Lezyon Nedir? Lezyon Neden Oluşur?

Lezyon Nedir?

Lezyon, cildin etrafında cilde kıyasla renk, şekil, boyut veya doku dahil olmak üzere anormal görünüme sahip olan cilt bölgeleridir. Yaygın olarak görülebilen lezyonlar, güneş yanığı, yaralanma gibi sebeplerle cildin hasar görmesi sonucu, şişlik, leke gibi şeklinde olabilirler.

Lezyonlar birincil ve ikincil olarak iki kategoride ele alınır. Birincil cilt lezyonu, doğum ile birlikte var olan ya da yaşamı süresince edinilen anormal görünümlerken, ikincil cilt lezyonu ise tahriş olan veya bir şekilde zorlanarak (kanatana kadar kaşımak gibi) birincil lezyonun değiştirilmesi ile meydana getirilen lezyonlardır.

Bu lezyonlar bazı durumlarda da enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar gibi altta yatan hastalıkların habercisi de olabilmektedir. Ancak bir çoğu zararsızdır ve kanserli değildir.

Lezyon Çeşitleri Nelerdir?

Cilt lezyonları, birincil ve ikincil olarak ayrılmaktadır. Birincil cilt lezyonları şunları içerebilmektedir:

• Makül (yama): Cilt yüzeyinde hissedilmeyen, cilt tonundan farklı renkten olan
• Papül: Sert yapıda sivilce benzeri bir şişlik
• Nodül: 1 santimetreyi aşan alt kısımlarda yer alan şişlikler
• Vezikül: Sıvı veya kanla dolu bir kabarcık
• Püstül :İrin ya da beyaz sıvı ile dolu kabarık bir sivilce
• Keratin kisti: Sarı sıvıyla dolu cilt yüzeyinin altına uzanan şişlik

Birincil cilt lezyonları arasında akne, doğum lekeleri, böcek ısırıkları ve güneş yanığı bulunmaktadır.

İkincil lezyonlar, birincil lezyondaki değişiklikler olarak tanımlanabilir. Bu durum kaşıntı, yaralanma veya altta yatan daha karmaşık bir durumun parçası olarak ortaya çıkan bir cilt lezyonu sebebiyle olabilir. İkincil lezyonlar şunları içermektedir:

• Atrofi: İnce, buruşuk cilt
• Kabuk: Bir yaranın etrafındaki kurumuş sıvı
• Erozyon: Sönük ve buruşuk cilt
• Fissür: Deride ağrılı kırılmalar
• Ölçek: Pul pul dökülen cilt
• Skar: Soluk veya kırmızı kabarık cilt dokusu
• Ülser: Açık yara

İkincil lezyonlar arasında sedef hastalığı ya da alerjiden kaynaklı kaşıntı ve kuru cilt nedeniyle kabuklanma, kesikler ve sıyrıklar yer alır.

Lezyon Belirtileri Nelerdir?

Cilt lezyonu belirtileri, kaşıntı, şişme, ağrı, etkilenen bölgede renk değişikliği (kahverengi, kırmızı) ya da ciltte anormal büyüme şeklinde görülebilir.

Ciltte lezyonlar,

• Cilt yüzeyinde kabarıklık, kızarıklık veya pullanma
• Doku yüzeyinin pürüzlü, girintili çıkıntılı olması
• Ciltte renkli pigmente sahip lezyonlar
• Kahverengi, pembe ya da siyah olarak görülebilecek benler
• Ciltte şişlik, iltihap ve kızarıklık olarak görülen sivilceler
• Açık yara olarak görülen ülserler
• Güneş hasarı sonrası oluşan kırmızı lekeler
• Kabuklanma, kızarıklık ve kaşıntı yapan kabuklu lezyonlar
• Bebeklerde lezyon ise süt kabarcıkları halindeki belirtiler ile görülebilmektedir.

Deri lezyonu belirtileri, tipine, altında yatan sebeplere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Deri lezyonları yaşandığında boyutunda, şeklinde farklılık görüyorsanız, bunun yanında şiddetli ağrı ve kanama varsa, uzman doktora başvurmanız gerekebilir.

Lezyon Neden Olur?

Cilt lezyonları çok çeşitli olduğundan oluşumunda birçok neden bulunsa da en yaygın nedeni ciltte oluşan enfeksiyon olarak bilinir. Bunların yanında cilt lezyonları şu sebeplerle oluşabilir:

• Doğumda oluşan benler, doğum lekeleri
• Viral enfeksiyonlar (HIV, HPV)
• Bakteriyel enfeksiyonlar (uçuk, stafilokok)
• Alerjik reaksiyonlar (böcek ısırığı vb.)
• Bir ilacın yan etkisi (kemoterapi)
• Yaralanma (güneş yanığı, kaza)
• Altta yatan bir tıbbi durum (zayıf dolaşım, otoimmün hastalık, kanser, karaciğer ya da böbrek hastalığı)
• Tedavi edilmezse iz bırakabilecek akneler
• Uzun süreli kontrolsuz güneşe maruz kalmaya bağlı aktinik keratoz
• Mikropların neden olduğu impetigo
• Yağ ve ter kistleri olarak bilinen epidermoid kistler
• Kontakt dermatit
• Sedef hastalığı
• Su çiçeği
• Selülit
• Egzama
• Uçuk
• Nodüller
• Zona hastalığı
• Uyuz
• Çıban
• Su kabarcıkları
• Kurdeşen
• Siğiller

İyi Huylu Cilt Lezyonları

Genelde zararsız olan, yani kanser riski taşımayan ve rahatsız etmediği sürece tedaviye ihtiyaç duymayan lezyonlerdır. İyi huylu lezyonlara örnek olarak,

• Doğum lekeleri
• Cilt Beni
• Çiller
• Akne
• Et Beni verilebilir.

Kötü Huylu Cilt Lezyonları

Yaygın kanser türlerinden biri olan cilt kanserine işaret eden kötü huylu lezyonlarda vardır. İyileşmeyen yaralar ve mevcut bir lezyonun büyümesi, şekil değiştirmesi kötü huylu lezyonlara örnektir.

Hastalıklara Göre Cilt Lezyonları

Hastalıkların çeşidine, maruz kalınan süreye ve etkilendiği organa bağlı olarak çeşitli cilt lezyonları görülebilir. Bazı hastalıklar ve bu hastalıklara bağlı olarak görülen lezyonlar şu şekilde açıklanır:

• En dışta yer alan epidermis tabakasında makül formda olan lezyonlar, vitiligo gibi hastalıkların belirtisi olarak ortaya çıkar.
• Kepeklenme olarak ortaya çıkan, sert yapıdaki papül lezyonlar sedef hastalığının bir belirtisi olarak görülür.
• 1 santimetre çapında bulunan ve sert bir şişlik olarak görülen papül, liken ve kurdeşen (ürtiker) gibi hastalıklarda belirmektedir.
• Beyaz sıvı ile dolu kabarcık halinde görülen püstüller, kıl kökü iltihabının habercisidir.
• Bacaklarda ortaya çıkan ağrılı, kırmızı-mor renkte şişlikler özellikle kadınlarda görülen eritema nodozum hastalığının belirtisidir.
• Sıvı ya da kan dolu kabarcık halinde görülen vezikül lezyonlar, zona ve herpes gibi enfeksiyonlardan dolayı görülebilir.

Lezyonlar Nasıl Tedavi Edilir?

Cilt derisinde şişlik olarak ortaya çıkan papül lezyonlarında streoid içeren krem ve merhemler kullanılabilmektedir. Plak lezyonların tedavisi de yine kortikosteroid içerikli merhem ve kremlerden yararlanılabilir. Genel olarak oluşabilecek birincil cilt lezyonu tedavisi topikal olarak uygulanan losyonlar, kremler, merhemler veya ağızdan aldığınız ilaçlarla tedavi uygulanmaktadır. İkincil lezyonlarda ise altta yatan tıbbi duruma göre tedavi yöntemi tercih edilir.

Lezyon tedavi edilmezse ne olur?

Cilt lezyonları tedavi edilmezse, lezyonun türüne, boyutuna, olduğu yere göre iltihaplanma, enfeksiyon, doku hasarı, yayılma, metastaz ve semptomların artması görülebilir. Bunların yanında cilt lezyonları dış görünüşü etkilediğinden stres, anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıkları da beraberinde getirir.

Lezyonlar Riskli Midir?

Cilt yüzeyinde görülen bazı lezyonlar ilerleyerek deri (cilt) kanserine neden olabilir. Bu sebeple deride oluşabilecek lezyonları takip etmek ve farklılıklara göre tedavi olmak büyük önem taşır. Deride benign (iyi huyku), premalign (kötü huylu risk taşıyan), malign (kötü huylu) lezyonlarını fark ederek erken dönemlerde müdahale etmek gerekebilir.

Lezyon ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Lezyon kansere dönüşür mü?

Ağız içerisinde ve dudak çevresinde yer alan lezyonların kansere dönüşme riski bulunabilir. 40 yaş üstünde görülen cilt kanseri, sigara ve alkol kullanımı sonucunda ortaya çıkabilmektedir.

Lezyon nasıl alınır?

Cilt lezyonları krem ya da merhemlerle geçirilmediğinde cerrahi yöntem ile müdahale edilebilir. Bunlar lazer tedavisi, tıraşlama, radyoterapi ve cilt soyma olarak sıralanabilir.

Lezyon büyür mü?

Semptomlarının yanında lezyonun büyümesiyle beraber sağlık için tehlikeli boyutlara ulaşılabilir. Böyle bir durumda uzman doktordan görüş almak gerekebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.