Yükleniyor
Boyun kütletmek, sağa sola öne veya geriye doğru hareket edildiğinde boyun eklemlerinin çıtırtı şeklinde ses çıkarmasıdır. Genellikle hızlı bir şekilde gerçekleşen boyun kütletme eylemi ara sıra yapıldığında eklemlere, kaslara ve bağlara herhangi bir zarar vermez ancak düzenli bir şekilde yapılırsa sağlık açısından bazı riskler meydana getirebilir. Bu risklerin içinde ciddi anlamda felç sayılabilir.
Boyun kütletmek, boyun çıtlatmak veya gıcırdatmanın, servikal omurgadaki yapıların birbirine sürtünerek ses çıkarması sonucu olduğu değerlendirilir. Boyun hareket ettirildiğinde boyun eklemleri harekete geçer ve çıtırtı şeklinde bir ses çıkarır. Bu durum boyun kütletmek olarak bilinir ancak bu konuda dikkatli olunması gerekir.
Boyun kütletmenin kişiye anlık olarak rahatlama hissi verdiği kabul edilir. Siz de bu yazıyı okurken anlık olarak boynunuzu kütlettiğinizde bir rahatlama hissi yaşarsınız. Psikolojik olarak kişiye gelen bu rahatlama hissi aslında biraz yanıltıcıdır. Boyun eklemlerini zaman zaman hareket ettirmek kişi açısından bir zarara neden olmaz ancak buradaki önemli kriter boyun kütletmenin sürekli yapılıp yapılmadığıdır.
Boyun kütletme eylemi düzenli bir şekilde yapıldığında eklemlerde, kaslarda ve bağlarda hasara yol açabilir. Bu hasar kısa süre içinde sorun veya hastalık ortaya çıkarmayabilir ancak şiddetli kütletmeler uzun süre devam ederse boyun kireçlenmesine kadar gidebilir. Ayrıca anlık bir şekilde gerçekleşen kütletme eyleminin felce de yol açabileceği düşünülür. Bu riske karşı kütletmenin çok hızlı yapılmaması ve özellikle sürekli olarak yapılmaması önerilir.
Boynun kütlemesi, boyunda bulunan eklemlerden kaynaklanır. Boyunda omur adı verilen kemikler, başı hareket ettirmeye yardım eden faset eklemlerle birbirine bağlanır. Eğer boyun çeşitli açılarda hareket edildiğinde kütlerse bu eklemler harekete geçer ve gerilir. Bunun akabinde de çıtırtı sesi duyulur. Bu ses aynı zamanda kütletme anlamına gelir.
Boyun kütletmek, ani bir şekilde eklemlerin üzerindeki baskıyı azaltarak kısa bir süreli rahatlık sağlar. Bu rahatlığın kan akışıyla ilgili olduğu değerlendirilir. Boyun kütlediğinde kan dolaşımına endorfin salgılanır. Bu salgıyla birlikte kişi anlık olarak rahatlama ve tatmin hissi yaşar. Ancak bu rahatlığa plasebo etkisi de denebilir.
Boyun kütletmek veya çıtlatmak, doğru bir şekilde yapılmazsa veya çok sık yapılırsa eklemlere ve omurga sağlığına zarar verebilir. Bu kütletme hareketi sinirlere baskı yaparak uzun vadede sinir sıkışmasına yol açabilir. Bunun dışında zamanla boyun kireçlenmesi yaşanabilir. Ayrıca ani olarak felç riski de söz konusu olabilir.
Boyun kütletmenin insan sağlığı için olası zararları şöyledir:
Boyun kütletmek temelde eklemler arasında gaz kabarcıklarının patlaması sonucu oluşan seslerle genellikle geçici bir rahatlama sağlamasıyla bilinir. Ancak bu alışkanlık uzun vadede eklem ve omurga sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Boyun kütletme sırasında eklemlerdeki kıkırdak dokular ve eklem kapsülleri zarar görebilir. Bu zarar da uzun vadede eklemlerde kireçlenmeye yol açabilir.
Ani ve şiddetli bir şekilde yapılan boyun kütletme hareketleri, boyun kaslarında spazmlara yol açabilme tehlikesi barındırır.
Kontrolsüz boyun kütletme, boyun damarlarında yırtılmalara ve nadiren de olsa felce neden olabilir.
Boyun kütletme veya çıtlatma sırasında sinirlerin sıkışması, şiddetli ağrıya ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Bu da zamanla sinir sıkışması meydana getirebilir.
Boyun kütletmenin yol açabileceği risklerden biri de baş dönmesidir. Boynunu kitleten kişiler anlık olarak baş dönmesi sorunuyla karşı karşıya kalabilir ancak bu durum geçicidir.
Boyun kütletme hareketleri, kişide kısa süreli bir rahatlama sağlasa da uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabilir. Bunların başında sinir sıkışması, boyun kireçlenmesi, boyun tutulması ve hatta felç bile gelebilir. Aynı zamanda boyunda kronik bir ağrı da yaşanabilir. Boyun kütletme alışkanlığını bırakmak için aşağıdaki şu yöntemler denenebilir:
Gergin ve rahatsızlık hissi veren boyun kaslarını esnetmek ve güçlendirmek, boyun kütletme ihtiyacını azaltabilir. Bunun için nazik bir şekilde germe hareketleri ve egzersizler yapılmalıdır. Bu konuda uzman bir doktordan da görüş ve yönlendirme alınabilir. Örneğin, başı saat yönünde ve tersine dairesel hareket ettirmek, gergin bağların ve kasların gevşemesine yardımcı olabilir.
Hareketsiz yaşam, egzersiz yapmamak ve uzun süre bilgisayar veya masa başında oturmak duruş bozukluğu ve kas deformiteleri yaratır. Bu doğrultuda bilgisayar başında çalışırken veya uyurken doğru bir duruş pozisyonu yaratmak oldukça önemlidir. Masa ve sandalye yüksekliğinin uygun olması, bilgisayar ekranının göz hizasında bulunması ve kişinin uyurken ortopedik yastık kullanması boyun sağlığını destekler.
Stresin zararlarından biri de kas gerginliğini artırması ve boyun bölgesinde rahatsızlık hissine neden olmasıdır. Bu noktada işe yarar yöntemler olarak yoga, meditasyon ve derin nefes alma gibi stres azaltıcı teknikler olarak sıralanabilir. Bu yöntemler boyun kütletme isteğini azaltabilir.
Boyun kütletme alışkanlığının bırakılamadığı durumlarda profesyonel bir destek almak önemlidir. Bu yolda fizyoterapistler, boyun kaslarını güçlendirmek ve esnekliği artırmak için uygun egzersiz çalışmaları önerebilir. Ayrıca, manuel terapi ve masaj gibi yöntemlerle boyun bölgesindeki gerginlik de azalabilir.
Boyun kütletmek anlık olarak rahatlama hissi verir ancak uzun vadede sorunlar ortaya çıkabilir.
Boyun kütletmek uzun vadede alışkanlık meydana getirmezse genellikle zararsız kabul edilir ancak düzenli yapılırsa boyunda sağlık sorunları görülebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 4 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 4 Aralık 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
