Boğaz iltihabı yada boğaz enfeksiyonu, genellikle virüs ya da bakterilerin neden olduğu, yutma güçlüğü, bademcik ağrısı, öksürük ve ateş gibi şikayetlerle karakterize bir durumdur. Tedavisi için sıvı alımını artırma ve istirahat önerilebilen boğaz iltihabında, enfeksiyon türüne, şikayet süresi ve şiddetine göre anbiyotik tedavisi başlatılabilmektedir.
Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Nedir?
Tıp dilinde tonsillofarenjit adıyla bilinen boğaz iltihabı, boğaz arkasındaki dokular olan bademciklerin iltihaplanması durumudur. Nazofarenks olarak adlandırılan geniz bölgesinden gırtlağa kadar uzanan bölge enfeksiyon gibi sebepler nedeniyleiltihaplanır. Bu bölge vücut anatomisi açısından boğaz her iki yanında bulunan lenf düğümleridir.
Bir savunma mekanizması olarak çalışmalarının yanı sıra vücudun enfeksiyon kapmasını engellemekle görevlidir. Bu bölgede meydana gelen iltihaplanma bademcik şişmesi, boğaz ağrısı ve ateş yoluyla kendini gösterir. Boğaz iltihabı durumlarının çoğunda yaygın bir virüs söz konusudur. Ancak bakteriyel enfeksiyonlar da boğaz iltihabını tetikleyen durumlar arasında yer alabilir.
Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Neden Olur?
Her yaşta görülebilen bir hastalık olarak karşımıza çıkan boğaz iltihabı, bademcik iltihaplanması olarak genellikle çocuklarda görülür. Bademcikler, vücudun enfeksiyona karşı savaşmasını sağlayan beyaz kan hücrelerini üretir. Virüs ve bakterilerin vücuda girmesinin ardından çoğunlukla iltihaplanmanın en fazla karşılaşılan nedeni streptokokal adı verilen bakterilerdir. Teşhisinin kolaylıkla yapılabildiği boğaz iltihabının semptomları genellikle 1 hafta 10 gün içerinde kaybolabilir.
Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Belirtileri Nelerdir?
Tonsillofarenjit olarak bilinen, virüs ve enfeksiyon kaynaklı nedenler sonucu ortaya çıkan boğaz iltihabı vücutta çeşitli belirtiler meydana getirir. Bu belirtileri şu şekilde sıralamak mümkündür:
Boğaz ağrısı
Boğaz iltihabının en yaygın belirtileri arasında gösterilen boğaz ağrısı, genellikle yutkunurken ortaya çıkabildiği gibi bazı durumlarda daha şiddetli bir şekilde ateşle birlikte de görülebilir.
Ateş
38 derecenin üstünde çıkan ateş, boğaz iltihabının belirtileri arasında yer alabilir. Geçmeyen veya derecesi artan ateş vakalarında doktora danışmanız önerilir.
Öksürük
Boğazda meydana iltihaplar gırtlağı tahriş eder. Bu tahriş sonrası öksürük ortaya çıkar ve rahatsız edici bir duruma ulaşabilir.
Yutkunma zorluğu
Boğaz ağrısıyla birlikte oluşan yutkunma zorluğu, o bölgede meydana gelen şişlik sonucu ortaya çıkar.
Kırmızı ve şişmiş bademcikler
Vücuda giren virüs ve bakteriler sonucu bademcikler de tahriş olur. Bu tahrişle birlikte bademciklerde kırmızılık ve şişlik meydana gelir.
Burun akıntısı ve burun tıkanıklığı
Burun akıntısı ve burun tıkanıklığı özellikle viral enfeksiyonlarla birlikte görülen boğaz iltihabı belirtilerinden ikisi olarak karşımıza çıkar.
Kulak ağrısı
Boğazla bağlantılı olarak boğaz iltihabı durumlarında kulak ağrısı yaşanması da muhtemel bir sonuçtur.
Ses kısıklığı
Boğaz iltihabı yaşayan hastaların bazılarında ses kısıklığı yaşandığı da gözlenmiştir.
Mide bulantısı ve kusma
Boğaz ağrısı, ateş, yutkunma zorluğu gibi belirtiler görülen boğaz iltihabı, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlar da verebilir.
Karın ağrısı
Bazı boğaz iltihabı vakalarında karındaki lenf bezlerinin etkisiyle karın ağrısı yaşanması da olasıdır.
Boğaz İltihabına (Boğaz Enfeksiyonuna) Ne İyi Gelir?
Boğaz enfeksiyonunda bol su içmek, ılık bitki çayları tüketmek, tuzlu su gargarası yapmak, ballı ve limonlu ılık su içmek, hava nemlendirici kullanmak, pastil emmek, boğazı yormaktan ve tahriş edici tüketimlerden kaçınmak, dinlenmek boğaz iltihabına iyi gelir. Gerekirse doktor onayıyla antibiyotikte kullanılmalıdır.
Boğaz enfeksiyonuna iyi gelen yöntemler şunlardır:
- Tuzlu su ile boğaz gargarası yapmak
- Ballı ılık limon suyu, ılık çorba ve sıcak bitki çayları içmek
- Bol su tüketmek
- Boğaz pastili kullanmak
- Bulunulan ortamı nemlendirmek
- Bir kaşık elma sirkesini su ile seyrelterek içmek
- Doğal antibakteriyel olan sarımsak yemek
- Boğazı yormaktan ve tahriş etmekten kaçınmak
- Bolca dinlenip, istirahat etmek
Tuzlu su ile gargara yapın
Tuzlu su ile gargara yapmak mukusun gevşemesine ve iltihabın azalmasına yardım eder. Tuzlu gargarası ayrıca boğaz iltihabına neden olan virüs veya bakterileri de öldürmeye yardım eder.
Ballı limon suyu, çorba veya bitki çayları için
Bal, boğaz enfeksiyonunun semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Bal ve limon, antioksidan ve iltihap giderici olmak üzere birden fazla terapötik özelliğe sahiptir. Diğer yandan tavuk suyu çorbası, et suyu, ıhlamur, nane çayı, papatya çayı, zerdeçal ve yeşil çay gibi sıcak içeceklerde boğazı yumuşatmaya yardım ederek iltihap semptomlarını azaltabilmektedir.
![]()
Bol sıvı tüketin
Boğaz enfeksiyonu yaşandığında bol sıvı tüketerek boğazın nemlenmesini sağlar, kuruluğu önler ve yumuşamasını sağlar. Boğazı yumuşak tutmak tükürük ve mukus üretimini uyarır, aksi durumda enfeksiyon daha da kötüleşebilir.
Boğaz pastili kullanın
Boğaz pastilleri, özellikle iltihap giderici veya anestezik etkiye sahip olanlar iltihabın neden olduğu boğaz ağrısını yatıştırır.
Bulunduğunuz ortamı nemlendirin
Yaşadığınız ortamın kuruluğu aynı zamanda boğaz kuruluğu ortaya çıkaracağından bulunduğunuz ortamın soğuk buhar yöntemiyle nemlendirilmesi boğaz iltihabını iyileştirmek için başvurulan yollardan biridir.
Sıcak ve soğuk gıdalar tüketin
İltihap kaynakla boğaz şişmelerinin önüne geçmek sıcak ve soğuk gıdaların kullanımı boğaz iltihabı sorunlarının önüne geçme konusunda etkili olacaktır.
Parasetamol veya ibuprofen alın
Reçetesiz satılan parasetamol ve ibuprofen kullanmak da boğaz iltihabının tedavi sürecinde destek görevi görür.
Dinlenin
Boğaz iltihabı yaşandığı durumlarda vücudun dinlenmesi önemlidir. Dinlenerek, yeterli beslenerek ve gerekli adımları uygulayarak iltihaba neden olan virüs ve bakterilerden kurtulabilirsiniz.
Su ile seyretilmiş elma sirkesi yudumlayın
Elma sirkesi antimikrobiyal özellik göstermesini sağlayan asetik asitleri içerir. 1 kaşık elma sirkesini ılık su ile seyrelterek içmek boğaz enfeksiyonun neden olduğu semptomları hafifletebilir.
Sarımsak yiyin
Sarımsak doğal bir antibakteriyeldir. Enfeksiyonlarla savaşmaya yardım eden organosülfer bileşiği olan allisin içerir.
Boğaz İltihabı (Boğaz Enfeksiyonu) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Boğaz boğaz enfeksiyonu için evde ne yapılabilir?
Boğaz enfeksiyonu için kekik, bal ve limon karışımıyla birlikte zerdeçal, papatya çayı ve nane çayı içmek, tuzlu su ile gargara yapmak, ballı limonlu çay içmek, boğaz pastili emmek ve bulunulan ortamı nemli tutmak faydalı olup, semptomları azaltmaya yardım eder.
Boğaz tahrişine ne iyi gelir?
Boğaz tahrişinde, su başta olmak üzere çorba ve ballı bitki çayları gibi ılık sıvı tüketimini artırmak, istirahat etmek, ortamı nemlendirmek, boğaz pastili kullanmak ve limonlu su içmek boğazdaki tahrişi yatıştırır ve tahrişe neden olan iltihabın hafiflemesine yardımcı olur.
İltihaplı boğaz kaç günde geçer?
Boğaz iltihabı yaşayan kişilerde ortaya çıkan semptomlarla birlikte iltihabın iyileşme süresi 1 hafta 10 günü bulabilir.
Çocuğun boğaz iltihabına ne iyi gelir?
Çocuklarda meydana gelen boğaz iltihabı virüs kaynaklı olduğu için genellikle tıbbi bir tedavi gerektirmez ancak semptomlar arasında ateş ve titreme söz konusuyla doktor kontrolü gerekebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 21 Mart 2025
Yayınlanma Tarihi: 17 Şubat 2025