Çocuklarda Doğumsal Kalp Anomalileri

Dogumsal kalp anomalilerinin görülme sikligi nedir?

Her dogan 1000 bebekten 8'inde dogumsal kalp anomalisi mevcuttur. Kabaca, 100 yeni dogan bebekten Tinde dogumsal kalp anomalisi bulundugu ifade edilebilir. Bu oran, dogumdan önce, anne rahmindeki ceninler göz önüne alinacak olur ise çok daha yüksek çikar. Çünkü gebelik sirasindaki düsüklerin büyük bir bölümü, hayatla uyusmasi mümkün olmayan kalp gelisim bozukluklarindan kaynaklanmaktadir.

Dogumsal kalp anomalisinin belirtileri nelerdir?

Dogumsal kalp anomalileri, bebeklerde degisik belirtilere yol açar. Bunlarin en dikkat çekenleri arasinda, bebeklerde hizli nefes alma, emerken fazla terleme, gögsün kabarik hale gelmesi, gelisme geriligi, dudaklarda ve el-ayak parmak uçlarinda morarma, daha büyük çocuklarda ise çabuk yorulma, morarma, gögüs agrisi ve çarpinti gibi belirtiler yer almaktadir.

Dogumsal kalp anomalisi tanisi nasil konur?

Çocuk kardiyologu çocugu muayene eder, sonra elektrokardiografi (EKG) ve kalp röntgeni (Telegrafi) çekilir, sonrasinda ise yine çocuk kardiyologu ekokardiografi yaparak taniyi net bir sekilde koyabilir.

Ekokardiografi nedir?

Ekokardiografi (EKO), kalbin yapisinin ve hareketlerinin "çok büyük ve özel bir bilgisayar" kullanilarak görüntülendigi bir ultrasonografi yöntemidir. Çocuk için herhangi bir zarari yoktur, aci vermez ve incelemenin sonunda tani kesinlestirilebilir. Ekokardiografinin yeterli bilgi saglayamadigi bazi seyrek durumlarda ve özellikle de çocukta kalp operasyonu gerekiyorsa, daha ileri tetkikler (anjiografi-kateter, MR...) kullanilarak tani kesinlestirilir..

Çocukta üfürüm nedir?

Kalp esasen, içinden geçmekte olan kani ilerleten bir pompadir. Kalbe alti damar kan getirir, iki büyük damar ise kani kalpten disari tasir. Kalbin içinde iki adet ve disari çikan damarlarda da iki adet olmak üzere toplam dört adet kapak bulunur. Kalbin yapisinda "kulakçik" adi verilen iki küçük odacik,"karincik" adi verilen iki büyük odacik mevcuttur. Sag taraftaki odaciklarda kirli kan, sol taraftaki odaciklarda ise temiz (oksijenli) kan yer alir. Bütün bu karmasik yapi içinde kan dolup dolup bosalirken kapaklarin açilip kapanmasindan, kalp duvarlarinin titresmesinden ya da farkli kalp hastaliklarindan (delikler, kapak bozukluklari v.b.) ötürü birtakim sesler duyulur. Kapaklarin açilip kapanmasinin disindaki ilave seslerin çogu genellikle "üfürüm" adi verilen ilave seslerdir. Üfürüm olarak adlandirilmayan ilave sesler de vardir.

Masum üfürüm nedir?

Üfürümlerin bir bölümü dogumsal veya sonradan edinilen kalp hastaliklarina baglidir, bir bölümü ise tamamen normal kalplerde duyulan masum karakterli ilave seslerdir ve bu durumda hiç endiselenmemek gerekir. Çocuk kardiyologu bu masum karakterli üfürüm ile kalp hastaligina bagli olani birbirinden ayirir, eger bir masum üfürüm degil de bir kalp hastaligi söz konusu ise taniyi belirleyerek ne yapilmasi gerektigine karar verir.

Dogumsal kalp hastaliklari tedavi edilebilir mi?

Türkiye'de çocuk kardiyolojisi ve çocuk kalp cerrahisi uygulamalari gerçekten de bati ülkeleri standardindadir ve bu konuda çok basarili sonuçlar alinmaktadir. Gerekiyorsa, bir günlük bir bebekte bile basarili kalp operasyonlari yapilarak bebegin hayati kurtarilabilmektedir. Operasyona kadar geçen süre içinde ilaçla tedavi uygulanabilmekte ve bebegin rahatlamasi saglanmaktadir. Bazi dogumsal kalp hastaliklari ise sadece izlenmekte ve bunlarin bir bölümü kendiliginden - bebek büyüdükçe ve güçlendikçe -düzelebilmektedir. Çocuk kardiyologu bu hastaliklardan hangilerinin kendiliginden düzelebilecegi, hangilerinin ilaç tedavisi ile bir süre izlenmesi gerektigi, hangilerinin ise zaman kaybetmeden kalp operasyonu yapilarak düzeltilmesi gerektigi konusunda bilgi verecektir.

Anne karnindaki bebege de kalp anomalisi tanisi konulabilir mi?

Fetal ekokardiografi yapilarak anne karnindaki bebegin kalbi 18'inci haftadan itibaren incelenebilir. Fetal ekokardiografi, bunu yapan çocuk kardiyologu doktor tarafindan çok dikkat isteyen, normal ekokardiografiye göre daha uzun süren, ancak anne karnindaki bebege de, anneye de hiçbir zarari olmayan bir incelemedir.

Fetal ekokardiografinin yarari nedir?

Fetal ekokardiografi yapilarak bir kalp anomalisi belirlenmis ise dogumla ilgili düzenlemeler (dogumun yapilacagi merkez, dogumun türü - sezaryen veya normal dogum) mümkün olur. Ayrica, aile hem fiziken hem de zihnen bu duruma karsi hazirlikli hale gelir. Dogumdan sonra hemen baslanmasi gereken tedaviyi önceden belirlemek çok kiymetli zaman kazandirabilir. Yasamla zaten bagdasmasi beklenmeyen çok agir bir kalp anomalisi mevcut ise, sunulan bilgiler isiginda, aile çesitli seçenekleri degerlendirmek isteyebilir. Bütün bunlarin ötesinde, dogacak olan bebegin kalbinin tamamen normal oldugunu ögrenmek ise aile için çok rahatlatici olacaktir...

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.