Anne sütü, bebek için temel besin kaynağını oluşturur. Anneler doğumdan önce beslenmesine dikkat ettiği gibi doğum sonrası da tükettiği besinler büyük önem taşır. Anne sütü, doğumdan sonra gelmeye başlar, bu durum birkaç gün de sürebilmektedir. Sütün gelme süresi annenin sağlık durumuna, doğum şekline ve doğum yapılan saate göre değişiklik gösterebilir. Annenin günlük beslenme şekli, tükettiği gıdalar, anne sütünün besleyiciliğinde önemlidir. Besin değeri yüksek gıdaların tüketimi sütün artmasını sağlayarak bebeğin sağlığına etki eder.
Anne Sütü Neden Önemlidir?
Anne sütü içerisinde çeşitli besin değerleri bulunur. Yüzde 90’ı sudan oluşan anne sütünde yağ, protein ve laktoz da yer alır. Anne sütünün oluşum sürecine fiziksel, ruhsal ve hormonal durumlar etki edebilir. Süt hormonu olarak adlandırılan prolaktin doğumdan sonra seviyesi artarak süt oluşumunu sağlar. Oksitosin hormonu ise sütün göğüs ucuna gelerek bebeğin beslenmesini sağlar.
Anne sütü, bebek gelişimi için oldukça önemli ve doğal bir besindir. Bebek fiziksel ve zihinsel gelişimi sırasında anne sütüyle beslenerek büyür. Aynı zamanda anne sütü içerisinde bebeğin bağışıklık sistemine etki eden antikorlar yer alır. Bu durum bebeklerin hastalıklara ve enfeksiyona karşı korunmasını sağlar.
Anne Sütü Nasıl Artar?
Bebeğin hem fiziksel hem de zihinsel gelişimi için ilk 6 ay anne sütü büyük önem taşır. Bazı psikolojik, fiziksel durumlardan dolayı anne sütü bebek için yetersiz olabilir. Anne sütünü artırmada ve üretiminin gerçekleşmesinde laktojenikler önemli rol oynar. Galaktgoglar olarak da adlandırılan bu laktojenikler, psikolojik olarak da rahatlama sağlayarak süt hormonunun salgılanmasını destekler. Bol sıvı tüketimi, protein açısından zengin gıdaları tercih etmek ve düzenli beslenme şekli, uyku kalitesini sağlamak, kafein, sigara ve stresten uzak durmak anne sütünün artmasını sağlayacak yöntemler arasındadır.
Anne Sütünü Artıran Besinler Nelerdir?
Doğumdan sonra anne vücudunda laktojenikler sayesinde süt üretimi gerçekleşir ve bu maddeler sütün artmasından da sorumludur. Anne sütü artıran besinler tüketerek, prolaktin hormonunun salgılanmasına destek vermek bu noktada önemlidir. Bunun yanında psikolojik rahatlık sağlamak gerekmektedir.
Anne sütünü artırması için tüketebileceğiniz yiyecek ve içecekler şunlardır:
Bol su
Yaşamımızı sürdürmenin en önemli kaynaklarından biri olan su, anne sütünü artırmada önemli bir rolü bulunur. Annenin gün içerisinde 2-3 litre civarında su tüketmesi önerilir.
Rezene çayı ve bazı bitki çayları
Rezene çayı, bitki çayları arasında anne sütüne en etki eden çaylar arasında yer alır. Bunların yanında ısırgan otu, zencefil, papatya çayı süt üretimini artırır. Ayrıca rezene çayı anne sütünden bebeğe geçerek sindirim problemlerinin düzelmesinde etkili olur.
Çemen otu
Bitkisel ürünlerin anneler için süt arttırıcı etkileri olduğu bilinmektedir.
Koyu yeşil yapraklı besinler
Anne, bebeği emzirme sırasında bol miktarda enerji harcar. Marul, lahana, ıspanak ve brokoli gibi koyu yapraklı yeşil sebzeler, özellikle kalsiyum olmak üzere besinlerle doludur. Ayrıca anne sütü üretimini olumlu yönde etkileyebilecek fitoöstrojenler içerirler.
Sarımsak
Çok besleyici bir besin olan sarımsağın tüketimi, anne sütünün artmasına yardım eden galaktagog olması dışında, bağışıklık sistemini de güçlendirerek hastalıklara karşı hem annenin hem de bebeğin dirençli olmasını sağlar. Ancak bazı çocuklar sarımsağa karşı farklı reaksiyon gösterebilir. Sarımsak yedikten sonra emzirme ardından çocuğunuz gıda duyarlılığı belirtileri gösteriyorsa, bir süre sarımsak yemeyi bırakabilirsiniz.
Susam
Anne tarafından düzenli tüketilen susam, süt kalitesinin artmasını sağlar ve aynı zamanda yoğun olarak kalsiyum içerir.
Maden suyu
Mineral bakımından zengin olan doğal maden suyu, vücudun dengesini korumasını sağlar, kan basıncını düzenleyerek anne sütü oluşumunu destekler.
Protein
Ev yoğurdu, kefir, keçi sütü, kırmızı et, mercimek, fasulye, humus, nohut içerisinde protein bulunduran besinlerdendir. Bu besinler anneler için iyi bir enerji kaynağı olarak kullanılabilir.
Fesleğen
Fesleğen içerisindeki K ve C vitamini annenin sütünün artmasına ve stresin giderilmesinde etkili olur.
Havuç
Havuç tüketildiğinde, beta karoten ve A vitamini içerdiğinden anneye enerji verir. Aynı zamanda fitoöstrojen bir yapısı bulunduğundan anne sütünü artırmada etkidir.
Tahin
Tahin, anne sütünü artıran besinler arasında yer alır, her gün bir çorba kaşığı tüketilebilir.
Yulaf
Yulaf tüketimi, anne sütünü artırmanın yanında anneyi sakinleştirerek stresin azalmasını sağlar. Sütün kanallarda ilerlemesinde etkili olan yulaf, oksitosin ve prolaktin hormonlarının salgılanmasında önemlidir.
Somon balığı
Hormonların aktifleşmesini sağlayan somon balığı, omega 3 sayesinde vücuttaki süt üretimini destekler ve artırır.
Amber çayı
Amber çiçeği prolaktin hormonunun salgılanmasını sağlayarak vücuda demir ve magnezyum alımını destekler. Böylelikle hem bebeğin hem de annenin bağırsak ve mide sorunlarını yaşamamasına yardımcı olur.
Kuruyemişler
Badem, kuru incir, fındık, ceviz gibi kuruyemişler anne sütünün artırılmasını sağlayarak anneye enerji verir. Gün içerisinde 4-5 ceviz, 10 tane de fındık tüketerek anne sütünü artmasını sağlayabilirsiniz.
Kayısı
Hormonlar üzerinde etki eden kayısı lifli bir besin olduğundan emziren annelerin sütünü artırmada etkilidir.
Kırmızı pancar
Çiğ olarak tüketilen ya da haşlanan kırmızı pancar, kanı temizlemenin yanında anne sütünün kalitesini de artırır.
Bu besinler anne sütünü artırmaya yönelik olarak tüketilse de doğru oranda alınması ve doktor kontrolünde tüketilmesi önemlidir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 3 Mayıs 2024
Yayınlanma Tarihi: 3 Mayıs 2023