Niasin ya da B3 vitamini, gıdalarda doğal olarak bulunarak beyinden cilde kadar tüm vücuda fayda sağlayan bir B vitamini türüdür. Et, balık ve kuruyemiş gibi besinlerden vücuda aktarılan niasin takviye şeklinde alınabilir. Niasin yani B3 vitamini, suda çözünür olduğundan vücudun ihtiyaç duymadığı fazla miktarı idrarla atabilir. Bunun yanında niasin, besinlerin enerji dönüşmesine, DNA oluşturup onarmaya ve vücutta antioksidan etki yaratmaya yardımcı olur.
B3 Vitamini (Niasin) Nedir?
B3 vitamini ya da niasin, tüketilen yemeklerin enerjiye dönüşmesine, cildin korunmasına ve DNA onarımına yardımcı olan aynı zamanda besinlerden de alınan bir B vitamini türüdür. Nikotinik asit olarak da bilinen niasin, besinlerden alınan karbonhidratları vücudun enerji üretmek için kullandığı glikoza dönüşmesini sağlar. Bunun yanında niasin, vücudun yağ ve protein kullanmasına da yardımcı olur. Cildin sağlıklı görünmesi, saç, göz ve sinir sisteminin doğru çalışması konusunda da B3 vitamini desteğine ihtiyaç duyulur.
Günlük B3 Vitamini İhtiyacı Ne Kadar?
Vücudun sağlıklı ve normal işleyişi için belli miktarda niasine ihtiyaç duyulur. B3 vitaminin vücuda alınması gereken miktar kişinin cinsiyetine ve yaşına göre farklılık gösterir.
Günlük olarak vücuda alınması gereken B3 vitamini miktarı şöyledir:
- Çocuklarda günde 2-16 miligram aralığında,
- Erkeklerde günde 16 miligram,
- Kadınlarda günde 14 miligram
Her yaştan yetişkin için maksimum günlük alım miktarı günde 35 miligram olması gerekir. Emziren ve hamile kadınlarda ise bu oran günlük ortalama 17 miligramdır.
B3 Vitamini (Niasin) Ne İşe Yarar?
B3 vitamini ya da niasin, besinler enerjiye dönüşmesine yardımcı olarak hücresel metabolizmada önemli bir rol oynar. Aynı zamanda antioksidan görevi görerek hücrelerde, DNA yapımı ve onarımını sağlar.
B3 vitaminin vücuttaki etkileri şöyle sıralanabilir:
- İyi kolesterolü artırır, kötü kolesterolü azaltır
- Kan basıncını düzenler ve iyileşmesini sağlar
- Tip 1 diyabetin tedavisine yardımcı olur
- Beyin fonksiyonlarını artırır
- Cilt sağlığını iyileştirir
İyi kolesterolü artırır, kötü kolesterolü azaltır
Niasin, kanda yer alan yağ seviyesini iyileştirmeye yardımcı olur. B3 vitamini sayesinde HDL yani iyi kolesterolü artırarak, LDL yani kötü kolesterolün azalmasını sağlar. Bunun yanında trigliserit seviyesinin de azalmasında etkilidir. Böylelikle kalp hastalığı riskinde bir azalma meydana gelir.
Kan basıncını düzenler ve iyileşmesini sağlar
Niasin, kan damarlarında genişlemesini sağlayarak kan akışının düzenlenmesinde ve iyileşmesinde etkili olur. Böylelikle yüksek tansiyonun tedavisinde de önemli bir rol oynar.
Tip 1 diyabetin tedavisine yardımcı olur
Otoimmün hastalık olarak bilinen tip 1 diyabet, vücutta pankreasta insülin üreten hücrelere saldırarak yok ettiği diyabet türüdür. Niasin, bu hücrelerin korunmasına yardımcı olarak risklerin azalmasında etkilidir. Bunun yanında tip 2 diyabete sahip kişilerde sıklıkla görülen yüksek kolesterol seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olur.
Beyin fonksiyonlarını artırır
Beynin enerji alabilmesi ve düzgün çalışabilmesi için kişinin B3 vitaminine ihtiyacı vardır. Kişilerde çeşitli nedenlerle meydana gelen bilinç bulanıklığı ve ruh halinde meydana gelen değişimlerde niasin eksikliği yatabilir. Özellikle şizofreni türlerinde B3 vitamin eksikliğinin neden olduğu beyin hücrelerindeki hasarın giderilmesine yardımcı olur.
Cilt sağlığını iyileştirir
Hem besinlerden hem de takviye şeklinde alınan B3 vitamini, cildi güneş hasarından korunmasına yardımcı olur. Böylelikle cilt kanser türlerinin de önlenmesini sağlar.
B3 Vitamini (Niasin) Nelerde Var?
Niasin yani B3 vitamini, tüketilen besinlerin birçoğunda yer alan günlük multi vitaminlerin bir parçasıdır. Süt, et ve tahıl ürünleri B3 vitamini açısında zengin besinler arasındadır.
B3 Vitamini (Niasin) içeren besin kaynakları şöyle sıralanabilir:
B3 Vitamini (Niasin) Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
B3 vitamini eksikliği görüldüğü durumda ciltte pullu döküntüler, cilt bölgelerinde koyu lekeler oluşturabilir. Bunun yanında kabızlık, ishal, baş ağrısı ve depresyon da niasin eksikliği belirtileri arasında yer alır.
B3 vitamini (niasin) eksikliği belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Deride döküntü veya ciltte renk değişikliği
- Dilde kırmızı parlaklık,
- Baş ağrısı
- Kusma
- Kabızlık veya ishal
- Depresyon
- Tükenmişlik sendromu
- Hafıza ve iştah kaybı
Bununla beraber yetersiz beslenen kişiler B3 vitamin eksikliği açısından en fazla risk altında bulunanlardır.
B3 Vitamini (Niasin) Hakkında Sık Sorulan Sorular
B3 vitamini hangi meyvelerde bulunur?
Meyveler yüksek miktarda B3 vitamini içermese de avokado, kuru üzün ve papaya gibi meyvelerde 100 gramda ortalama 1,74-0,766 mg olarak bulunur. Portakal ve limonda da B3 vitamini yer alır.
B3 vitamini eksikliği nelere sebep olur?
B3 vitamin eksikliği yaşandığı durumda demansa ve dermatite sebep olan pellegra hastalığı meydana gelebilir.
B3 vitamini ciltte ne işe yarar?
B3 vitamini yani niasin, günlük olarak vücuda alınması gereken oranda alındığında cildi UV ışınlarından korur, cilt tonunu eşitler. Ayrıca cildi beslenmesini sağlayarak daha güçlü bir cilt bariyerine sahip olmasını destekler.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 8 Mayıs 2024
Yayınlanma Tarihi: 28 Mart 2024