Brakial Pleksus Nedir? Brakial Pleksus Yaralanması Belirtileri

Brakial Pleksus Nedir?

Brakial pleksus, omurilikten kollara ve ellere hareket ve duyusal sinyaller taşıyan omuzdaki sinir ağıdır. Brakial pleksus, boyundaki omurilikten ayrılan ve omurilikten omuza, kola ve ellere sinyaller ileten beş sinirden meydana gelir. Vücudun her iki tarafında birer brakial pleksusu vardır.

Brakial pleksusta yer alan beş sinirin her birinin, kasları uyarmak veya ellerden beyne sıcaklık ve dokunma gibi duyusal bilgileri taşımak gibi belirli bir işlevi vardır. Her sinirin farklı bir işlevi olduğu için sinir yaralanmasının yeri ve pleksus içindeki sinir yaralanmasının türü, yaşayacağınız semptomları ve ihtiyaç duyabileceğiniz tedavi türünü belirler.

Bu sinir ağında meydana gelen yaralanma genellikle kolun zorla çekilmesi, gerilmesi ya da baş ve boyun omuz bölgesinden zorla çekildiğinde ortaya çıkar. En belirgin semptomlar arasında kas güçsüzlüğü, ağrı, his kaybı yer alır.

Brakial Pleksus Yaralanması Nedir?

Brakial pleksus yaralanması, iç içe geçmiş sinir ağları olan brakial pleksusların gerilmesi, sıkışması veya en ciddi vakalarda omurilikten koparıldığında meydana gelen yaralanmalardır.

Stinger veya burner olarak adlandırılan küçük brakial pleksus yaralanmaları genellikle futbol başta olmak üzere fiziksel temaslı sporlarla uğraşan kişilerde yaygın olarak görülür. Diğer yandan bebekler bazen doğumla birlikte brakial pleksus yaralanmasına sahip olabilir. Ayrıca iltihaplanma veya tümör gibi diğer sağlık sorunları da brakial pleksusu tetikleyebilir.

En ciddi brakial pleksus yaralanmaları ise araba veya motosiklet kazaları sırasında meydana gelir. Bunlara bağlı olarak şiddetli brakial pleksus yaralanmaları felç durumu meydana getirebilir ancak bu süreçte ameliyat bir çözüm olarak kabul edilir.

Brakial Pleksus Yaralanması Neden Olur?

Yetişkinlerde görülen brakial pleksus yaralanmalarının altında genellikle yaralanmalar, kazalar ve fiziksel sporlar yatar. Bunlar brakial pleksus sinirlerde hasara meydana neden olur ve brakial pleksus yaralanması ortaya çıkabilir. Doğumda görülen brakial pleksus yaralanması ise obstetrik brakial pleksus yaralanması adını alır.

Yetişkinlerde görülen brakial pleksus yaralanmalarının nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Düşme veya motorlu taşıt kazaları gibi künt travmalar
• Spor yaralanmaları (futbol, basketbol gibi fiziksel sporlar)
• Ateşli silah yaralanmaları
• Tıbbi travmalar
• Radyoterapi tedavisi
• Brakial pleksus sinirlerini etkileyen tümörler

Brakial Pleksus Yaralanması Belirtileri

Gerek bebeklerde gerekse de yetişkinlerde görülen brakial pleksus yaralanması belirtileri arasında kollarda-omuzlarda şiddetli ağrı, kas güçsüzlüğü, kas zayıflığı, kollarda sarkıklık, uyuşma veya karıncalanma yer alır.

Brakial pleksus vakalarında ortaya çıkabilecek belirtiler şöyledir:

• Kollarda-omuzlarda şiddetli ve baskın ağrı
• Kas güçsüzlüğü
• Kaz zayıflığı ve hissizlik
• Kollarda sarkıklık
• Uyuşma veya karıncalanma

Bebeklerde brakial pleksus yaralanması belirtileri

Yetişkinlerden farklı olarak bebeklerde görülen brakial pleksus vakaları genellikle doğumla birlikte gelir. Bu duruma obstetrik brakial pleksus adı verilir. Bebeklerde görülen belirtiler ise etkilenen el veya kolda hareketin az olması veya hiç olmaması, etkilenen bölgede kavrama yeteneğinin azalması, yine etkilenen bölgede irkilme tepkisinin olmamasıdır.

Ayrıca doğumda meydana gelen brakial pleksus yaralanmaları genellikle iki şekilde ortaya çıkar.

Erb felci: Erb felci, üst brakial pleksus sinirlerinin sık görülen bir yaralanma şekli olup, omuz çevresinde uyuşukluk ve hareket kaybına, dirseğin bükülememesine, kolu kaldıramamaya veya nesneleri ağza götürememe gibi sorunlarla kendini gösterir.

Klumpke felci: Klumpke felci ise alt brakial pleksusu etkileyen, bilek ve elde hareket ve/veya his kaybına yol açan, parmakları hareket ettirememe gibi belirtilerle karakterize olan daha az yaygın bir yaralanmadır. Bu yaralanmaların şiddeti değişkenlik gösterebilir.

Doğumla ortaya çıkan brakial pleksus vakalarında bazı çocuklar kendiliğinden iyileşir ve çoğu süreç fiziksel ve mesleki terapi ile normal işlevlerin geri kazanılmasıyla sonuçlanır. Daha küçük bir grup, vakanın şiddetine bağlı olarak cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyabilir. Erken teşhis ve tedavi uzun vadeli sorunların önüne geçmeye yardımcı olabilir.

Brakial Pleksus Nasıl Teşhis Edilir?

Brakial pleksus teşhisi için öncelikle kişi kapsamlı bir fiziksel muayeden geçer. Bu muayenede hastanın yaşadığı belirtiler ve mevcut sağlık durumu gözden geçirilir. Eğer gerekli görülürse doktor tarafından bazı testlere ihtiyaç duyulabilir. Bu testlere örnek olarak röntgen, BT taraması ve Elektrodiagnostik muayeneler verilebilir. Her bir görüntüleme testi kendi içinde özel sonuçlar verir. Bu sonuçların akabinde ise bir tedavi programı belirlenebilir.

Brakial Pleksus Tedavisi

Brakiaal pleksus yaralanmaları genellikle kendiliğinden iyileşir ve her zaman tedaviye ihtiyaç duymaz. Özellikle brakial pleksus doğum yaralanması olan bebekler veya nöropraksi olan yetişkinler, herhangi bir tedavi olmaksızın iyileşir ancak yaralanmanın iyileşmesi birkaç hafta veya ayı bulabilir. Bu süre zarfında bazı fizik tedavi egzersizleri iyileşmeye ve kasların işlevini kazanmasına yardımcı olabilir ancak daha ciddi yaralanmalar ameliyatı gerektirebilir.

Cerrahi olmayan brakial pleksus tedavilerinde;

• Kol ve ellerdeki fonksiyonların geri kazanılmasına yardımcı olabilecek, sert kas ve eklemlerdeki hareket açıklığını ve esnekliği artırabilecek egzersizleri içeren fizik tedavi uygulamaları,
• İyileşme sırasında yaşanan ağrıyı kontrol etmeye yardımcı olmak için kortikosteroid kremler veya enjeksiyonlar,
• Ateller, korseler ve kompresyon kılıfları gibi destekleyici yöntemler,
• Ağrıyı yönetmeye yardımcı olabilecek ilaçlar

Brakial pleksus için cerrahi olmayan tedavi yöntemleri olarak değerlendirilir. Brakial pleksus için cerrahi tedavi yöntemleri ise aşağıdaki süreçleri içerir:

• Kopan sinirlerin yeniden bağlanması adına sinir onarımı,
• Kas fonksiyonunu iyileştirmek için yaralanan sinirden skar dokusunun çıkarılması için nöroliz,
• Vücudun başka bir bölgesinden alınan sağlıklı bir sinirin, ayrılmış bir sinirin iki ucunu birleştirerek iyileşme sürecini yönlendirmesini içeren sinir grefti işlemi,
• Sinir transferi ve tendon ve kas transferleri de brakial pleksus tedavisinde cerrahi işlemler kategorisine girer.

Brakial Pleksus Hakkında Sık Sorulan Sorular

Brakial pleksus ne demek?

Brakial pleksus, omuriliğin boyun bölgesinden çıkan ve omuz, kol ile eldeki kasları ve duyusal sistemi kontrol eden sinirlerden oluşan iç içe geçmiş bir sinir ağıdır. Bu sinirler, kolun hareketini ve hissini sağlar. Brakial pleksus yaralanması durumunda ise geçici veya kalıcı güçsüzlük, uyuşma ya da felç durumu ortaya çıkabilir.

Brakial pleksus nasıl anlaşılır?

Brakial pleksus genellikle kas güçsüzlüğü, şiddetli kas ağrısı, his kaybı ve uyuşma gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu durum yenidoğan bebeklerde etkilenen bölgenin hareket ettirilememesi şeklinde görülebilir.

Brakial pleksus düzelir mi?

Brakial pleksus hafif şekilde seyrettiğinde genellikle kendiliğinden veya hafif fiziksel egzersizlerle iyileşir. Daha şiddetli vakalarda farklı tedavi prosedürleri denenebilir.

Brakial pleksus için hangi doktora gidilir?

Brakial pleksus vakaları ile ilgilenen branşlar genellikle nöroloji ve nöroşirürji olarak bilinir. İlgili tıbbi birim doktorları brakial pleksus vakalarının teşhis sürecinden başlayarak gerekli görüldüğü takdirde tedavi başlangıcı yapıp vakanın takibini ve kontrolünü de yapar.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.