Adem elması, boğazın ön tarafında tiroid bölgesinde yer alan, sesin derinleşmesinde ve olgunlaşmasında rol oynayan kıkırdaktan oluşan bir çıkıntıdır. Gırtlağın korunmasına yardımcı olan adem elması genellikle ergenlik döneminde büyür ve belirgin bir hale gelir. Erkeklerde kadınlara oranla daha belirgindir.
Adem Elması Nedir?
Adem elması, gırtlakta yani boğazın ön tarafında yer alan, erkeklerde daha belirgin halde görünen kıkırdaktan oluşan çıkıntıdır. Laringeal çıkıntı olarak da bilinen adem elması, ses telleri ve gırtlağın büyüdüğü, sesin derinleştiği ve kalınlaştığı ergenlik dönemi ile birlikte daha belirgin hale gelen tiroid kıkırdağının bir parçasıdır. Adem elmasının en önemli amacı ise ses tellerini korumaktır.
Adem Elması Ne İşe Yarar?
Adem elması, gırtlak bölgesinin ve ses tellerinin korunmasında önemli bir rolü bulunur. Tıbbi adıyla gırtlak çıkıntısı olan adem elması, ses tellerini çevreleyen tiroid kıkırdağının öne doğru çıkıntı yapmasıyla oluşur. Erkeklerde kadınlara oranla daha belirgin olan adem elması, gırtlakta bulunarak tiroit kıkırdağıyla çevrilmesi sonucunda ses tellerini dış etkilere karşı korumayla görevlidir. Adem elmasının vücuttaki görevleri şöyle sıralanabilir:
- Ses tellerinde koruma sağlar
- Ses üretiminde rol oynar
- Sesin kalınlaşmasını sağlar
- Solunum sistemini korur
- Gırtlak bölgesinde yapısal bir bütünlük sağlar
- Estetik ve cinsiyet ayrımı işareti olarak kullanılır
Ses tellerinde koruma sağlar
Adem elması, ses tellerinde koruma sağlayarak, boğaz bölgesine gelecek darbelere karşı ses tellerini korur. Böylelikle olası hasarları önlemeye yardımcı olur. Aynı zamanda gırtlak bölgesinin çevresinde güçlü bir yapı oluşturarak ses tellerinin sabit kalmasını sağlar. Böylelikle konuşma ya da şarkı söyleme esnasında yani ses üretimi gereken durumlarda ses telleri güvende olur.
Ses üretiminde rol oynar
Adem elması, gırtlakta ses tellerinin yer aldığı bir bölümdür. Adem elması bu noktada sesin frekansını ve tonunu ayarlamada etkilidir.
Sesin kalınlaşmasını sağlar
Ergenlik döneminde erkeklerin ses telleri kalınlaşarak adem elması belirgin hale gelir. Bu süreçte erkek sesinin kalınlaşıp derinleşmesinde adem elması rol oynar. Kadınlarda adem olması olduğu halde daha az belirgin ve küçük yapıdadır.
Solunum sistemini korur
Adem elması ve etrafında yer alan kıkırdak yapılar, solunum yollarının korunmasında görevlidir. Boğaza gelen herhangi bir darbe veya yaralanma sonucunda, ses tellerini ve diğer hassas yapıları koruyarak travmaları azalmasını sağlar.
Gırtlak bölgesinde yapısal bir bütünlük sağlar
Adem elması, gırtlağın yapısal bütünlüğünü sağlamada etkilidir. Bu da solunum, yutma ve konuşma gibi temel işlevlerde önemli bir destek sağlar.
Estetik ve cinsiyet ayrımı işareti olarak kullanılır
Adem elması, kadınlara göre erkeklerde daha belirgin olduğu için bazı toplumlarda cinsiyet özelliklerinden biri olarak kullanılır. Bu nedenle bazı estetik operasyonlar sonucunda kişinin isteğine bağlı olarak Adem elmasını küçültmek veya belirginleştirmek için uygulanabilir.
Adem Elması Nerede Bulunur?
Adem elması, boğazın ön tarafında yer alan yumru şeklindeki görüntüsüyle bilinen kıkırdaktan oluşan bir yapıdır. Gırtlakta şişlik olarak görülmediği durumda ise dokunulduğunda hissedilebilen bir bölümdür. Mırıldanma ya da konuşma esnasında dokunulduğunda yarattığı titreşim hissedilebilir. Adem elmasının yarattığı bu çıkıntı, genellikle erkeklerde daha belirgindir ve boğazın ortasında küçük bir tümsek gibi görüntüdedir.
Adem Elmasını Etkileyen Bozukluklar Nelerdir?
Adem elmasının bazı durumlardan etkilenerek ağrı oluşturması mümkün bir durumdur. Genellikle ses telleri, gırtlak ve tiroitkıkırdağıyla ilgili sorunlar nedeniyle adem elması etkilenebilir. Adem elmasının etkileyebilecek durumlar şöyle sıralanabilir:
Boğaz iltihabı (farenjit)
Farenjit yani boğaz iltihabı, boğazda yer alan dokuların iltihaplanma ve tahriş olması sonucunda adem elması çevresinde ağrıya neden olabilir. İltihaplanmaya bağlı olarak yutkunma sırasında adem elması çevresinde hassasiyet oluşur. Bu da bölgede yer alan kıkırdak ve kaslar baskı altına sebebiyet verir. Özellikle akut farenjit durumunda bu bölge oldukça hassaslaşabilir
Nezle, soğuk algınlığı
Nezle ve soğuk algınlığı, adem elması bölgesine etkilerde bulunabilir. Özellikle o bölgede mukus birikimi, boğazda ve Adem elması çevresinde tahrişe neden olarak boğazda ağrıya ve ses kısıklığına zemin hazırlar. Öksürük ve tahriş ile beraber bu bölgede yer alan kıkırdakları rahatsız ederek hassasiyete yol açabilir.
Akut tiroidit
Tiroid bezinde görülen akut tiroit adem elmasının çevresinde ağrı, hassasiyet ve şişliğe neden olabilir. Tiroid bezi adem elmasının hemen altında yer aldığından iltihaplandığı durumda bölgenin etkilenmesine neden olur. Bu hastalık durumunda yutkunma ya da dokunma
Yemek borusunun iltihabı (özofajit)
Özofajit, yemek borusunun iltihaplanmasına bağlı olarak ortaya çıkan bir hastalık türüdür. Bu hastalık esnasında adem elmasına yakın olan bu bölgeyi rahatsız edebilir. Yemek borusunda iltihap olduğunda ise asit reflüsünden dolayı oluşan ağrı sebebiyle boğazda ve adem elması civarında rahatsızlık hissi oluşur. Yutkunma sırasında ağrı yayılarak adem elmasının çevresinde hissedilebilir.
Kandida özofajit
Candida enfeksiyonuna bağlı olarak gelişen özofajit türü olan kandida özafajit, yutkunma sırasında ağrı ve tahrişe neden olur. Bu da boğaza yayılarak adem elmasına rahatsızlık hissi verir. Özellikle besin tüketimi esnasında veya yutkunurken bu bölgede ağrı hissedilebilir.
Ses teli polipleri veya nodülleri
Ses teli polipleri veya nodülleri, adem elmasında ses tellerine baskı yaparak bu bölgedeki kasları zorlanmasına neden olabilir. Bu nedenle konuşma veya yutkunma sırasında Adem elması civarında rahatsızlık hissi oluşur. Ayrıca, ses tellerindeki bu oluşumlar sesin çatallı veya kısık çıkmasına neden olarak adem elmasının işlevini etkileyebilir.
Aynı zamanda gırtlağı etkileyerek adem elmasının olduğu bölgede şişliğe neden olan durumlar da yer alır. Bu danormalden daha büyük bir Adem elmasının görülmesine neden olur. Gırtlağı bu şekilde etkileyebilecek durumlar ise şunlardır:
Adem Elmasının Etkilendiği Durumda Hangi Belirtiler Görülür?
Adem elmasının diğer kişilere oranla daha büyük olması kişinin tıbbi rahatsızlığı olduğu anlamına gelmemektedir. Fakat adem elmasının ağrıması ve şişmesi durumunda altta yatan sorunu araştırmak gerekir. Adem elmasının etkilendiği durumda kişide şu belirtiler görülebilir:
Adem Elması Hakkında Sık Sorulan Sorular
Adem elması kimlerde olur?
Adem elması erkeklerde daha belirgin şekilde görülen özellikle ergenlik dönemlerinde belirginleşmeye başlayan bir yapıdır. Kadınlarda da yer alsa da erkeklere oranla daha az belirgindir.
Adem elması hangi organa aittir?
Adem elması, gırtlağın bir kıkırdağı olan tiroidin üst çıkıntısına aittir ve o bölgede yer alır.
Adem elması kaç yaşında çıkar?
Adem elması her yaştan kişide görülse de genellikle ergenlik döneminde yani 10 yaş üstündeki kişilerde belirginleşmeye başlar.
Adem elması ağrısı neden olur?
Gırtlak bölgesinde yer alan adem elması, genel olarak gırtlak enfeksiyonları ve tiroid bezi ile ilgili problemlerden dolayı ağrıyabilir. Bademcik iltihabı, boğaz enfeskiyonları ve farenjit gibi hastalıklar bu bölgede ağrıya sebebiyet verir. Ayrıca bir travma sonrasında darbeye bağlı olarak yumuşak dokularda hasar meydana gelebilir. Nadir de olsa kist ve tümör gibi durumlar adem elması ağrısı oluşturur.
Kadınlarda adem elması olur mu?
Adem elması, kadınlarda bulunur ancak genellikle daha küçük ve belirsiz bir yapıdadır. Erkeklerdeki gibi öne doğru çıkıntı yapmadığı için genelde dikkat çekmeyen adem elması, erkeklerde ergenlik döneminde testosteron hormonu etkisiyle gırtlağın büyümesinden kaynaklanır. Kadınlarda ise gırtlak büyümesi daha az olduğu için adem elması belirgin hale gelmez.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 12 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 16 Ağustos 2024