Bıngıldak Nedir? Bıngıldak Ne Zaman Kapanır?

Bıngıldak Nedir?

Beyin dokusu kendini saran beyin zarları (meninksler) ve kafatası ile korunur. Kafatası birden fazla kemikten oluşmuştur. Anne karnındaki dönemde bu kemikler arasında birleştirici hatlar (suturlar) ve bıngıldak adı verilen baklava dilimi şeklinde bölgeler vardır. Kısacası bıngıldak kafa kemiklerinin birleşme noktalarının arasındaki bağ dokudan oluşmuş bölgedir. Doğumdan önce 6 tane olan bıngıldağın genelde doğum öncesi 5 tanesi kapanır. Doğum sonrası sadece ön bıngıldak mevcuttur.

Bıngıldak Nasıl Oluşur?

Yeni doğan bebeklerin kafatasında altı farklı kemik bulunur. Bu kemikler kranial olarak tanımlanır. Altı kafatası kemiği, güçlü ve esnek dokular sayesinde yerinde tutulur. Bir süre sonra gelişimle beraber bu dokular katılaşır ve kafatasının farklı kemiklerini bir araya getirerek kafatasını meydana getirir.

Altı kemiğin çizgileri altı farklı bıngıldak oluşmasını sağlar. Ön ve arka bıngıldakların yanında iki mastoid ve iki sfenoid bıngıldak da olur. Bu dört bıngıldak hızla kapanarak kafatasını oluşturur ve sadece ön ve arka bıngıldakları birkaç ay daha açık kalabilir.

Bıngıldak Ne Zaman Kapanır?

Sağlıklı gelişme gösteren bebeklerde bıngıldak 12 ila 18. aylar arasında kapanır. Bazı bebeklerde bıngıldağın kapanma süresi 24 aya kadar gelişebilir bu da bebeğin gelişimine göre farklılık gösterir. Yaklaşık her 2 bebekten 1'inde 14 aylık olduklarında bıngıldak kapalı olarak görülür.

Bıngıldak Neden Var?

Bıngıldak bebeklerde görülen kafatası ve kemikler arasındaki esnek yapıdaki elastik dikişler olarak tanımlanır. Böylelikle kemiklerin üst üste binmesini engeller ve doğum kanalından geçişin kolay olmasını sağlar. Beyin bu süreçte baskında korunarak kemiklerin zarar görmesini engeller.

Bebekler doğum sonrası başını dik tutamaz, yüzüstü dönemez hatta dik oturmaya çalıştıklarında boyundaki kasları kafalarını taşıyamaz. Bu noktada kafaları darbeye karşı açık olarak görülür. Bıngıldak, beyni oluşabilecek kafa darbelerine karşı koruyan esnek dikişi olarak tanımlanan dokudur. Bu da bebeğin düzgün gelişimi için gerekli bir süreçtir.

Bıngıldak Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bıngıldak kapanmadığı durumda ne olur?

Bebeğin bıngıldakları çeşitli nedenlerden dolayı kapanmayabilir. Gecikmiş bıngıldak kapanmasının en yaygın görülen nedenleri arasında konjenital hipotiroidizm, Down sendromu , beyin içindeki artan basınç, raşitizm ve ailesel makrosefali bulunur.

Bıngıldak neden oluşur?

Kafa kemikleri arasındaki boşluk bıngıldak bağ dokusundan oluşur. Üstü saçlı deri ve deri altı yağ dokusu ile kaplıdır.

Bıngıldağın bebekteki işlevi nedir?

İlk 2 yılda çok hızlı olan beyin büyümesine kafa kemiklerinin büyümesi uyum sağlayamaz. Bu yüzden kemikler arası birleşme yerleri (suturalar) ve bıngıldak sayesinde kafa büyür ve beyin dokusuna zarar gelmez. Kafa içinde gelişebilecek ani basınç ve hacim değişimlerinde kafa kemikleri esnek olmadığı için genişleyemez. Bıngıldak sayesinde yan etkiler azalabilir.

Bıngıldağın ne kadar zamanda kapanması gerekir?

12-18 ay civarında kapanır. Çok nadiren bazı çocuklarda arka bıngıldakta açıktır, en geç 3 ay içinde kapanmalıdır. Bıngıldağın erken kapandığı durumlarda genelde suturalar aracılığı ile baş büyümesi devam etmektedir. Böyle bir durumda sık aralıklarla baş çevresi ölçülmelidir.

Bıngıldağa dokunmak bebeğin beynine zarar verir mi?

Çok sert bir darbe almadıkça bıngıldağa dokunmanın bebeğe hiçbir zararı yoktur. Bıngıldak sanıldığı kadar hassas ve az korunaklı bir bölge değildir. Çok ağır bir darbe olmadıkça hafif çarpma türü darbelerde hasar görmez.

Bıngıldakta hangi değişimler normaldir?

Nefes alıp verme ve ağlama sırasında bıngıldakta şişme normaldir.

Bıngıldakla ilgili tehlike sinyali veren durumlar nelerdir?

İshal, kusma gibi vücudun sıvı kaybına neden olan durumlarda bıngıldakta çökme meydana gelir. Bu sıvı kaybının ciddi olduğunu gösterir. Bıngıldakta şişme ise menenjit dediğimiz beyin zarı iltihapları ve kafa içine ait yer kaplayıcı lezyonlarda (tümör gibi) ve hisrosefali dediğimiz beyin omurilik sıvısının arttığı durumlarda olur. Mutlaka erken müdahale gerektiren bu durumlarda çocuklar zaten başka bulgular ile de sağlıksız görünürler, bu yüzden tamamen sağlıklı olan çocuklarda bu ihtimaller çok düşüktür.

Bıngıldak nasıl kontrol edilir?

Kemik doku çok sert bıngıldak daha yumuşak olduğu için baş bölgesini alından arkaya doğru normalden biraz daha fazla basınçla okşarsak saçlı deri altında bıngıldak hissedilebilir. Baklava dilimi gibidir. Yaş ilerledikçe küçülür. Bıngıldağın her aylık rutin hekim kontrolünde muayenesi yapıldığı için ateş, kusma, ishal vs gibi başka hastalık bulguları olmadığı sürece aile tarafından kontrol edilmesine gerek yoktur.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.