Yükleniyor
Geleneksel ve modern tıpta birçok hastalığın iyileşmesinde ve tedavi sürecinde tercih edilen çoban çantası otu; Asya ve Avrupa’da asırlarca yara iyileşmesinden adet bozukluklarına, dolaşım sorunlarından kalp rahatsızlıklarına kadar birçok sorunun çözümü için kullanılmıştır. Tarihsel geçmişi açısından Orta Doğu kökenli olduğu tahmin edilen çoban çantası bitkisi, Akdeniz ikliminde kolaylıkla yetişen ve dünyanın birçok bölgesinde tarlada ve çorak arazide de görülebilmektedir.
Bilimsel ismiyle capsella bursa-pastoris olan çoban çantası otu, turpgiller ve hardal ailesine ait tüm dünyada yetişen, toprak üstünde yetişen kısımları ilaç yapımında kullanılan ve 50 cm’e kadar uzayabilen yıllık otsu ve çiçekli bir bitkidir. Keseye benzeyen üçgen yassı meyveleri sebebiyle çoban kesesi olarak da anılır.
Çoban çantasını faydalı bir bitki yapan bazı kimyasal bileşikler mevcuttur. Bu kimyasal bileşikler maddeler halinde şöyle sıralanabilir:
Adet kanaması ve regl sancılarına iyi gelen çobançantası otunun içerisinde A vitamini, askorbik asit, linoleik asit ve omega-3 çoklu doymamış yağ asitleri yanı sıra flavonoidler, alkaloidler, kalisteginler, glukosinolatlar ve saponinler gibi birkaç fenolik bileşik sınıfı bulunmaktadır.
Müshil etkisi ile bağırsak sorunlarını düzenlemeye yardımcı olan çoban çantası otunun faydaları şunlardır:
Başta adet kanaması olmak üzere vücuttaki kanamaları durdurmaya yardımcı olan çoban çantasının temel faydaları arasında vücuttaki kanamaları durdurması yer alır.
Çoban çantası otunun faydalarından biri de sindirim sistemini desteklemesidir. Sindirim sistemine olan faydaları aynı zamanda çoban çantası otunu kabızlığa karşı da faydalı bir bitki yapar ancak kabızlık durumunda doktor kontrolünde kullanımı daha sağlıklı olacaktır.
Sindirim sistemine katkı sağlayabilen çoban çantası bu sayede ağrıları hafifletebilme özelliğine de sahip olduğu değerlendirilir. Bu da regl sancısı ve ağrısına karşı etkili bir bitki yorumunu yaptırabilir ancak şiddetli adet sancılarında doktora başvurmak gerekebilir.
Çoban çantası otunun özellikle yara iyileştirme etkisi göz önüne alınarak pansuman olarak yaralara karşı kullanılabileceği değerlendirilir ancak bu konuda daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç vardır.
Bağışıklık sistemini destekleyebilen bitkiler arasında çoban çantası otunun da gösterilmesi söz konusu olabilir. Başta flavonoid olmak üzere bazı kimyasal bileşikler çoban çantası otunu bağışıklık destekleyen bitkiler arasına sokar.
İnsan sağlığı açısından birçok fayda sunan ve doğal bir ürün olan çoban çantası otunu, büyüdüğü yerlerden koparabilir, ya da kurutulmuş halini aktarlardan satın alarak, çay veya isteğe göre salata ve yemek olarak da pişirerek tüketebilirsiniz.
Doğal bir ürün olan çoban çantası otu, en çok çay olarak tüketilir. Çoban çantası otundan yapılan çayın tarifi şöyledir:
Olası zararları ve yan etkileri göz önüne alındığında günde 2 defa bardaktan fazla tüketmemeye dikkat edilmelidir.
Faydaları olduğu kadar zararları ve yan etkileri de söz konusu olan çoban çantası otu ağızdan yüksek dozda alındığında olumsuz sonuçlar doğurabilir. Bu sonuçları özetlemek gerekirse:
Bunlarla birlikte çoban çantası bazı ilaçlarla etkileşim içine girebilir. Eğer bu ilaçları kullanıyorsanız çoban çantası otu tüketmeden önce doktorunuza danışmalısınız.
Kan incelticiler:
Çoban çantası kanın pıhtılaşmasını artırabilir, bu durum da kan sulandırıcıları etkileyebilir.
Tiroid ilaçları:
Çoban çantası otu bitkisi, tiroid fonksiyonunu baskılamakla birlikte tiroid ilaçlarına etki edebilir.
Sakinleştirici veya uyku ilaçları:
Yatışırıcı etkisi olan çoban çantası otu, sakinleştiri ve uyku ilaçlarıyla birlikte kullanıldığında olumsuz sonuçlar meydana getirebilir.
İnsan sağlığına olan faydalarıyla öne çıkan doğal bir bitki olan çoban çantası otunun kullanımı bazı hassas kişiler için sınırlanmıştır.
Tiroid ve kan sulandırıcı ilaçları kullanan kişilerin çoban çantası otu tüketimi konusunda dikkatli olmaları gerekir.
Böbrek taşı olan kişilerin de çoban çantası otunu kullanmaları tavsiye edilir.
Çocukların daha doğal sebze ve meyve tüketimine yönelmeleri gerektiğinde çocukların kullanımı da önerilmez.
Ayrıca herhangi bir ameliyat olmadan 2 hafta önce eğer kullanıyorsanız çoban çantası otu bırakmanız gerekir.
Çoban çantası, yemeklere dahil edilebilen veya besin takviyesi olarak alınabilen yaygın bir çiçekli bitkidir. Başta kanama ve iltihaplanma olmak üzere çeşitli rahatsızlıklar için bitkisel bir çare olarak geleneksel olarak kullanılan çoban çantası otu günümüzde de etkili olduğu düşünülen bir bitkidir. Ağır adet dönemleri, doğum sonrası kanama ve vajinal enfeksiyonlar için klinik deneylerde incelenmiştir. Ancak, önerilebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Çoban çantası kan sulandırıcılar ve uyuşukluğa neden olan ilaçlar veya takviyelerle etkileşime girebilir.
Kimi kaynaklar tarafından çoban çantası otu, çayı ve kürünün zayıflattığı söylenir.
Çoban Çantası Otu, Akdeniz iklimine özgü bölgelerde kolaylıkla yetişir. Bitkiye ulaşmak için de aktarları başvurabilirsiniz.
Çoban çantası geleneksel olarak idrar söktürücü olarak ve dizanteri, çıban, bel soğukluğu, adet bozuklukları ve ateş tedavisinde kullanılmıştır. Modern tıbba entegre edilen bir bitki olan çoban çantası otu sindirim sistemini destekleyen, kabızlığa iyi gelen, kanamayı durduran ve iltihaplanmayı azaltan bir bitki olarak öne çıkar. Çoban çantasının tüm bu potansiyel faydaları içerdiği kimyasal bileşiklerden gelir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 5 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 5 Kasım 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
