Aslan Pençesi, Asya ve Avrupa'da doğal olarak yetişen ve toplamda 300 türe sahip bir bitkidir. Türkiye'de de 80 türü bulunan bitkinin birçok türü endemiktir. Aslan ayağı, fındık otu, yeditepe ve dokuz tepe gibi halk dilinde isimlere sahip olan aslan pençesi birçok farklı alanda kullanılır. Geleneksel tıpta ilaç olarak kullanımı olan bitkinin günümüzde yemeklerde, veterinerlikte ve kozmetik sektöründe kullanımı dikkatleri üzerine toplar.
Aslan Pençesi Nedir?
Rosaceae familyasının Alchemilla türleri arasında bulunan aslan pençesi, kolay ayırt edilebilen fiziksel özelikleri içerir. İlkbahar aylarında yaprakları, sonbahar aylarında kökleri hasat edilmesi yüksek verimle elde edilmesini sağlar. Nemli ve gölgeli alanlarda yetişen bitki, 20-60 cm arasında büyüyen çok yıllık otsu bir özelliği vardır. Ayrıca bitkinin dalları yumuşak tüylü ve yeşil-sarı-gri renklidir, yapraklar ise böbrek şeklini almıştır. Türkiye'de yetişme koşulları düşünüldüğünde Doğu Karadeniz bölgesinin doğal habitatı olduğu ifade edilir.
Aslan Pençesi Ne İşe Yarar?
Aslan pençesi bitkisi içerik açısından fonksiyonel olarak fenolik maddeler (fenolik asitler, flavonoitler, tanenler), glikozitleri (fitosteroller, saponinler) barındırır. Ağız aftlarının tedavisinde destekleyici olarak kullanılır. Aslan pençesi ayrıca, yara iyileştirici, idrar söktürücü, tonik etki, akne kurutucu, damar gevşetici, iltihabı geçirmeye yardımcı ve ishal önleyici etkiler içerebilir.
Damar geçirgenliğinin bozulduğu durumlarda damar içine sızan sıvılar iltihap ve ödemi tetikleyebilir. Damar sağlığını destekleyen aslan pençesi otu damar içi iyileşmelere yardımcı olabilir.
Aslan Pençesi Neye İyi Gelir?
Aslan pençesi bitkisi mide problemleri, orta düzeyli ishal, tip 2 diyabet, insülin direnci, vücutta suyun tutulması, cildin nemlenmesi, iltihap önleyici, kas spazmı ve menopoz döneminde menstrual ağrıların dengesinde destekleyicidir.
Aslan Pençesi Faydaları Nelerdir?
Aslan pençesi çayının birçok faydası bulunur. Bununla birlikte, bitkinin tohumu, çiçeği, kökü ve yaprağının ekstrelerinin de faydaları vardır. Bitkinin kullanıma bağlı olarak faydaları şu şekilde listelenebilir:
- Aslan pençesi adet döngüsünü düzenleyerek kadınların yumurtalık kalitesinin korunmasına yardımcı olabilir
- DHT hormonun etkisini azaltarak saç dökülmesinin ve aşırı kıllanmanın önüne geçilmesinde yardımcı olabilir
- Antioksidan özelliği ile karaciğerde toksinlerin temizlenmesine olumlu etki yapabilir
- Anti-inflamatuar özelliği ile kalın bağırsakta ciddi iltihaplanmaya neden olan hemoroit gibi hastalıklarda semptomları hafifletebilir
- Aslan pençesi tohumunın iktidarsızlık problemleri ve afrodizyak etki ile libido yükseltici etki yaratabilir
- Cildin esnek formuna katkı sağlayarak cildin yaşlanmasını geciktirebilir
- Stresi azaltarak, uykusuzluk probleminin giderilmesinde destekleyicidir
- Mide asidini dengeleyerek, mide sancısı, bulantısı ve iltihaplanma gibi sorunlarla mücadele eder.
Aslan Pençesi Nasıl Kullanılır?
Ağız içi sağlığına katkı sağlamak adına gargara şeklinde kullanımı sağlanabilir. Çay şeklinde günlük kullanım olarak sıklıkla tüketilir. Günümüzde, saflaştırma alanında teknolojik cihazların keşfi gıda takviyesi olarak zenginleşmiş ürün formunda kullanılmasını sağlamıştır. Genç yaprakları taze olarak toplanarak salatalarda tercih edilebilir. Hayvancılık alanında ineklerin süt verimliliğini arttıması adına küspe olarak verilir. Kozmetikte krem ya da losyon formunda cildi yumuşatma amaçlı ürün formülasyonuna katılır.
Aslan Pençesi Nasıl Tüketilir?
Aslan pençesi çiçeği, tohumu ya da yaprağının kurutularak ya da ekstresi çıkarılarak ürün haline getirilir. Toz, tablet, kapsül, sıvı form, çay ve gargara olarak formüle edilebilir. Çay olarak tüketildiğinde günde 2-3 kez yemek aralarında alınması tavsiye edilir.
Aslan Pençesi Nasıl Tüketilmelidir?
Günlük olarak kullanımında 1 tatlı kaşığı kurutulmuş yapraklar demlenerek bir bardak (150 -200 ml) olarak aslan pençesi çayı tüketilebilir. Gıda takviyesi olarak ağırlıkla 300-1200 mg arasında kullanılabilir. Ağız gargarası olarak 3-4 gram kurutulmuş bitkinin 2-3 dk boyunca gargara yapılarak kullanılması önerilir.
Aslan Pençesi Yan Etkileri Nelerdir?
Diğer bitkilerde olduğu gibi günlük kullanım dozları aşılarak tüketilirse bazı negatif etkiler açığa çıkabilir. Bazı yan etkiler aşağıdaki gibi belirtilebilir:
- Kadınlık hormonu olan östrojen seviyesini yükseltilmesi nedeniyle erkeklerin uzun süre kullanımı tavsiye edilmez.
- Yüksek dozda tüketildiğinde karaciğer enzimlerinde yükselme durumu meydana gelebilir.
- Kanser terapisi gören hastaların doktoruna danışarak kullanılması önerilir.
- Doğum kontrol hapı kullanan, kısırlık ile ilgili tedavi gören kişilerin doktoruna danışarak kullanımı tavsiye edilir.
Kimler Aslan Pençesi Nasıl Kullanmamalıdır?
Uzun süreli kullanımda menopoza benzer sıkıntılar (aşırı terleme, karın şişkinliği, ağrı vb.) ve adet kanamasında artış görülebilir. Anne adayları ve emzirenler kullanmaması hormonal değişiklikleri oluşturabileceği sebebiyle önerilmez. 11 yaş altı çocuklarda kullanımı da önerilmez.
Aslan Pençesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Aslan pençesi iltihap söker mi?
İltihap kurutucu etkisinin olması vücutta kan değerlerine pozitif etki yapmasını destekler.
Aslan pençesi çayı ödem attırır mı?
Aslan pençesi çayının faydaları arasında ödem atıcı özellik de bulunur. Vücutta su-tuz dengesinin sağlanmasında destekleyici rol oynar.
Aslan pençesi hangi hastalıklara iyi gelir?
Kısırlık problemleri, iltihabik hastalıklar, sindirim sistemi problemleri, damar hasarının oluştuğu hastalıklar, cilt problemleri ve kilo artışına bağlı obezite problemi, insülin direnci ve yüksek tansiyon gibi rahatsızlıklarda vücudu desteklediği bilinir.
Aslan pençesi kansızlığa iyi gelir mi?
Bağırsak sağlığını desteklemesi gerekli besin, mineral ve vitaminlerin vücuttan yeterli emilmesine yardımcı olmasını sağlar. Demir emilimini destekleyen özellikler vücutta demir depolarının dolmasında destekleyici etki gösterir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 13 Haziran 2024
Yayınlanma Tarihi: 15 Mayıs 2023