Bacak damar tıkanıklığı, kalpten bacaklara kan taşıyan damarların daralması veya tıkanmasıdır. Bu damarlar daralıp tıkandığında bacaklardaki kan akışı kesilir ve bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Bacak damar tıkanıklığı genellikle bacaklarda zayıflık, uyuşma ve karıncalanmayla kendini gösterir. Bunun dışında bacakların ten renginde soluklaşma ve bacaklardaki iyileşmeyen yaralar da bacak damar tıkanıklığı belirtilerindendir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Nedir?
Bacak damar tıkanıklığı, bacaktaki damarların pıhtı, kas, arter veya diğer yapılar tarafından daralması, tıkanması veya sıkıştırılması durumu olarak tanımlanır. Meydana gelen bu daralma veya tıkanma bacak damarlarındaki kan akışını engeller.
Bacaklardaki kan akışının engellenmesi bir takım semptomlara neden olur. Uzun süre ayakta durmada, yürürken ve özellikle merdiven çıkarken kötüleşen ağrı, bacakları taşımakta zorluk çekiyormuş gibi hissetmek, bacak ve ayak bileğinde şişme ve özellikle baldırda kas ağrısı bacak damar tıkanıklığının belirtileridir.
Bacak damarlarındaki kan akışı ne kadar fazla kesilirse durum o kadar şiddetli hale gelir ve acil tıbbi müdahale gerekebilir. Ancak tıkanıklık çok şiddetli değilse ilaçlar, yaşam tarzında değişimler, bacağı zorlamayacak şekilde egzersiz ve istirahat damar tıkanıklığına iyi gelir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Neden Olur?
Arter duvarlarında yağlı, kolesterol içeren birikintilerin (plakların) birikmesi bacak damar tıkanıklığına neden olur. Bu süreç arterlerdeki kan akışını azaltarak daralma veya tıkanmalara yol açar. Diyabet, obezite, yaşlılık, sigara tüketimi, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve yüksek amino asit seviyeleri bacak damar tıkanıklığını tetikleyen faktörlerdir.
Bacak damar tıkanıklığına neden olan faktörler şunlardır:
Bacak Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?
Bacak damar tıkanıklığının en sık görülen belirtileri özellikle yürüme ve merdiven çıkma gibi ayağın hareket halinde olduğu anlarda baldırda başlayan ve bacakta ya da uyluklarda ortaya çıkan ağrı, bacaklarda ten renginde solukluk, bacakta oluşan yaraların geç iyileşmesi, kramp girmes ve bacaklarda soğukluktur. Damar tıkanıklığı çok ilerlemiş durumdaysa kangren de görülebilir.
Bacak damar tıkanıklığı belirtileri şunlardır:
- Yürüme anında, ayakta ve özellikle merdiven gibi çıkışlarda ağrı
- Bacaklarda kızarıklık, şişlik ve hassasiyet
- Bacaklarda ten renginde solgunluk veya mavimsi görünüm
- Ayaklarda soğukluk ve üşüme
- Yaraların geç iyileşmesi
- Tıkanıklık ilerlediyse bacaklarda dinlenirken dahi ağrı, ayak parmaklarında yara oluşması ve daha ileri durumda kangren gelişmesi
Bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve hissizlik
Bacak damarlarına giden kan akışı kesildiğinde damarlarda tıkanma meydana gelir. Yaşanan bu süreç bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve hissizlik yaşanmasına yol açar. Bu belirtilerin görülmesi de bacak damar tıkanıklığıyla ilişkilendirilir.
Yürüme sırasında zorlanma
Bilinen bir hastalığınız veya spesifik bir yorgunluğunuz yoksa ve yürüme sırasında bacaklarda zorlanma meydana geliyorsa bu durum bacaklarda damar tıkanıklığının işareti olabilir.
Bacakların ten renginde solukluk
Bacaklarınız ten renginde bir değişim fark ettiğinizde bu durumun sebeplerinden biri de bacak damar tıkanıklığıdır. Bu renk değişiminin açıklaması aslında solukluktur. Bacaklarda anormal bir solukluk gözlemliyorsanız doktora başvurmayı ihmal etmeyin.
Bacakta meydana gelen yaraların iyileşmemesi
Bacaklarınızda meydana gelen ve başlangıçta çok önemsenmeyen yaraların zamanla iyileşmediğini görmek de bacak damar tıkanıklığı belirtileri arasında kabul edilir.
İstirahat veya en ufak harekette bile kramp ve ağrı
Bacakta meydana gelen damar tıkanıklığı, istirahat sırasında, yürürken, merdiven çıkarken ve en ufak bir harekette bile bulunulduğunda bacakta kramp ve ağrıya neden olabilir.
Bacaklarda soğukluk ve morarma
Bacağınızda dokunduğunuzda hissettiğiniz soğukluk ve bazı bölgelerde ortaya çıkan morarmalar da bacak damar tıkanıklığı semptomlarındandır.
Ayaklarda kıl dökülmesi
Her bacak damar tıkanıklığında olmasa da zaman zaman ayaklarda kıl dökülmesi de bacak damar tıkanıklığının semptomları arasında gösterilir.
Tıkanıklık ilerlediyse kangren
Kan akışının tamamen kesildiği bacak damar tıkanıklığında kangren görülmesi olasıdır. Kangren tehlikeli bir sağlık durumudur ve acil müdahale edilmesi gerekir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Nasıl Teşhis Edilir?
Bacaktaki damar tıkanıklığının teşhisi için öncelikle hasta fiziki olarak muayene edilir ve yaşadığı belirtiler sorulur. Daha sonrasında etkilenen bölgedeki nabza bakılır. Eğer tıkanıklık varsa nabzın zayıf olması yüksek ihtimaldir.
Bunların dışında doktor tarafından gerekli görülürse kan tahlili, MR, bacak ultrasonu ve arterlerdeki tıkanıklığı belirlemek için görüntüleme testleri de istenebilir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bacak damar tıkanıklığı tedavisinde amaç damarlara giden kan akışını yeniden sağlamaktır. Hafif vakalarda bu kan akışı zorlamayacak şekilde yürüyüşler, beslenme düzeninin değişmesi, sigaranın bırakılması ve istirahatle sağlanmaya çalışılır.
Biraz daha şiddetli bacak damar tıkanıklığı vakalarında kan sulandırıcı ilaçlar, damar genişletici ve ağrıları önlemek için ağrı kesici ilaçlar önerilir.
Daha şiddetli bacak damar tıkanıklığında ise ameliyat gerekebilir. Bu ameliyat, tıkanan damarların açılmasını içerir. Anjiyografi, stent ve damar duvarlarındaki plakların iyileştirilmesini sağlayan özel cihazlar bu ameliyatın kapsamına girer. Bacak damar tıkanıklığı ameliyatı kişinin yaşı ve mevcut hastalıkları da göz önünde bulundurularak hassas bir şekilde gerçekleştirilmelidir.
Bacak Damar Tıkanıklığı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Bacak damar tıkanıklığı nasıl anlaşılır?
Bacaklarda uyuşma, karıncalanma, hissizlik varsa, bacakların ten renginde bir solukluk gözlemliyorsanız, bacaklarda çıkan yaralar iyileşmiyorsa bu durum bacak damar tıkanıklığı şeklinde yorumlanabilir.
Bacak damar tıkanıklığı tehlikeli mi?
Bacak damar tıkanıklığı, hafif vakalarda standart tedavilerle iyileştirilebilirken daha şiddetli durumlarda ve özellikle kan akışının tamamen kesilip kangrene dönüştüğü durumlarda tehlikeli bir hal alabilir ve müdahale edilmesi gerekir.
Bacak damar tıkanıklığına ne iyi gelir?
Bacak damar tıkanıklığını iyileştirmek için tıbbi müdahale gerekiyorsa bu yöntemlerle birlikte kan akışının yeniden sağlanması amaçlanır. Tıbbi müdahale gerekmiyorsa kan sulandırıcı ilaçlar, damar genişletici ilaçlar, sağlıklı beslenme, sigaranın bırakılması, bacak egzersizleri ve kan şekerinin dengede tutulması bacak damar tıkanıklığına iyi gelir.
Bacak damar tıkanıklığına hangi bölüm bakar?
Bacak damar tıkanıklığınız varsa Kalp ve Damar Cerrahisi bölümü doktorlarından randevu alabilirsiniz.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 21 Ağustos 2024
Yayınlanma Tarihi: 18 Nisan 2024