Alerjik hastalıklar son yıllarda hızla artış gösteriyor. Besin alerjileri, alerjik astım, saman nezlesi gibi sosyal yaşamı olumsuz etkileyen rahatsızlıkların yanında anafikaksik şok gibi hayatı tehdit eden alerjik hastalıkların %30’undan fazlası çocuklarda görülüyor. Alerjik hastalıklardaki artışın nedeni tam olarak belirlenmemekle birlikte son yıllarda “Hijyen hipotezi” ön plana çıkıyor. Doğal beslenerek çocukları küçük yaşlardan itibarın doğayla tanıştırmak alınabilecek önlemlerin başında geliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ahmet Soysal, hijyen hipotezi hakkında bilgi verdi.
Her anne baba çocuklarını dünyadaki kötülüklerden ve hastalıklardan korumak istemektedir. Aslında her geçen yıl bir önceki yıla göre çocukları hastalıklardan korumak için doktorların eli daha da kuvvetlenmektedir. Özellikle antibiyotiklerin keşfi, aşılar ve hijyen standartlarındaki gözle görülür düzelme enfeksiyonlara karşı verilen savaşta en önemli silahlardır. Ancak enfeksiyonlara karşı verilen savaşta kat edilen mesafe alerjik hastalıklardaki artışa neden mi oluyor? sorusunu gündeme getirmektedir. Toplumsal gelişme ile birlikte batı tarzı yaşam, insanların günlük yaşam tarzının değişmesi ve çevresel faktörler, alerjik hastalıkların görülme sıklığında artışa neden olabilmektedir. Son yüzyıllık dönem içinde, ekonomik ve bilimsel gelişmelere paralel olarak hijyen koşullarındaki düzelmeye bağlı olarak alerjik hastalık sıklığının artışının açıklanmasında hijyen hipotezi ön plana çıkmaktadır.
Sağlık için mikrop gerekli mi?
Çocukların erken dönemde mikropla karşılaşması bağışıklık sisteminin gelişmesinde önemlidir. Çocuğun hayata geldiği ilk günden itibaren hijyen hipotezi devreye girmektedir. Sezaryen ile dünyaya gelen bir çocuğun ilerleyen günlerde çok sık antibiyotik kullanması bağırsak florasını olumsuz etkileyebilmekte bu durum da alerji gelişimde risk faktörü yaratabilmektedir. Genel olarak bakıldığında; temiz su kaynaklarına ulaşımın kolaylaşması, suların klorlanması ile birlikte sıtma ve parazitik enfeksiyonların azalması hepatit A enfeksiyonlarında azalma, antibiyotiklerin keşfi, bakteriyel enfeksiyonların önlenmesi ve tedavisi, aşıların yaygın olarak uygulanması ile insanlar artık daha steril ve temiz bir hayat yaşamaya başladı. Bunun sonucunda bağışıklık sistemi alerjik mekanizmalara doğru yönelebilmektedir.
Çocukları doğadan uzak büyütmeyin
Alerjik hastalıklarındaki artışı açıklamaya çalışan hijyen hipotezi sadece ilaçlarla sınırlı kalmamaktadır. İnsanın doğadan uzaklaşması da alerjik reaksiyonları artırabilmektedir. Hayat tarzındaki değişimler sonucunda ev içinde veya kapalı ortamlarda fazla zaman geçirilmesi, temiz hava ile temasın azalması alerjik rahatsızlıklar bakımından risk faktörleri arasında yer almaktadır. Gün ışığından mahrum kalmak D vitamini düzeyinde azalmaya neden olurken, daha fazla kapalı alan, daha fazla mobilya ve ev eşyası ile temas özellikle ev tozu gibi alerjenler için uygun ortam sağlamaktadır. Şehirde büyüyen toprak ve hayvanlardan uzak çocuklarda daha fazla alerjik rahatsızlıklar yaşandığı unutulmamalıdır.
Kendinizin ve çocuğunuzun doğal beslenmesine özen gösterin
Beslenme alışkanlıklarının yıllar içinde değişmesi de alerjik rahatsızlıklar bakımından tetikleyici olabilmektedir. Daha az taze meyve ve sebze tüketilmesi, fast food alışkanlığının artması, asitli içeceklerin tüketimi gibi olumsuzluklar bağırsak florasını bozarak hem obezite hem de alerjik hastalıklar için zemin hazırlayabilmektedir
Güncelleme Tarihi : 10 Mart 2021
Yayınlanma Tarihi: 1 Kasım 2019
