Adenokarsinom nedir? Nasıl tedavi edilir?

Adenokarsinom/ Adenokanser nedir?

Adenokarsinom, glandüler hücreler diye adlandırılan vücudun mukus salgılayan hücrelerinden kaynaklanan bir kanser tipidir. Vücutta pek çok organ bu hücrelere sahiptir ve adenokarsinom bu organlarda gelişebilir. Bu kanser tipinin en sık görüldüğü organlar; bağırsak, meme, yemek borusu, mide, akciğer, pankreas ve prostattır.

İnsan vücudunda gland adı verilen hücreler mukus denilen vücut sıvılarını üreterek vücudun nemli kalmasını ve calıŞmasını kolaylaştırır. Bu hücrelerin kontrol dışı çoğalması ile adenokanser meydana gelir. Adenokanser vücudun diğer bölgelerine de sıçrayarak sağlıklı dokulara zarar verebilir.  

Adenokarsinom / Adenokanser nerelerde görülür?

Adenokarsinomun vücutta en sık görüldüğü organlar şöyle sıralanmaktadır:

Bağırsak: Sindirim sisteminin parçası olan kolon, bir tüp şeklinde olup, yenilen yiyeceklerin ve suyun atılımını sağlar. Kolon kanserinin %90’ı adenokarsinoma tipindedir. Başlangıçta polip şeklinde gelişen adenokarsinom zaman içinde kansere dönüşür.

Meme:  Meme kanserinin büyük bir kısmı adenokarsinomdur. Süt üretiminin olduğu glandüler, hastalığın başlangıç yeridir.

Akciğer: Adenokarsinom akciğer kanserinin %40’lık bölümünü adenokarsinomlar oluşturur. Akciğerin genellikle dış bölümüne yerleşen adenokarsinomlar kanser olarak ortaya çıkar. Sigara kullanmış olmak, akciğer kanserine yakalanmaya en başta sebep olan etkenlerdendir.

Özefagus/ Yemek borusu: Burası ağız ile mide arasındaki bölümdür. Genellikle alt özefagus bölümündeki mukus üreten hücrelerden adenokarsinomlar gelişmektedir.

Pankreas: Pankreas bezi yenilen yiyeceklerin sindirimini sağlayan hormon ve enzimleri üreten bir organdır. Bu organın kanallarından gelişen adenokanser pankreas kanserlerinin %85’lik bölümünü oluşturur.

Prostat: Erkeklerde idrar torbasının (mesane) altında prostat yer alır. Sperm hücrelerini koruyan sıvının yapıldığı yer prostattır. Bu sıvıyı üreten hücrelerde adenokarsinom meydana gelebilir. Prostat kanserlerinin  tamamına yakını adenokarsinom tipindedir.

Adenokarsinom / Adenokanser belirtileri nelerdir?

Adenokarsinoma bağlı şikayetler bulunduğu organa göre değişmekle birlikte, şu rahatsızlıklar görülebilir.

• Ağrı
• Halsizlik, iştah ve kilo kaybı
• Kanama
• İshal
• Sürekli ve şiddetli öksürük
• Öksürük sırasında balgam çıkarma
• Öksürüğe eşlik eden kanlı balgam
• Ses kısılması ve hırıltılı nefes alma
• Göğüste ağrı

Adenokarsinom / Adenokanserde tanı nasıl konulur?

Adenokansere bağlı gelişen şikayetler vücutta hangi organdan köken aldığına göre değişir. Ağrı, ishal, kanama veya halsizlik gibi yakınmalara yol açabileceği gibi, bazen hastalık ileri aşamaya gelinceye kadar herhangi bir şikayet oluşturmayabilir. Bu nedenle düzenli sağlık kontrollerini yaptırmak çok önemlidir.

Tanı konulabilmesi için belirtilere göre istenilen tetkikler bulunmaktadır. Bunlar tomografik incelemelerden kan tahlilleri ve endoskopik incelemelerle şikayetlere göre yapılmaktadır. Şüpheli bir durum görülürse alınan biyopsi kesin tanının konulabilmesi için yeterli olmaktadır.

Adenokarsinom tedavisi nasıl planlanır?

Tedavi kanserin hangi organdan kaynaklandığına ve adenokarsinomun vücuttaki yaygınlığına göre değişir. Bir kanserin bulunduğu yerdeki yayılımı hastalığın evresini verir. Ayrıca adenokarsinomda yapılacak genetik analizler immünoterapi veya akıllı ilaç planlamaları için önemlidir. Tüm bu sonuçlar yapılacak tedavilerin seçimini etkiler. Patoloji sonuçları,  genetik sonuçlar ve hastalığın evresi birlikte değerlendirilip ameliyat, kemoterapi, immünoterapi, akıllı ilaçların kullanılıp kullanılmayacağı veya radyoterapi gerekliliği planlanır.

Bu tedaviler çeşitli yan etkilere neden olabilir fakat bunların hepsinin çözülebilecek sorunlar olduğunu unutmamak gerekir. Bu nedenle tedavi sırasında karşılaşılan sorunları mutlaka doktorunuzla ve yakınlarınızla paylaşmak çok önemlidir.

Adenokarsinomdaki başlıca uygulanan tedaviler aşağıdaki gibidir;

Ameliyat: Adenokarsinom tedavisinde genellikle ilk basamak olan cerrahi, kanseri ve çevresindeki dokuların bir kısmını çıkarmak için yapılır.

Kemoterapi: Bu tedavi, kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılmasını içerir. Kemoterapi belirli bir bölgede veya tüm vücutta kullanılabilir. Seçilecek olan kemoterapi ilaçları hastalığın kaynağı olan organa göre değişmektedir.

Radyasyon tedavisi: Genellikle kemoterapi veya cerrahi ile birlikte kullanılan radyasyon tedavisi, adenokarsinom tümörlerini hedeflemek ve sağlıklı dokuları sağlam bırakmak için görüntülemeyi kullanır.

Bunlara ek olarak immünoterapi ve akıllı ilaçlara da başvurulmaktadır. Bu tedaviler yapılan genetik incelemelere göre karar verilir.

Adenokarsinom hakkında sık sorulan sorular

Adenokarsinom tekrarlar mı?

Adenokarsinom tekrarlama ihtimali olan bir kanser tipidir. Bu nedenle tedavi süreci bittikten sonra takiplerin devam etmesi gerekmektedir. Takipler sırasında yapılan fizik muayene ve tetkikler ile hastalığın tekrarlayıp tekrarlamadığı kontrol edilir. Böylece erken dönemde fark edilen adenokarsinomlara müdahale edilmesi tedavi seçeneklerinin planlanması için yol gösterici olacaktır.

Adenokarsinomlar yayılır mı?

Adenokarsinomlar, organları çevreleyen bezlerde büyümeye başlasa da, sonunda vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.  Adenokarsinomlar beyin, karaciğer, akciğer, lenf düğüleri, kemik ve kemik iliğine sıçrayabilir.

Adenokarsinom tedavi edilebilir mi?

Adenokarsinom birçok durumda başarıyla tedavi edilebilir. Hayatta kalma oranları kanserin tipine, bulunduğu yere ve evresine göre değişir. Günümüzdeki yeni tedavi seçenekleri akıllı ilaçlar ve immünoterapilerle artık çok daha başarılı sonuçlara ulaşılmaktadır.

Adenokarsinom tedavisinin yan etkileri nelerdir?

Adenokarsinom tedavisinin yan etkileri kişiden kişiye ve uygulanan tedaviye göre değişir. Aynı tedaviyi görenler bile farklı yan etkiler yaşayabilir.

En yaygın olanlardan bazıları şunlardır:

• Anemi
• İshal
• Morlukların oluşması
• Kabızlık
• Ödem
• Ağrı veya rahatsızlık
• Mide bulantısı ya da kusma
• Yorgunluk
• Uykusuzluk
• İştah kaybı

Tedavi sırasında nelere dikkat edilmelidir?

Kanser tedavisi hastaların çaresiz ve sinirli hissetmesine neden olabilmektedir. Kontrol duygusunu yeniden kazanmanın bir yolu, kişinin günlük yaşantısını düzenli ve dengeli hale getirmesinden geçer.

• Dengeli, besleyici bir diyet yapın.
• Dışarıda yürüyüşe çıkın.
• Masaj yaptırın
• Dinlenmeye özen gösterin
• Sizi tatmin eden aktiviteler için zaman ayırın
• Meditasyon yapın

Egzersiz yapmak istiyorsanız, rutininize yeni bir şey eklemeden önce doktorunuzla görüşün

Adenokarsinom riskini düşürmek için neler yapılabilir?

Kanser tamamen önlenemese de, risk önemli ölçüde azaltılabilir. Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yapmak, adenokarsinomu ve diğer kanser türlerini önlemenin en iyi yoludur.

• Tütün ürünlerinden kaçının
• Alkol tüketimini sınırlayın
• Aktif bir yaşam planlayın
• İdeal kilonuzu koruyun
• Akdeniz tipi beslenmeye dikkat edin
• Sağlık kontrollerinizi düzenli olarak yaptırın

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.