iki el kullanılabilir
• Bebeklerde göğüs kompresyonunda ise iki parmaktan yararlanılır
• Çocuk ve bebeklerde, yetişkinlerde olduğu gibi 30 kompresyondan sonra 2 nefes verilir
• Bebeklerde, nefes aktarımı ağız burun birlikte kapatılarak yapılır

CPR uygulaması ve bunun yapan kişinin doğru şekilde yapması kişinin hayatta kalma şansını önemli oranda artırır. Bu sebeple, CPR eğitimi almak kişinin başkalarına yardım etmesine ve hayat kurtarmasına destek olur.

CPR (Kardiyopulmoner Resüsitasyon) Hakkında Sık Sorulan Sorular

CPR ne demek?

CPR, kişinin nefes alamama ya da ani kalp durması esnasında hayata dönmesine yardımcı olmak için uygulanan ilk yardım yöntemlerinden biridir.

CPR açılımı nedir?

CPR, kardiyopulmoner resüsitasyon kelimelerinin kısaltılmış hali olarak bilinir. “Kardiyo” kalbi, “pulmoner” ise akciğerleri tanımlar. Resüsitasyon ise kan dolaşımı ya da solunumu duran kişinin fonksiyonlarının yerine gelmesi için uygulana destekleyici davranıştır.

CPR kaç dakika yapılır?

CPR yaklaşık olarak 5 siklus boyunca uygulanır. (1 siklus: 30 kalp masajı, 2 solunum) Bu da yaklaşık olarak 2 dakika sürebilir.  

CPR nereye yapılır?

CPR uygulaması yapılırken kişinin göğsünün ortasındaki kemiğe yani strenuma baskı uygulanır. Yapılan ritmik uygulama kişinin nefes almasını destekleyerek hayati organlarına oksijen gitmesine yardımcı olur.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.