Çocukları Güneşin Zararlı Etkilerinden Koruma Yolları

Güvenli güneşlenme nedir?

Bronzlaşmanın kimi bireyler tarafından bir sağlık belirtisi olarak algılanması yadsınamaz bir gerçektir. Ancak, güneş nedenli ciltte en hafif bir koyulaşma dahi cildin hasar gördüğünün bir göstergesidir. Bebekler ve çocuklar ise güneş hasarı için yüksek risk altındadır çünkü bu yaş grubunda cilt oldukça hassastır. Çocuklarımız ne kadar erken güneşe maruz kalırlarsa, bu ciltlerinde o denli geri dönüşü olmayan hasara yol açacaktır. Bu nedenle, güvenli güneşlenme, güneşin cildimize nasıl zarar verebileceğini anlamak ve güneş kremi gibi kolay yöntemlerle olası hasar için önlem almak şeklinde özetlenebilir.

Güneş ışınları neden zararlıdır?

Güneş, iki tür ultraviyole (UV) ışını yayar. Bunların yaklaşık %95'ini oluşturan UVA ışınları cilde derinden nüfuz ederek erken yaşlanmaya neden olur. Arta kalan %5'ini oluşturan UVB ışınları ise cildin en dış tabakalarını etkileyerek güneş yanığına neden olur. UV maruziyetinden kaynaklanan cilt hasarı, tehlikeli bir cilt kanseri türü olan ‘Melanom’ nedenidir. Melanom gelişiminde, güneşe ne kadar sıklıkta maruz kaldığımız ve hasarın ne kadar uzun süredir var olduğu önemlidir. Cilt kanserleri önceleri daha çok ileri yaşlarda görülürken, günümüzde daha genç yaşlarda da yaygın olarak görülebilmektedir.

Çocukları güneşten korumak için neler yapılmalı?

Çocuklarınızı güneşteyken güvende tutmak için bazı kolay ama önemli adımlar atabilirsiniz.

Gölgede kalın

Güneş ışınlarının en güçlü ve etkili olduğu dönem öğle saatleridir, dolayısıyla 11:00 ile 15:00 saatleri arasında gölgeli alanlarda kalmaya çalışın. Bebekleri sürekli olarak gölgede tutun. Mümkün olduğunca şemsiye veya bir ağaç altında gölgede bulunun.

Giysilerle cildini koruyun

Çocuklarınızı ciltleri direkt güneş temasına en az maruz kalacak şekilde giydirin. Eğer çocuklar uzun süre dışarıda kalacaklarsa, omuzlar güneş yanığı için en riskli alanlar olduğundan, askılı elbiselerden kaçınılmalıdır. Bol kesim, pamuklu ve hafif kıyafetler onları serin tutmaya yardımcı olacaktır, ancak seyrek dokunmuş -ışığa tutulduğunda ışığa geçirgen nitelikte- kıyafetlerin güneş yanığına neden olabileceğini unutmamak gerekir. Bunun yerine artık kolayca kuruyan özel güneş koruyuculu giysiler de tercih edilebilir.

Şapka takın

Geniş siperlikli bir şapka, güneşten daha fazla korunma sağlar. Balıkçı, kova veya cankurtaran tipi şapkalar iyi birer seçenek olabilir. Geniş siperlikli, arka ve yanlarda ekstra kumaş ile güneş koruyuculuğu perçinlenmiş şapkalar; yüzü, boynu ve omuzları gölgeleyerek daha iyi bir koruma sağlayabilir.

Güneş gözlüğü takın

Güneş gözlüğü takmak hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı koruma sağlar. Güneş gözlüğünün CE veya UV 400 sertifikasına sahip olmasına dikkat edin, çünkü bunlar güneş gözlüklerinin iyi UV koruması sağladığını gösterir. Çerçeve ve gözlük sapları arasındaki boşluklardan güneş ışınlarının sızmasını engelledikleri için çocuklar için etrafı saran ‘wraparound’ güneş gözlükleri çok daha iyi seçeneklerdir.

Güneş kremi uygulayın

UV hasarını azaltmak için güneş kremi uygulamak, güvenli güneşlenmek için en önemli unsurdur. Bu aşamada güneş kremi şişelerindeki farklı harfler, sayılar ve derecelendirmeler kafa karıştırıcı olabilir. 6 aydan küçük bebeklerde güneş kremleri önerilmemektedir; bu grup direkt güneş ışığı temasından tamamen uzak tutulmalıdır.

Güneş Koruma Faktörü (SPF) ne anlama geliyor?

SPF, güneş koruma faktörü anlamına gelir. Beraberindeki sayısal değer ise güneş kremi tarafından UVB ışınlarına karşı sağlanan koruma gücünü göstermektedir.

Güneş kremi ne kadar süre dayanır?

Örneğin SPF 50 değerindeki bir güneş kremi, doğru şekilde uygulandığında hiç güneş kremi kullanmadığınız duruma göre 50 kat daha uzun koruyucu güce sahip olduğunu göstermektedir.  Yani SPF ne kadar yüksekse o kadar iyidir, ancak koruma sağlamak için doğru şekilde uygulanması çok önemlidir.

Güneş kremi çocuklarda ne sıklıkla yenilenmeli?

Çocukların güneşe maruz kalan bölgelerine güneş kremi güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce bol miktarda uygulanmalı ve uygulama dışarı çıktıktan sonra tekrarlanmalıdır. Daha sonra ne sıklıkta yeniden uygulanması gerektiğini kesin olarak belirtmek güç, çünkü çocuklar farklı vücut yüzey alanlarına sahipler, bu yüzden kalın bir tabaka halinde uyguladığından emin olunmalıdır. Direkt maruziyette en az 2 saatte bir yeni uygulama önerilmekle birlikte çocuklarda bu süre daha da kısa tutulmalıdır. Sıklıkla unutulan burun, yanaklar, saç çizgisi, kulaklar, boyun ve ayak sırtlarına da dikkatlice uygulama yapmaya özen gösterilmelidir. Ayrıca, çocuğunuz terlediğinde, ıslanırsa veya havluyla kurulandığında güneş kremini tekrar uygulama önemlidir.

Çocuklarda hangi özelliklerdeki güneş kremleri tercih edilmeli?

Güneş kremi seçerken çocuklarda tercihen SPF değeri 50 veya daha yüksek olan ve geniş spektrumlu güneş koruması sağlayan güneş kremleri tercih edilmelidir. Bu, cildi hem UVB hem de UVA ışınlarından koruyabileceğiniz anlamına gelir. Ambalajda SPF’nin yanı sıra artı işareti (+) ile ifade edilen ve en yüksek 5 adet artı işareti üzerinden derecelendirilen UVA koruma faktörüne (PA) de dikkat edilmelidir. Bu size güneş kreminin UVA ışınlarına karşı ne kadar iyi koruduğunun göstergesidir. Artı işareti sayısı ne kadar fazla ise bu size daha fazla ne kadar yanmadan güneşte kalabileceğinizi gösterir.

Çocuklara güneşten korunma alışkanlığı nasıl edindirilebilir?

Ebeveynlerin çocuklarına güneşe maruziyetin riskleri hakkında basit ve anlaşılır bir dilde bilgi vermesi oldukça önem taşımaktadır. Ebeveynler okula göndermeden önce de çocuklarına güneş kremi uygulayabilirler. Ancak bu sadece bir miktar koruma sağlar, çocukların dışarıda oldukları süre boyunca gün içinde güneş kremine erişimini kolaylaştırmak ve bu uygulamayı günlük bir rutin haline getirmek önlenebilir cilt kanseri olgularını azaltmak için akılcı bir çözüm olabilmektedir. Çocuklara güvenli güneşlenme farkındalığını aşılamak için öncelikle ebeveynlerin iyi birer örnek olması önemlidir. Bu nedenle açıklanan adımları yediden yetmişe herkesin takip etmesi önem taşımaktadır.