Boyun düzleşmesi, C şeklinde olan sağlıklı eğriliğe sahip olan boyundaki omurga kemiklerinin düzleşmesidir. Günlük yaşamdaki hareketsizlik, bilgisayar başında geçirilen uzun saatler pek çok kişide duruş bozukluğuna ve bunun sonucunda da boyun düzleşmesine yol açar. Boyun düzleşmesinin en yaygın görülen ilk belirtisi boyun ağrısıdır. Bu ağrı, sırt ve omuza da yayılabilir. Boyun ağrısına aynı zamanda baş ağrısı da eşlik edebilir. Tedavi edilmediği takdirde boyun düzleşmesi kişinin yaşam kalitesini önemli bir ölçüde etkiler.
Boyun Düzleşmesi Nedir?
Boyun düzleşmesi, servikal omurgadaki C harfine benzer normal eğrinin düzleşmesi veya kaybolmasıyla karakterize edilen bir postüral anormalliktir. Boyun düzleşmesi en basit tabiriyle boyundaki sağlıklı eğriliğin bozulması sonucu boyun omurgasıınn düzleşmesidir.
Sağlıklı bir vücut; omurga kafatasından kuyruk sokumuna kadar uzanan yapısında dört ayrı bölgede kavis gösterir. Bunlar boyun ve bel bölgesinde C harfi gibi, sırt ve kuyruk sokumu bölgesinde ters C harfi gibi görüntü verir. Bu kavislerin normalden fazla olması ya da az olması çeşitli omurga rahatsızlıklarına sebep olur. Kemiklerdeki bu oluşan değişiklikler hem farklı omurgalara hem de etrafında var olan kas grubu ve bağlara fazladan yük bindirerek birçok semptomun oluşmasına yol açar.
Boyun düzleşmesinin en sık görülen nedeni duruş bozukluğu ve hareket bozukluğudur. Bunların yanı sıra stres, kalsiyum eksikliği, yanlış yastık seçimi ve ani hareketler de boyun düzleşmesine yol açabilir.
Boyun Düzleşmesi Neden Olur?
Boynun doğal eğriliği olarak tanımlanan servikal lordoz, üst sırt ve boyun bölgesinde doğal c şeklindeki içe doğru eğridir. Boyun bölgesindeki omurga olması gereken C şeklindeki sağlıklı eğriye sahip olmadığında, bu durum servikal lordoz kaybı olarak ifade edilir ve boyun düzleşir. Buna neden olan faktörler arasında duruş bozukluğu, hareketsizlik, uzun saatler bilgisayar başında oturmak, ağır sırt çantası kullanımı, kalsiyum eksikliği ve stres yer alır.
Genel olarak boyun düzleşmesine neden olan faktörler şunlardır:
- Duruş bozukluğu
- Hareketsizlik
- Uzun saatler bilgisayar başında oturmak
- Boynun aşırı zorlanması
- Ağır sırt çantası kullanımı
- Demir ve kalsiyum eksikliği
- Stres
- Yaşlılık
- Özellikle kızlarda ergenlik döneminde vücudu saklama isteği
Ayrıca omurganın gelişimi sırasında skolyoz ya da kifoz gibi omurga bozukluklarına bağlı boyun düzleşmesi meydana gelebilir. Omurgayı oluşturan omurların anatomik gelişimi sırasında şekil bozuklukları olabilir ve buna bağlı da boyun düzleşmesi oluşabilir.
Bunun yanı sıra yaşlılık nedeniyle disklerde sıvı kaybına bağlı dejenerasyon ya da osteoporozun yol açtığı kemik çökmelerine bağlı kamburluğun artması boyunda düzleşmeye neden olabilir. Fiziksel travmaya maruz kalma sonrası ya da aşırı zorlanma sonrası boyun kemiklerin etrafını saran kas, bağ doku, ligaman ve fasianın hasar görmesi sonrası da boyun düzleşmesi gerçekleşebilir.
Tüm bunların yanında kemiği tutan veya bazı organlardan kemiğe yayılan metastazlara bağlı bazı kanserler, kasları tutan muskuler distrofi, kemik yapım ve yıkımını ilgilendiren paget ve osteomalazi gibi hastalıklarda bazı omurga cerrahileri sonrasında da boyun düzleşmesi nadir de olsa görülebilir.
Boyun Düzleşmesi Belirtileri Nelerdir?
Boyun düzleşmesinin en karakteristik belirtisi boyun ağrısıdır. Boyun ve omuzlarda kas spazmları, omuz ve sırtta ağrı, baş ağrısı, boyunda hareket kısıtlılığı, boyunda sertlik hissedilmesi ve yürüme sırasında dengesizlik de boyun düzleşmesi belirtileridir.
Boyun düzleşmesinde ortaya çıkan belirtiler şu şekildedir:
- Boyun ağrısı
- Boyunda hareket kısıtlılığı
- Boyun kaslarında güçsüzlük
- Boyunda sertlik hissedilmesi
- Baş ağrısı ve sırt ağrısı
- Omuzlarda yük varmış gibi ağırlık hissi
- Yürüyüş sırasında dengesizlik
- Ense ağrısı
- Sinir köklerine bası olursa kollarda ağrı ve elde uyuşma
- İdrar veya dışkıyı kontrol etmekte güçlük
Boyun ağrısı
Boyun ağrısı, boyun düzleşmesine işaret eden en yaygın ve ilk belirtidir. Kemiklerin aşınıp, omurganın eğriliğini kaybedip düzleşmesine bağlı olarak boyunda düzleşme meydana gelir ve bu da zaman zaman şiddetli bir boyun ağrısı yaşatır.
Boyunda hareket kısıtlılığı
Hem boyun düzleşmesi hem de boyunda ağrıya bağlı olacak şekilde boyunda bir hareket kısıtlılığı görülür. Kişi boynunu sağa veya sola çeviremediğini hissettiğinde ve bununla birlikte ağrı da yaşıyorsa boyun düzleşmesinden şüphelenilebilir.
Boyun kaslarında güçsüzlük
Boyun düzleşmesi yaşayan kişide aynı zamanda boyun kaslarında güçsüzlük de görülür. Bu da boyun düzleşmesinde yaşanan yaygın belirtiler arasındadır.
Boyunda sertlik hissedilmesi
Boyunda sertlik hissedilmesi de, boyundaki eğriliğin kaybolması neticesinde oluşan boyun düzleşmesinin belirtilerindendir.
Baş ağrısı ve sırt ağrısı
Boyun düzleşmesinin en yaygın belirtisi olan boyun ağrısı aynı zamanda baş ağrısına da beraberinde getirebilir. Önce omuz ve sırt bölgesine yayılan ağrı daha sonrası baş bölgesinde de görülebilir.
Yürüyüş sırasında dengesizlik
Boyun düzleşmesi, omurga bölgesinde hasar meydana getirerek kişinin yürüyüş performansını da etkileyebilir. Yürüyüş sırasında yaşanan denge kayıpları boyun düzleşmesine bağlı olabilir.
Boyun Düzleşmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Boyun düzleşmesi nedenleri çok farklı olduğu için uzman doktor tarafından detaylı bir öykü alınıp muayenesinin yapılması gerekir. Doktor, hastanın vücut dengesini ve boyun hareketlerini detaylı olarak değerlendirir, boyun anatomisini eliyle muayene ederek inceleyebilir.
Gerekli görüldüğü takdirde omurga grafileri, MR ve CT istenebilir. Zaman zaman postür analiz cihazları gibi yeni gelişen teknolojik cihazlarla omurga analizi yapılabilir. Hatta yürümeye bağlı omurga değişiklikleri olup olmadığı yürüme analizi cihazları ile tespit edilebilir. Eğer hastada ek hastalık varsa değerlendirilip gerekli görüldüğü takdirde kan tetkikleri istenebilir. Tüm bunların sonunda tanı konulan hastalığa göre hastaya tedavi planı belirlenir.
Boyun Düzleşmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yapılan tetkiklerin sonucunda tanı konulan hastalığa göre hastaya tedavi planı belirlenir. İlk olarak yardımcı ortezler (boyunluk, korse) kullanılabilir ancak kullanılan ortezlerin uzun vadede olmaması önerilir. Boyun düzleşmesine neden olabilecek bilgisayar kullanımı, telefon kullanımı, iş ortamı, yastık seçimi gibi günlük hayatta yapılan hattalar için hasta bilgilendirilir.
Tedavide ilk aşamada fiziksel tıp yöntemleri tercih edilir. Fizik tedavi olarak çeşitli boyun ve postür egzersizleri, boyun traksiyonları ve masajlar hem bölgedeki kasların güçlendirilmesi, hem omurganın bası belirtilerinin rahatlatılması hem de kemik yapıların düzenlenmesi açısından faydalıdır. Ağrısı olan hastalarda ağrı kesici ve gerekirse nonsteroid ilaç tedavisi, kas spazmı olan hastalarda kas gevşetici ilaç tedavileri, gerekli görüldüğü durumda topikal tedaviler kullanılabilir.
Bunlar boyun düzleşmesini ortadan kaldırmaz fakat hastanın yaşam kalitesini artırmada etkili olur. Ayrıca kinezio bantlama, kuru iğneleme, ağrılı nokta enjeksiyonları ve nöral tedavi gibi yöntemler hastalarda kullanılabilir. Bu tedavilerde öncelikle hastanın yaşam kalitesini düzeltmekte etkilidir.
Yukarıda yer alan ilgili yöntemler boyun düzleşmesini ortadan kaldırmaz fakat tedaviye destek olduğu için hastanı fizik tedavi ve egzersiz programına uyumunu artırır. Çok nadirde olsa altta yatan hastalığa bağlı omurga cerrahisi gerekebilir. Omurga cerrahisi sonrası zayıflayan kasları kuvvetlendirme ya da doğru postürü sağlayabilmek amacı ile tekrar fizik tedaviden fayda sağlanabilir.
Boyun Düzleşmesi Nasıl Geçer?
Boyun düzleşmesi eğer şiddetli değilse fizik tedavi uygulamaları, boyunluk, ağrı kesici ilaçlar, servikal traksiyon ve birtakım egzersizler düzleşmeyi iyileştirebilir. Özellikle servikal traksiyon, doktorun boyna karşı kuvvet uygulama yöntemidir. Burada amaç kişinin duruşunu düzeltmek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır. Eğer şiddetli bir boyun düzleşmesi söz konusuysa tıbbi olarak ameliyat söz konusu olabilir.
Boyun düzleşmesine iyi gelebilecek tedavi yöntemleri şöyledir:
- Fizik tedavi uygulamaları
- Boyunluk
- Ağrı kesici ilaçlar
- Servikal traksiyon
- Birtakım boyun düzleşmesi egzersizleri
- Şiddetli vakalarda ameliyat
Boyun Düzleşmesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Boyun düzleşmesi ağrı yapar mı?
Boyun düzleşmesinde en sık görülen şikayet boyun ağrısıdır. Boyun düzleşmesinden kaynaklanan ağrı sırt ve omuza yayılabilir. Bazı durumlarda baş ağrısı da eşlik edebilir. Kola yayılan ağrı, uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük gibi belirtiler de varsa düzleşmeyle birlikte boyun fıtığı da araştırılmalıdır.
Servikal lordoz düzleşmiştir ne anlama gelir?
Görüntüleme raporlarında geçen servikal lordoz düzleşmiştir ifadesi, boyundaki servikal omurganın C şeklinde olan doğal eğriliğini kaybettiği ve boynun aşırı düz hale geldiği anlamına gelir. Yani doğal kıvrımını kaybederek, düzleşmesi demektir C şeklindeki bu doğal eğrilik, başın ve omurganın düzgün bir şekilde sabitlenmesini sağlar.
Boyun düzleşmesi ağrısı en sık nerelerde görülür?
Boyun düzleşmesi, ense arkasında boyunda ve omuzlarda sık ağrı yapar. Eğer boyun düzleşmesine bağlı kök basısı varsa zaman zaman kola sırta yayılan ağrı da olabilir. Boyun düzleşmesine bağlı kulak çınlaması, vertigo (baş dönmesi) , tansiyon yüksekliği gibi şikayetler de görülebilir.
Boyun düzleşmesi baş ağrısı yapar mı?
Boyun düzleşmesi migrenden farklı olarak genellikle ense kökünde boynun arkasından başlayan ağrı ile kendini gösterir.
Boyun düzleşmesi kolda ağrı yapar mı?
Boyunda düzleşme eğer omurgada sinir köküne bası yaparsa; ilgili sinir kökünün kas gruplarında ağrı, kolda ağırlık hissi güç kaybı ve his kusuru yapabilir.
Boyun düzleşmesi kulak uğultusuna neden olur mu?
Boyun kaslarının gerilmesine ve postürün bozulmasına bağlı kulak çınlaması olabilir. Ancak kulak çınlamasının ilk sebebi değildir. Kulak çınlaması ilgili hekim tarafından öncelikli olarak değerlendirilmeli boyun düzleşmesi dışında öncelikli diğer nedenler araştırılmalıdır.
Boyun düzleşmesi ağrısı nerelere vurur?
Vücudun çeşitli bölgelerinde görülen ağrılar da boyun düzleşmesinden kaynaklanabilmektedir. Özellikle omuz, kürek kemiği ve ensede ağrı boyun düzleşmesine işaret edebilmektedir.
Boyun düzleşmesine hangi ilaçlar iyi gelir?
Ağrısı olan hastalarda ağrı kesici ve gerekirse nonsteroid ilaç tedavisi, kas spazmı olan hastalarda kas gevşetici ilaç tedavileri, gerekli görüldüğü durumda topikal tedaviler kullanılabilir. Bunlar boyun düzleşmesini ortadan kaldırmaz fakat hastanın yaşam kalitesini artırmada etkili olur. Çok nadir olarak musküler distrogiler gibi kas hastalıklarına bağlı oluşan kas spazmları sonucu olan boyun düzleşmelerinde ilgili kaslara botoks yapılabilir.
Boyun düzleşmesi tedavi edilmediği takdirde ne olur?
Tedavi edilmeyen boyun düzleşmesi hastayı mutsuz eder ve sürekli boyun, omuz, kol ve sırt bölgesinde geçmeyen ağrılara neden olur. Bunlarla birlikte uyku kalitesi düşer, sinir köklerine bası olursa ilgili alanlarda güç kaybı yaşanır. Ağrı ile yaşayan kişilerde huzursuzluk, mutsuzluk hatta anksiyete görülebilir. Boyun düzleşmesi ayrıca baş ağrısı, kulak çınlaması ve tansiyon yüksekliğine de sebep olur.
Boyun düzleşmesi geçer mi?
Boyun düzleşmesi, genellikle fizik tedavi uygulamaları, boyunluk, ağrı kesici ilaçlar ve boyunu fazla hareket ettirmemek kaydıyla iyileşir. Ancak daha ciddi boyun düzleşmesi vakalarında tıbbi müdahale gerekebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 27 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 6 Mayıs 2024