Çene Ağrısı Nedenleri Nedir? Nasıl Geçer?

Çene ağrısı nedir?

Çene ağrısı, çene bölgesinde çeşitli nedenlerle hissedilen ağrıdır. Çene bölgesinde hafif ağrılar hissedilebileceği gibi, çok şiddetli ağrılar da ortaya çıkabilmektedir. Çene ağrısı hafife alınmamalı, bir an önce kaynağı doktor muayenesi ve çeşitli tetkiklerle belirlenmeli, tedaviye vakit kaybetmeden başlanmalıdır.  

Çene ağrısı neden olur?

Çene ağrısı sebepleri geniş bir yelpazeyi oluşturabilmektedir. Çene eklemi hastalıklarına zemin hazırlayan birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri şu şekilde sıralanabilir;

• Diş sıkma ve gıcırdatma (Bruksizm)
• Stres
• Sürekli olarak tek taraflı çiğnemek
• Çenelerin birbirleriyle ilişkisini etkileyen hatalı protetik işlemler
• Diş eksiklikleri
• Çene bölgesine alınan travmalar, yaralanmalar
• Spor kazaları
• Baş boyun bölgesini etkileyen tümörler ve sistemik rahatsızlıklar
• Çok uzun ve travmatik dental işlemler
• Duruş ve postür bozuklukları
• Nörolojik, psikolojik ve psikiyatrik sorunlar
• Doğumsal anatomik bozukluklar
• Sakız çiğneme, kalem ısırma, tırnak yeme gibi parafonksiyonel alışkanlıklardır

Çene ağrısı belirtileri nelerdir?

Zaman içerisinde hafif başlayan çene eklemi rahatsızlıklarının belirtileri zaman içerisinde artarak şiddetli çene eklemi ağrıları, baş, boyun, omuz ağrıları, eklemden ses gelmesi, çene çıkması, çenenin kayarak açılması ya da limitli açılması gibi daha ileri problemlere dönüşebilir.

Çene ağrısı teşhisi nasıl yapılır?

Çene eklemi hastalıklarının teşhisinde dişler ve kapanış sisteminin, çiğneme kaslarının ve çene ekleminin detaylı muayenesi yapılır. Gerekli durumlarda Manyetik Rezonans (MR) gibi eklem içi görüntüleme yöntemlerine de başvurularak tanı konulur.

Çene ağrısı nasıl geçer?

Çene eklemi rahatsızlığı tedavisinde izlenecek yöntemler, hastalığın ortaya çıkma nedeni ve şiddeti doğrultusunda çeşitli başlıklar altında tanımlanabilir. Tedavinin amacı, hastaya normal ve ağrısız çene fonksiyonlarını yeniden kazandırmaktır. Bu süreçte hastayla olan iş birliği oldukça önemlidir.

Rahatsızlığın derecesine göre çene ağrısı tedavi şekli belirlenir. Çoğu kişide bu belirtiler geçicidir ve daha ciddi bir soruna yol açmaz. Rahatsızlığa neden olan etken ortadan kaldırıldıktan sonra şikayetler azalarak sonlanır. 

Çoğu durumda bu tedavilerin beraber kullanımı etkili sonuçlar verir. Sadece tek tedavi rahatsızlığı geçirmeyebilir.

Çene ağrısı tedavisinde genel olarak şu yöntemler kullanılmaktadır.

• Yumuşak diyet: Çok fazla çiğneme gerektirmeyen yiyecekler tüketerek çene eklemi ve çiğneme kasları üstündeki baskıyı azaltmak bazen faydalı olabilir.  Fazla açarak yememize neden olan çok büyük parçalar ve sert gıdalardan kaçınmak gerekir.
• Buz paketleri, egzersiz ve sıcak uygulamaları: Diş hekiminin önereceği çene açma ve kapamayla ilgili egzersizler ve bununla birlikte eklem bölgesine dışarıdan belirli sıklıklarda yapılması gereken soğuk veya sıcak uygulamaları rahatlamayı sağlayabilir.
• İlaçlar: Diş hekimi kas ağrısının giderilmesi ve çene kaslarının kasılmasını önlenmesi amacıyla ağrı kesici ve antienflamatuar ilaçlar, kas gevşetici ilaçlar reçete edebilir. Gereken durumlarda sedatif ilaçlar da tavsiye edebilir.
• Botolinium Toksin (Botoks) uygulaması: Gerginliğe yol açan çiğneme kaslarının aktivasyonunu azaltarak diş sıkmayı da engelleyeceğinden eklem üzerindeki yükü azaltacaktır.
• Splintler: Splint alt çene ya da üst çeneye uygulanan, dişlerin arasında duran, şeffaf, takılıp çıkartılabilen bir apareydir. Yanlış kapanmaya alışan alt çenenin doğru şekilde kapanmayı öğrenmesini, kasların rahatlamasını ve çenenin doğru hareketini sağlar. Hastadaki probleme bağlı sadece gece yatarken ya da 24 saat kullanılması gerekebilir. Splint, dişlerin birbirine olan sıkı temaslarını ortadan kaldırarak alt çenenin rahat ve serbest bir şekilde hareket etmesini sağlar. Doğru fonksiyon gören alt çene ve ona bağlı kaslar, çene ekleminin doğru yerine alınmasını, kaslara ve ekleme ait rahatsızlık ve ağrıların ortadan kalkmasını sağlayacaktır.
• Transcutaneous elektrikli sinir uyarımı (TENS):  Bu tedavide yüz kaslarını ve çene eklemini rahatlatmak için düşük seviyeli elektrik akımı kullanılır. Bu bazı bireylerde ağrıya yol açabilir.
• Ultrason: Ultrason tedavisi genelde eklem ağrıdığında veya hareket zorluğu çektiğinde uygulanan ısı tedavisidir.
• Tetik noktası enjeksiyonları: Diş hekimi bu tedavi için yüz kaslarına ağrı kesici veya anestezik enjekte eder. Ağrı kesici etkisini gösterirken, hastanın basit egzersizlerle çene kaslarını esnetmesi yararlı olmaktadır.
• Artroskopi: Çoğu ameliyat gibi artroskopi de genel anestezi gerektirir. Çene cerrahının çene eklemi ve çevresindeki hasarı inceleyebilmesini sağlar. Sebebe bağlı olarak hastalıklı doku temizlenir veya diskinin veya kondilin yeri düzeltilir.
• Açık eklem ameliyatı: Çene ekleminde dejenerasyon ya da eklem çevresinde tümoral yapılar varsa ya da ciddi yaralanma veya kırık olgularında açık eklem ameliyatı yapılır. Bu ameliyatta tamamen iyileşmek artroskopiye göre daha zordur. Aynı zamanda iz kalma ve sinir hasarı ihtimali daha yüksektir.

Çene ağrısı hakkında sık sorulan sorular

Çene ağrısına hangi bölüm bakar?

Çene ağrıları diş hekimlerinin uzmanlık alanıdır.

Çene ağrısı için hangi doktora gidilmelidir?

Çene ağrılarının dişler ve ağız içi diğer dokular ile ilgili farklı problemlerden kaynaklanacağı düşünülerek önce diş hekimine gitmek gerekir.

Çene ağrısında kas gevşetici kullanılır mı?

Diş hekimi tarafından reçete edilen kas gevşeticiler çene ağrılarının tedavisinde kullanılabilir.

Çene ağrısı korona kaynaklı olabilir mi?

Koronavirüs direkt olarak çene ağrısından sorumlu değildir. Ancak hastalığın getirdiği strese bağlı olarak kişinin diş sıkması artabilir. Bu da çene ağrısına yol açar.

Çene ağrısı için egzersiz yapılabilir mi?

Çene ağrısının tedavisinde egzersizler faydalı olabilmektedir. Diş hekiminin hastaya ilettiği ev egzersizleri, çene eklem rahatsızlıklarının tedavisinde oldukça önemlidir. Hasta tarafından uygulanması ve dikkat edilmesi gerekmedir.

Çene ağrısına ne iyi gelir?

Doktor kontrolünde egzersiz, ilaç tedavisi, sıcak ve soğuk uygulamaları, splint kullanımı ve botulinium toksin (botoks) enjeksiyonu çene ağrısının tedavisinde kullanılır.

Boyun fıtığı çene ağrısı yapar mı?

Boyun fıtığı sinire baskı yapacak pozisyonda ise çeneye yayılan bir ağrıya sebep olabilir.

Yemek yerken çene ağrısı yaşanabilir mi?

Yemek yerken çene ağrısı en sık yaşanan şikayetler arasındadır. Çiğneme esnasında çene eklemi ve çiğneme kasları faaliyet gösterir. Kaslarda ya da eklemde bir rahatsızlık mevcutsa, çiğnemeye mani olacak derecede ağrı görülebilir.

Yirmilik diş çene ağrısı yapar mı?

Ağız içinde tam yerini almış, sağlıklı bir yirmi yaş dişi çene ağrısı yapmaz. Yirmi yaş dişi yerine tam sürememiş ise, çürükse, tamamen gömülü kalmışsa diş ve çevre dokuların enfeksiyonu sebebi ile çenede ağrı izlenecektir. Bu durum diğer tüm dişler için de geçerlidir, yirmi yaş dişlerine özel değildir.

Çene ağrısı kulağa vurur mu?

Özellikle çene eklemi pozisyonu itibari ile kulak bölgesine çok yakındır. Bu nedenle çene ağrısı kulağı da etkileyebilir.

Kanal tedavisi sonrası çene ağrısı yaşanabilir mi?

Kanal tedavisi uzun üren işlemlerdir. Eğer hasta uzun süre ağzını açık pozisyonda tuttuysa kanal tedavisi sonrası çene ağrısı yaşanabilir.

Diş sıkmak çene ağrısına yol açar mı?

Diş gıcırdatma ile diş sıkma devamlılık kazandığında ve önlenmediğinde çene eklemine aşırı yük binmesinden dolayı çene ve eklem hastalıklarının oluşmasına yol açar. Dişler aracılığıyla çene eklem bölgesine iletilen bu yükler, bölgede ağrılara ve geri döndürülmesi zor değişimlere sebep olur.