Andropoz, bazı orta yaşlı veya yaşlı erkeklerde yorgunluk ve libido azalması belirtileri ile görülen, erkeklik hormonu olan testosteron seviyelerinde düşüşe atfedilen bir dizi semptomu tanımlar. Andropoz aynı zamanda erkeklik menopozu olarak da bilinir. Andropoz kadınların menopoz dönemiyle benzerlik gösterse de aralarında farklar bulunur. Menopozda üreme fonksiyonu dururken andropozda devam eder. Andropoz, diyabet, hipertansiyon, depresyon gibi nedenlerle ortaya çıkarak libido kaybı, depresif ruh hali, güven kaybı gibi belirtiler gösterir. Andropozun nedenine bağlı olarak tedavi yöntemleri de farklılaşır.
Andropoz Nedir?
Andropoz, 40 yaş ve üstü yaşlı erkeklerde düşük testosteron seviyesi ile beraber cinsel tatminde azalma, depresyon, ereksiyon güçlüğü yaşaması durumudur. Erkek menopozu olarak da bilinen andropoz, yaşlanmaya bağlı hormon değişikliklerinden meydana gelir.
Testosteron seviyeleri düşmeye başladığında andropoza bağlı semptomlar ortaya çıkmaya başlar. Bazı erkeklerde 40 yaşın sonunda ile 50 yaşın başında depresyon, erektil disfonksiyon ve cinsel istek kaybı şeklinde kendini gösterebilir. Bunun yanında duygusal semptomlar da ortaya çıkar. Andropoz ayrıca klinik olarak daha yaygın olarak testosteron eksikliği sendromu, androjen eksikliği ve hipogonadizm olarak da isimlendirilir. Andropozun yarattı bu semptomlar kişinin günlük yaşamını etkileyebilir. Bu nedenle altında yatan nedeni bularak buna yönelik olarak tedavi şekli belirlemek önemlidir.
Andropoz Belirtileri Nelerdir?
Andropoz belirtileri, testosteron seviyeleri düşmesi sonucu cinsel dürtüde azalma, sertleşme ve ereksiyon sorunları, sinirlilik, kas kütlesinde azalma ve enerji kaybı gibi şeklinde ortaya çıkar. Ayrıca andropoz, cinsel ve fiziksel belirtilerinin yanında depresyon, düşük özgüven, düşük enerji ve azalmış motivasyon gibi psikolojik belirtilere de neden olabilir.
Andropozda görülen yaygın belirtiler şunlardır:
- Ruh halinde değişiklikler ve sinirlilik durumu
- Libido kaybı
- Depresyon
- Kemik yoğunluğunda azalma
- Cinsel iktidarsızlık ya da ereksiyon güçlüğü
- Kas kütlesi kaybı ve egzersiz yapma yeteneğinin azalması
- Enerji eksikliği
- Uyuma güçlüğü veya artan yorgunluk
- Zayıf konsantrasyon ve kısa süreli hafıza
- Motivasyonda azalma
- Jinekomasti ya da meme gelişimi
- Kendine olan güvenin kaybolması
- Erkek infertilitesi
Bunların yanında hassas ve şişmiş göğüsler, vücut kılların dökülme ve ateş basması gibi belirtilerle de andropoz ilişkilendirilebilir.
Andropoz Nasıl Teşhis Edilir?
Andropoz tanısının konulması için doktor öncelikle bir fizik muayene gerçekleştirir ve hastanın sağlık öyküsü hakkındaki bilgileri soracağı çeşitli sorular ile öğrenmeyi hedefler. Andropoz tedavisinde en büyük engel, bireyin belirtileri hakkında doktoruyla konuşmaması olabilir. Bazı vakalarda bireyler doktorlarıyla cinsel konuları tartışamaya çekiniyor olabilirler. Bu sebeple hasta gözlemlediği bütün belirtilerini bu muayene sürecinde doktor ile konuşmalı ve sahip olabileceği diğer koşullar veya hastalıklarla ilgili bilgileri paylaşmalıdır. Doktor, bireyin testosteron seviyesini test etmek için bireyin kanından bir numune alarak laboratuvara gönderebilir. Geç başlangıçlı hipogonadizm teşhisi de genellikle semptomlarına ve bireyin testosteron seviyesini ölçmek için kullanılan kan testlerinin sonuçlarına göre yapılabilir.
Andropoz Nasıl Geçer?
En yaygın tedavi türü düzenli egzersiz yapma, sağlıklı beslenme, stresi azaltma ve yeterli uyku düzenine sahip olma gibi daha sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yapmaktır.
Andropoz, eğer yaşlanmaya bağlı bir durumdan kaynaklanıyorsa kendiliğinden geçmez ve zaman içerisinde belirti ve semptomları daha ağır hale gelebilir. Testosteron seviyelerinde düşme eğer farklı tıbbi nedenlerden kaynaklanıyorsa, altta yatan sorunların giderilmesi durumun ortadan kalkmasına yol açabilir.
Andropoz Tedavisi Nasıl Olur?
Birçok birey andropoz belirti ve semptomlarını durum kendisine ciddi zorluklara neden olmadıkça veya hayatını aksatmadığı sürece, muhtemelen tedavi olmaksızın yönetebilir. Andropoz semptomları için en yaygın tedavi türü düzenli egzersiz yapma, sağlıklı beslenme, stresi azaltma ve yeterli uyku düzenine sahip olma gibi daha sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yapmaktır. Bu yaşam tarzı alışkanlıkları tüm bireylerin hayat kalitesinde yükselme ve fayda sağlayabilir. Andropoz semptomları yaşayan erkekler bu alışkanlıkları benimsedikten sonra genel sağlıklarında dramatik bir değişiklik gözlemleyebilir. Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik durumlarda hekim kontrolünde yapılacak ilaç tedavisi, bilişsel davranış terapisi ve yaşam tarzı değişiklikleri etkili olabilir.
Eğer tanı sürecinde yapılan kan testlerinin sonuçları, bireyde testosteron eksikliğinin olduğunu gösteriyorsa, birey hormon sorunları konusunda uzman bir endokrinoloğa yönlendirilebilir. Uzman bu teşhisi doğrularsa, hormon eksikliğini düzeltmek ve bireyin belirtilerini hafifletmek için bireye testosteron yerine koyma tedavisi önerebilir. Testosteron yerine koyma tedavisi tabletler, bantlar, jeller, implantlar veya enjeksiyonlar şeklinde gerçekleştirilebilir.
Andropoz Nasıl Önlenir?
Andropoz, normal şartlar altında yaşlanmanın doğal bir etkisidir. Sağlıklı yaşam tercihleri, iyi beslenme, alkol ve sigara kullanımından kaçınma, düzenli egzersiz ve düzenli uyku bireyin andropoz benzeri semptomları geliştirmesini geciktirebilir veya önleyebilir.
Andropoz sürecini yönetmek için yapılabilecek yöntemler şöyle sıralanabilir:
Beslenme düzenini değiştirmek
Antioksidan açısından sağlıklı yağlar ve protein açısından zengin beslenme programı benimsemek, hormon seviyesinde dengeyi sağlar. Bu nedenle tüketilecek olan besinler arasında sebze, meyve, tahıllar, balık ürünler ve badem yer alması gerekir.
Egzersiz yapmak
Andropozun yarattığı etkileri ve belirtileri azaltmak için düzenli olarak egzersiz yapmak gerekebilir. Yapılacak olan egzersizler hem kas kütlesinin korunmasına hem de kişinin enerjik hissetmesine yardımcı olur.
Gün içerisinde oluşan stresi yönetmek
Stres, kişinin vücudunda kortizol hormonunun yükselmesine neden olarak testosteron seviyelerini düşmesine zemin hazırlar. Bu nedenle gün içerisinde derin nefes alma egzersizleri gibi tekniklerle stres seviyelerini düşürmek, hormonal dengesinin korunmasını sağlar.
Kaliteli uyku düzenine geçmek
Sağlıklı bir uyku düzeni testosteron üretimi için önemlidir. Bu nedenle günde 7-8 saat kaliteli uyumak hormon seviyelerinin dengede kalmasına yardımcı olur. Andropozun yarattığı semptomların da giderilmesinde etkilidir.
Vitamin ve mineral takviyesi almak
D vitamini, çinko, magnezyum gibi vitamin ve mineraller testosteron üretimine katkı sağlar. Bu vitamin ve minerallerden yararlanmadan önce mutlaka uzman doktordan görüş almak gerekir.
Yaşam tarzında yapılacak olan bu değişiklikler, hem hormonal dengenin korunmasına yardımcı olur hem de yaşla birlikte gelen olası semptomları hafifletir.
Andropoz Hakkında Sık Sorulan Sorular
Andropoz için yaşam tarzı değişiklikleri ve evde bakım nasıldır?
İlerleyen yaşla birlikte hemen herkesin testosteron seviyelerinde düşüş olması normaldir. Çoğu erkek için semptomlar tedavi olmaksızın yönetilebilir. Eğer belirtiler kişinin hayat kalitesini düşürüyorsa, hekime danışılmalıdır. Doktor durumun belirti ve semptomlarını yönetmeye veya tedaviye yardımcı olacak öneriler sunabilir. Ancak sağlıklı yaşam önerileri andropoz için en önemli çözüm yollarından birisidir.
Andropoz yaşı kaçtır?
Genellikle 40’lı yaşların sonlarında, 50’li yaşlarında başlarında belirtiler görülmeye başlamaktadır.
Andropoza giren erkekte ne değişir?
Andropoz nedeniyle depresyon, cinsel dürtü kaybı, erektil disfonksiyon ile diğer bazı fiziksel ve duygusal semptomlar görülebilmektedir.
Andropoz ne kadar sürer?
Andropoz, normal şartlar altında yaşlanmanın doğal bir etkisidir. Sağlıklı yaşam tercihleri, iyi beslenme, alkol ve sigara kullanımından kaçınma, düzenli egzersiz ve düzenli uyku bireyin andropoz benzeri semptomları geliştirmesini geciktirebilir veya önleyebilir.
Erkeklerde andropoz dönemi nasıldır?
Çoğu erkek için andropoz döneminde ortaya çıkan semptomlar tedavi olmaksızın yönetilebilir.
Andropoza giren erkek nasıl davranır?
Bazı erkeklerde depresyon, cinsel dürtü kaybı, erektil disfonksiyon ile diğer fiziksel ve duygusal semptomlar görülebilmektedir.
Andropoza hangi doktor bakar?
Andropoz teşhis ve tedavi süreçleri Üroloji Bölümü’nde gerçekleşmektedir.
Andropoz psikolojik belirtileri nelerdir?
Bazı erkeklerde andropoz fiziksel ve cinsel belirtilerin yanında depresyon gibi psikolojik belirtilere neden olabilir.
Andropoza giren erkeğin çocuğu olur mu?
Her erkekte üreme organlarının üreme fonksiyonu kaybolmayabilir.
Erkeklerde andropoz ne zaman biter?
Düzenli egzersiz yapma, sağlıklı beslenme, stresi azaltma ve yeterli uyku düzenine sahip olma gibi sağlıklı bir yaşam tarzı benimsenirse semptomları azaltmak ya da ortadan kaldırmak mümkündür.
Andropoza giren erkek davranışları nasıldır?
Her erkek andropoza girmeyebilir ancak andropoz semptomları gösteren erkeklerin genelinde depresyona rastlanır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 1 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 14 Kasım 2023