Bradipne Nedir? Bradipne Neden Olur?

Bradipne Nedir?

Bradipne, anormal derecede yavaş solunum anlamına gelmektedir. Hastalığa bağlı bir semptom olarak ortaya çıkan bradipne, dinlenme sırasında dakikada 12’nin altında ya da 25’in üzerinde bulunan solunum hızıdır. Yetişkin kişilerin normal ve anormal solunum oranları dakika başına nefes olarak şu şekilde açıklanabilir: 

• 12 ile 20 arası normal
• 12'nin altı anormal derecede yavaş
• 25'in üstü anormal derecede hızlı

Bir kişide 2 dakikadan uzun süren dakikada 12 nefesin altında solunum bulunuyorsa bu durum bradipne olarak tanımlanır. Ortalama solunum kişinin yaşına ve hareket seviyesine bağlı olarak farklılık gösterir.

Bradipne Belirtileri Nelerdir?

Bradipne, oksijen seviyesinde düşüklüğü neden olarak çeşitli semptomların oluşmasına sebebiyet verir. Halsizlik, baş dönmesi, nefes darlığı ve azalan egzersiz toleransı bradipne belirtileri arasında yer alır. Bradipne belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Baş dönmesi
• Aşırı halsizlik ve yorgunluk hissi
• Fiziksel aktivite sırasında çabuk yorulma
• Nefes darlığı (dispne)
• Göğüste ağrı
• Bilinç bulanıklığı

Bradipne Neden Olur?

Bradipne, metabolik bozukluklar, kalp problemleri ya da ilaçların yan etkisine bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bunun yanında uygun tedavi yöntemi uygulanmadığı durumda ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirir. Bu sebeple bradipnenin altında yatan nedeni belirledikten sonra tedavi yöntemi belirlenir. Solunum hızının yavaşlaması yani bradipne şu nedenlere bağlı olarak gelişir:

Metabolik bozukluklar

Tirodi hormonunun düşük olmasından kaynaklı olarak görülen hipotiroidi, vücuttaki metabolizmayı ve solunum hızının etkileyebilir.

Beyin yaralanmaları veya hastalıkları

Travmatik olaylara bağlı olarak beyinde solunum bölgesinin hasar görmesinden kaynaklı olarak bradipne gelişebilir. Özellikle beyin tümörleri, beyin iltihabı ve beyin hasarları durumunda görülür.

Kalp sağlığı sorunları

Kalp ritim bozuklukları (bradikardi), kalp yetmezliği veya kalp krizi gibi kalp sağlığına yönelik olarak ortaya çıkan durumlar, solunum hızının azalmasına neden olabilir.

Solunum kaslarında zayıflık

Kas distrofisi gibi kas hastalıkları ya da miyastenia gravis gibi nöromüsküler hastalıklar, solunum kaslarında zayıflamaya yol açarak ve yetersiz solunuma yani bradipneye neden olur.

İlaç kullanımı

Merkezi sinir sistemini baskılayan opioidler, sedatifler, benzodiazepinler gibi ilaçlar, bradipneye neden olarak solunum hızını yavaşlatabilir.

Uyku apnesi

Uyku apnesi esnasında solunumun geçici olarak durması veya yavaşlaması, bradipneye sebebiyet verebilir.

Sinir sistemi hastalıkları

Parkinson hastalığı, amyotrofik lateral skleroz (ALS), multipl skleroz (MS) gibi nörolojik hastalıklar da solunum hızını etkilenmesine neden olarak bradipne oluşturur.

Elektrolit dengesizliği

Vücutta çok az su olması ya da çok fazla olması durumunda elektrolit dengesizliği meydana gelebilir. Bu da kişide nefes darlığına neden olarak bradipneye sebep olur.

Stres ve kaygı

Uzun süren stres ve kaygı gibi ruh hali bozukluğu durumlarında solunum problemleri de görülebilir. Bu da bradipneye zemin hazırlar.

Bradipne Nasıl Teşhis Edilir?

Bradipne, bir belirti olarak ortaya çıktığından altında yatan nedeni belirlemek önemlidir. Düşük solunum hızı olduğu durumda uzman doktordan destek olmak gerekir. Uzman doktor kişinin tıbbi geçmişini sorar ve fiziki muayene yapar. Sonrasında da rahatsızlığın teşhisini yapabilir. Kişinin semptomlarına bağlı olarak testler yapılmasını da isteyebilir. Bu testler arasında solunum hızını ve akciğerlerin kontrolü için yapılan akciğer fonksiyon testi ve kan testi yer alabilir.

Bradipne Tedavisi Nasıl Olur?

Bradipne tedavisi, altta yatan nedenine bağlı olarak farklılık gösterir ve buna yönelik olarak uygulanır. Bu sebeple, bradipne görüldüğü durumda sebebi belirlenir ve uzman doktor tedavi sürecini belirler. Tedavi seçenekleri, bradipneye yol açan hastalığa ve duruma yönelik olarak düzenlenir:

• Bradipne kronik hastalıklar için kullanılan ilaçlar nedeniyle görülüyorsa bu ilaçların dozu azaltılabilir veya farklı bir ilaçla değiştirilebilir.
• Bradipne, oksijen yetersizliğine sebep oluyorsa, hastaya oksijen desteği verilebilir.
• Bradipne, hipotiroididen kaynaklandığı durumda ise tiroid hormon replasman tedavisi (levotiroksin) uygulanabilir.
• Kalp hastalıklarına bağlı olarak gelişen bradipne, kalp fonksiyonlarını destekleyecek tedavilerle ele alınabilir.
• Bradipne, metabolik bir bozukluğa bağlı olarak geliştiyse bu durumun tedavisi için uygun müdahaleler yapılır.

Bradipne Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bradipne önlenebilir mi?

Nedenine bağlı olarak bradipne önlenebilir bir durum olarak görülür. İlaç kullanımının değiştirilmesi, stres ve kaygı seviyelerinin azaltılması ve beyin yaralanmalarından korunmak bradipneyi önlemeyen durumlar arasındadır.

Taşipne ile bradipne arasındaki fark nedir?

Bradipne kişinin anormal derecede yavaş soluması olarak bilinir. Taşipne ise hızlı ve sığ solunum anlamındadır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.