Antioksidan Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur?

Antioksidan Nedir?

Vücudumuz birçok hastalık ve virüslere karşı savaşır. Bu zorlu tehditlerin yanında serbest radikaller de vücutta hastalık oluşturmak için çalışır. Genetik materyale ve sağlıklı hücrelere zarar verebilir. Vücut bu noktada serbest radikalleri dengelemek için antioksidanlardan faydalanır. Antioksidanlar hasarların bir kısmını tersine çevirerek bağışıklığı güçlendirmede rol oynar. Meyve ve sebzeler antioksidan açısından zengin besin kaynakları olarak bilinir.

Antioksidan Türleri ve Kaynakları Nelerdir?

Antioksidanlar çeşitli besin kaynaklarından alınır. Bağışıklık sistemimiz ve sağlığımız için önemli bir rol oynayan antioksidanların başlıca çeşitleri vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

Bitkisel Besinler

Bitkilerin içerisinde yer alan kimyasal bileşikler antioksidan içererek vücudumuz için faydalarda bulunur.

Bunlar içerisinde antosiyaninler; patlıcan, mor patates, havuç, kuşkonmaz, mavi ya da mor olabilecek meyve ve sebzelerde bulunur. Bu antioksidan kaynakları kan damarlarını geliştirerek, iyileştirmeye yardımcı olur.

Başka bir antioksidan kaynağı olan resveratrol; yer fıstığı, üzüm, bitter çikolata gibi besinlerde yer alır. Bu besinler de akciğer ve kalp hastalıklarına karşı koruyarak vücuttaki iltihaplanmayı azaltmada etkilidir.

İzoflavonlar; soya fasulyesinde yer alan bu antioksidan çeşidi kemik sağlığını iyileştirmeye, eklemlerde oluşabilecek iltihabı azaltmaya, menopoz sırasında oluşabilecek semptomları hafifletmeye yardımcı olur.

Domates ve çeşitlerinde, greyfurtta, karpuz ve kırmızı biberde bulunan likopen farklı bir antioksidan kaynağı olarak belirtilebilir. Bu antioksidan türü prostat ve kalp sağlığını iyileştirmede etkilidir.

Lutein; bu antioksidan kaynağı ıspanak, brokoli, lahana, enginar, karalahana, brüksel lahanası gibi besinlerde bulunur. Bazı kanser türlerinin önlenmesinde etkili olarak göz ve kalp sağlığını iyileştirir.

Vitamin ve Mineral Kaynakları

Vitamin ve minerallerde antioksidanlar bulunabilir. Bunlar şu şekilde sıralanır:

A vitamini: Tatlı patates, balkabağı, havuç gibi turuncu besinler yer alır. Aynı zamanda ıspanak, lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerde de görülür.

E vitamini: Vücuttaki serbest radikallerin üretimini sınırlayan E vitamini, vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olur. E vitamini açısından yüksek olan gıdalar; buğday tohumu yağı, ay çekirdeği, badem ve fındık olarak sayılabilir.

 C vitamini: Antioksidan kaynakları arasında sıralanan C vitamini, günlük olarak tükettiğimiz besinlerde sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Bu besinler birçok bitki bazlı gıdalarda yer alır ve vücutta antioksidan görevi görür. C vitamini içeren besinler arasında; kırmızı dolmalık biber, portakal suyu, greyfurt suyu, kivi olarak sıralanabilir.

Selenyum: Bitki ve hayvanlardan alınabilen selenyum, kalbi güçlendiren ve kanser türlerine karşı koruyan güçlü bir antioksidan örneğidir.

Bakır: Serbest radikallerin hasarına karşı koruyan bakır, önemli bir antioksidan kaynağıdır. Patates, kaju, istiridye bakır içererek vücutta koruma sağlayabilir.

Antioksidanların Sağlığa Faydaları Nelerdir?

Antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallere karşı savaşarak hastalıklara yakalanma olasılığını azaltır ve bağışıklığı güçlendirmede etkili olur. Antioksidanları sağlığımıza olan faydaları şu şekilde sıralanabilir:

Göz sağlığına katkı sağlar

Antioksidan kaynağı olarak bilinen C ve E vitaminleri katarak oluşumu riskini azaltabilir. Bunun yanında katarakta sahip kişilerde hastalığın ilerlemesini yavaşlatarak, daha iyi görmelerinde etkili olabilmektedir.

Kalp sağlığını korur

Günlük olarak tüketilen meyve ve sebzeler antioksidan kaynağı olarak bilinir. Bu antioksidanlar bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıkların oluşumunu azaltır. Bunun yanında kalp sağlığı riskini düşürerek etkili olur.

Antioksidanların zararları var mı?

Antioksidanlar vücuda besinler ya da takviye yoluyla alınabilir. Eğer antioksidanları takviye yoluyla alıyorsanız, farklı ilaçlarla etkileşime girme durumunu unutmamanız gerekir. Bu yüzden takviye olarak almadan önce mutlaka uzman bir doktordan görüş almalısınız.

Bunun yanında birçok doğal besinlerde antioksidanlar bulunur. Sağlıklı beslenme ile hastalıklara yakalanma riskinizi azaltabilirsiniz fakat tek başına antioksidanlarla kronik durumları önlemeniz mümkün değildir.

 

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.