Yükleniyor
Apandisit ameliyatı, iltihaplanmış apandisi çıkarmak için yapılan cerrahi bir işlemdir. Genellikle ani başlayan şiddetli karın ağrısı ile kendini gösteren apandisit, acil müdahale gerektiren bir durumdur. Ameliyat genellikle laparoskopik yöntemle yapılır ve hastanın iyileşme süreci oldukça hızlıdır. Ameliyat sonrası dönemde, doktorun önerilerine uyulması ve beslenme düzenine dikkat edilmesi önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyon riskini azaltır.
Apandisit ameliyatı, karın boşluğunda sağ alt kısmında yer alan ve apendiks olarak anılan iltihaplanmış bölgeyi çıkarmaya yönelik bir cerrahi müdahaledir. İnce bağırsağın başında bulunan ve içi boş bir organ olan apendiks herhangi bir sebeple tıkandığında bölgede bakteriler üreyerek çoğalmaya başlar. Bakteriler zamanla iltihaba dönüşür. Zamanında müdahale edilmezse iltihap sonucu şişen apendiks yırtılır. Yırtılmayla beraber ortaya çıkan iltihap karın boşluğuna yayılarak hayati riske sebep olabilir. Öncesinde farklı şekillerde sinyal verdiği için önceden tahmin edilmesi ve zamanında müdahale edilmesi mümkündür. Apandisit akut ya da kronik olarak gerçekleşebilir.
Her iki durumda da hasta ilk üst karında ve göbek deliğine yakın bölgede başlayan hafif bir kramp hisseder. Sonrasında ise kramp karnın sağ altında, hareket ve öksürme sırasında, artan bir ağrıya dönüşür. Bu ağrıya aşağıdaki fiziksel belirtiler eşlik edebilir:
Bu gibi fiziksel belirtilerin ağrıya eşlik etmesi apandisit şüphesi için yeterli sebeplerdir. Bazı durumlarda apandisit ağrısı idrar yolu enfeksiyonu, böbrek taşı ağrısı veya dış gebelik gibi farklı nedenlerle oluşan ağrılarla karıştırılabilir.
Fiziki muayene, kan tahlili, idrar tahlili, pelvik muayenesi, akciğer röntgeni ve farklı görüntüleme yöntemleriyle teşhis kesinleştiğinde doktor hastanın durumuna ve durumun ciddiyetine göre önce antibiyotik tedavisine başlar. Antibiyotik tedavisine cevap vermeyen hasta vakit kaybetmeden ameliyata alınır. Ameliyat ortaya çıkabilecek olası hayati riski bertaraf edebilmek için yapılan bir işlemdir. Hastanın tercihine ve sağlık durumuna göre açık ve kapalı olmak üzere iki farklı şekilde yapılabilir.
Açık apandisit ameliyatı, iltihaplı kısmın kesilmesi ile çıkarılan bir yöntemdir. Açık ameliyatta hastaya genel anestezi yapılır. Bunun için kan tahlili ve görüntüleme dışında hastanın anestezi muayenesinin de yapılmış olması gerekir. Hastanın genel anestezi sırasında herhangi bir komplikasyon ile mücadele edebilecek sağlık koşullarında sahip olması önemlidir. Ameliyat sırasında karnın sağ tarafı kesilerek apendiks o kesikten çıkarılır. Her ne kadar açık ameliyat iltihaplı apendiksi almak için garanti bir yöntem olsa da kesi izi kaldığı için hastalar çok tercih etmeyebilir. Bunun yanı sıra iyileşme süresinin de uzun olması hasta tercihinde etkendir.
Kapalı apandisit ameliyatı laparoskopik apendektomi olarak da bilinir. Bu ameliyat sırasında da hasta genel anesteziye alınır. Açık ameliyata nazaran sağ alt karında açılan kesi ince bir tüp girebilecek kadar küçüktür. Bu kesikten laparoskop cihazı hastanın karın boşluğu boyunca yerleştirilir.
İnce bir tüp boyutunda olan cihazın ucunda kamera olduğundan uzmanlar kamera yardımıyla karın içini görüntüleyerek apendikse ulaşırlar. Bu işlemde doku hasarı daha az olduğu için iyileşme süreci de kısadır.
Hem kapalı hem de açık apandisit ameliyatın amacı olası hayati riske karşı hastayı güven altına almaktır. Ameliyatta geç kalındığında iltihaplı bölgenin yırtılarak karın boşluğuna yayılabilir. Bu da hayati risk demektir. Çok uzun bir ameliyat olmamakla birlikte ameliyat sırasında oluşabilecek olası komplikasyonlar süreyi uzatabilir. Doktorlar ve anestezi uzmanları işlem öncesi hastanın genel sağlık durumuna bakarak olası komplikasyon riskinin önüne geçebilecek önlemleri alır.
Hastanın yaşı, kronik bir hastalığının olup olmadığı, hamilelik durumu gibi kriterler de ameliyatın şeklini ve alınacak olası önlemleri belirlemeye yardımcı olur. Apandisit ameliyat öncesindeki işlem sıralaması aşağıdaki gibi planlanır:
Yukarıdaki işlemlerle ameliyat tamamlanmış olur.
Apandisit problemi olan hastaların bilmesi gereken konulardan biri de iyileşme süresidir. Süre ameliyatın şeklinin yanı sıra hastanın yaşına, kronik hastalığı olup olmamasına göre değişir. Genç ve sağlıklı hastalarda tam olarak iyileşme süresi birkaç haftayı bulabilirken yaşlı ve kronik hastalığı olanlarda bu süre uzayabilir.
Bununla birlikte ameliyat bittikten sonra hasta 1-2 saat gözlem altında kaldıktan sonra geri kalan iyileşme süresini evinde geçirebilir. Bu süre boyunca kesi yerinde ağrı olacağından doktorun verdiği ağrı kesici ağrılarını azaltacaktır. Aynı zamanda müdahale edilen bölgede şişlik, morarma da gözlemlenebilir. Bu semptomların iyileşmesi ise çok uzun sürmez.
Açık ameliyatta ameliyat sonrası takip oldukça önemlidir. Hastalar bir hafta ila 10 gün içinde dikkatli olmak koşuluyla normal hayatlarına dönebilir. Olası enfeksiyon durumunda ise iyileşme süresi uzayabilir. Açık ameliyatlarda sıkı takip gerekirken kapalı ameliyatlarda ise kesi yeri küçük olduğundan hasta ameliyattan birkaç saat sonra hastaneden çıkarak kısa zamanda normal hayatına dönebilir.
Apandisit ameliyatı sonrası yapılması gereken şeylerden biri de bol bol dinlenmektir. Her cerrahi müdahalede olduğu gibi vücudun öncelikle anestezinin etkisinden kurtulması gerekir. Bununla birlikte kesilen yaranın iyileşmesi için de bir süre gerekir. İyileşme sürecini hızlandırmak için hastaların aşağıdaki konulara dikkat etmesi önerilir.
Apandisit sonrası beslenme, vücudun iyileşme süreci için dikkat edilmesi gerekenler arasında ilk sıralarda gelir. Bu noktada vücudu yormayan ve ağırlaştırmayan besinlerden uzak durarak daha hafif gıdalar tüketilmesi gerekir.
Her cerrahi müdahalede bölgenin enfeksiyon kapma riski vardır. Apandisitini aldıran hasta bölgenin enfeksiyon kaptığını aşağıdaki belirtileri gözlemleyerek anlayabilir.
Apandisit ameliyatı, geç kalındığında vücuda verebileceği zararlar düşünüldüğünde göze alınması gereken bir ameliyattır. Her cerrahi müdahalede olduğu kadar riski vardır. Anestezi sonrası oluşabilecek komplikasyonlar, kesi bölgesinde olası enfeksiyon durumu, ameliyat bölgesinde iz kalması riskler arasında sayılabilir. Ameliyat sonrası kontrollere, doktor tavsiyelerine ve kesi bölgesini temiz tutmaya dikkat ettiğiniz sürece ortaya çıkabilecek riskler bertaraf ya da minimize edilebilir.
Ameliyat genellikle 30 dakika ila bir saat arasında sürer. Bununla birlikte hastanın genel sağlık durumu, ameliyat sırasında oluşabilecek olası komplikasyonlar ve apandisit durumu da ameliyat süresini belirler.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 11 Mart 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
