Akrep Sokması Belirtileri Nelerdir? Ne İyi Gelir?

Akrep Sokması Belirtileri Nelerdir?

Akrep sokmasının belirtileri genelde etkilenen bölgede şiddetli ağrı, şişlik karıncalanma, uyuşma, sıcaklık ve kasılmadır. Çocuklarda ise nefes almada zorluk, terleme, mide bulantısı, huzursuzluk ve kusma gibi durumlar ortaya çıkar. 

Ayrıca akrep sokması ikinci kez yaşandığında sonrasında bireyde alerjik reaksiyonlar da görülebilir. Bu durumda nadir olarak görülse de anafilaksi olarak adlandırılan ağır alerjik reaksiyon hayati tehlikeye yol açabilir. Bu alerjik reaksiyon bulantı, nefes darlığı ve kurdeşen gibi belirtilerle kendini gösterir. 

Akrep sokması sonrasında ortaya çıkabilecek belirtiler şöyledir:

• Etkilenen bölgede ağrı ve şişlik
• Uyuşma ile birlikte karıncalanma
• Vücutta ısı artışı
• Kasılma ve kramplar görülmesi
• Çocuklarda nefes darlığı, terleme, mide bulantısı ve kusma

Akrebin sokmasıyla vücuda enjekte edilen zehir bağışıklık sistemini de olumsuz etkiler. Küçük reaksiyonlarda genelde kaşıntı ve ağrı hissedilir. Fakat zehir bulaşıcı maddeler içeriyorsa birtakım hastalıklar da meydana gelebilir. Aynı zamanda böceklere hassas olan kişilerde de semptomlar daha ağır görülür. Nadiren de olsa ölümcül olan akrep sokmasının hayati tehlikeye ulaşmaması için ilk yardım müdahalesi yapılmalıdır. Ardından acil servise başvurarak devam eden semptomların hafifletilmesi için tıbbi tedavi alınmalıdır.

Zehirli akrep sokması belirtileri

Zehirli akrep sokması şiddetli semptomlarla görülür. Etkilenen bölgede belirgin değişiklikler ortaya çıkar. Bunların başında ağrı, şişlik ve uyuşma gelir.

Zehirli akrep sokmasının belirtileri aşağıdaki gibidir: 

• Etkilenen bölgede şiddetli ağrı ve şişlik  
• Uyuşma ve karıncalanma  
• Kasılma ve kramp  
• Mide bulantısı ve kusma  
• Tansiyon yüksekliği  
• Salya akıtma  
• Kalp atışının hızlanması  
• Baş, boyun ve gözlerde bilinçsiz hareketler  
• Yutma güçlüğü
• Terleme  
• Nefes almada zorlanma  
• Kas seğirmesi

Zehirli akrep sokmasında görülen belirtiler oldukça ciddidir. Bu nedenle acil müdahale yapılmalı ve gereken önlemler alınmalıdır. Ayrıca zarar veren akrebin rengine dikkat edilmelidir. Zira sarı akrep sokması zehirli olduğu anlamına gelir. Buna göre uygun tedavi yöntemi benimsenir ve bu durumda genelde antivenom uygulanır.

Zehirsiz akrep sokması belirtileri

Zehirsiz akrep sokması daha hafif semptomlarla görülür. Bu nedenle etkilenen bölgede daha az değişiklik meydana gelir.

Zehirsiz akrep sokması belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir: 

• Hafif ağrı ve şişlik  
• Etkilenen bölgede kızarıklık 
• Hafif kaşıntı ve yanma 
• Genel bir huzursuzluk hali  
• Karıncalanma ve sıcaklık  

Zehirsiz akrep sokmasındaki belirtiler daha hafif seyretse de ilk yardım gerekir. Ayrıca siyah akrep sokması zehirsiz olduğuna işaret eder. Bu durum fark edildiğinde uygun müdahalenin yapılması oldukça önemlidir. 

Akrep Sokmasında İlk Yardım Nasıl Yapılır?

Akrep sokması, çoğunlukla tıbbi müdahale gerektirmez. Tedavi genel anlamda akrebin türü ve zehirli olma durumuna göre belirlenir. Sarı akrep zehirli bir tür olduğu için belirtileri şiddetlidir ve acil müdahale yapılır. Her iki türde de evde uygulanabilecek ilk yardım adımları şu şekildedir: 

• Öncelikle yara yumuşak bir sabun ve su ile temizlenmelidir.  
• Etkilenen bölge kalp seviyesine getirilerek zehrin yayılması önlenmelidir.  
• Akrebin soktuğu bölgeyi serin tutmak için buz yardımıyla soğuk kompres uygulanmalıdır. 
• Yutmada güçlük yaşanıyorsa bir süre yeme içmeye ara verilmelidir.  
• Gerektiğinde reçetesiz ağrı kesicilere başvurmak mümkündür.  
• Etkilenen bölgeye antihistamin veya kortikosteroid içeren kremler sürülebilir.  

Akrep sokması çoğu zaman kişinin panik yaşamasına neden olabilir. Bu nedenle bireyin, etrafındaki kişiler tarafından sakinleştirilmesi gerekir. Aynı zamanda sonuçları ciddi olabileceğinden vakit kaybetmeden doktora başvurulması önemlidir.  

Akrep Sokması Sonrası Doktor Tedavisi  

Akrep sokmasından sonraki süreç doktor tedavisi bazı tıbbi müdahalelerle yönetilir. Etkilenen bölgedeki ağrının hafiflemesi için damardan ilaç verilebilir. Diğer semptomların da ilerlemesini önlemek için antivenom tedavisi uygulanabilir. Antivenom, semptomlardan önce verildiğinde etkisini daha çok gösterir. Bu nedenle acil servislerde akrep panzehri verilir. Doktor, zehrin neden olduğu alerjik semptomları da inceler. Eğer alerjik reaksiyonlar görülüyorsa buna uygun özel tedavi yapılır.  

Akrep sokması kızarıklık, şişlik ve ağrı gibi semtomlarla ortaya çıktığı için doktor ağrı kesici ilaçlar verir. Aynı zamanda antihistaminikler alerjik reaksiyonların önlenmesi için kullanılabilir. Özellikle de çocuklar bu durumu yaşadıklarında daha ağır belirtiler gösterir. Kusma, ağlama, halsiz hissetme ve huzursuzluk gibi semptomları gözlemlemek mümkündür.  

Şiddetli reaksiyonlar zamanında tedavi edilmediğinde hayati tehlikelere neden olabilir. Bu durumda doktor tarafından epinefrin oto-enjektörü reçete edilir. Anafilaktik şoku önleyen bir hormon olan epinefrin olası ciddi reaksiyonları kontrol altına alır. Bu nedenle akrebin türü fark etmeksizin en yakın acil servise başvurmak gerekir. Uygun tıbbi tedavi uygulandığında zamanla etkilenen bölgedeki ödem, kızarıklık ve benzer belirtiler geçer. Akrep sokması izi de cilt tipi ve akrebin türüne bağlı olarak belirli süre zarfında kaybolur.  

Akrep Sokması Hakkında Sık Sorulan Sorular

Akrep sokmasına ne iyi gelir?

Akrep sokması durumunda acil müdahale yapılabilecek en iyi uygulamadır. Bunun için sabun ve su yardımıyla etkilenen bölgenin temizlenmesi ve zehrin yayılmasını önlemek için ilgili bölge hareket ettirilmemelidir. Aynı zamanda ısı artışını azaltmak için buz kompres yapılmalıdır. Özellikle de zehirli olan büyük veya küçük sarı akrep sokması semptomları yakından izlenmelidir. Eğer etkilenen bölgede ağrı ve şişlik gibi semptomların haricinde mide bulantısı, terleme ve kusma gibi semptomlar yaşanıyorsa doktora başvurulmalıdır.

Akrep sokması ağrısı ne kadar sürer?

Akrep sokmasından sonra görülen bölgesel reaksiyonlar 7-10 gün sürer. Şiddetli ısırıkların olduğu bölgede birkaç gün ağrı, yaralanma ve ateşlenme görülebilir. Bazıları ilk 15-36 saat arasında kabarcık oluşumuna neden olabilir. Kabarcıklar, sonraki gün içinde ağrılı bir şekilde hissedilebilir. Fakat alınan ilaçlar ve kremlerle akrep sokması yara izi ve ağrının birkaç gün içinde geçmesi beklenir. 

Akrep sokması tehlikeli mi?

Akrep sokması genellikle hayatı tehdit eden bir durum değildir ancak etkilenen bölgede şiddetli bir ağrı ortaya çıkabilir. Genellikle çok az tür zehirli olur ve çocuklar veya yaşlı bireyler daha çok etkilenir.

Akrep sokmasında ilk kaç saat önemli?

Akrep sokması gerçekleştiği andan itibaren 10 dakika gibi kısa bir süre içinde etkisini göstermeye başlayabilir. Etkisini gösterdikten sonra ilk 1 saat önemlidir ve semptomlar şiddetlenirse doktora başvurmak gerekebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.