17 aylık olan bebeğiniz artık daha dengeli bir şekilde yürümeye başlayabiliyor. Gel, git, götür gibi kelimelerin anlamlarını kavrıyor ve istenilenleri yapmaya başlıyor. Dil gelişimi hızlanıyor ve basit cümleler kurabiliyor. El ve parmak becerileri gelişiyor. Kendi çatalını, kaşığını kullanıp daha çok çocuk yiyecekleri olarak bilinen makarna, köfte gibi yiyecekler ilgisini çekebiliyor. Nesneleri ağzına götürme isteği devam ettiği için küçük boyutlu nesnelerden bebeğinizi uzak tutmanız gerekebiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ile Çocuk Nefrolojisi Bölümü’nden Prof. Dr. Mahmut Çivilibal ve Çocuk Gelişimi Bölümü’nden Beyza Yalkılıç 17 aylık bebeğin gelişimi ile ilgili bilgi verdi.
17 aylık bebeğin boyu, kilosu ve baş çevresi ne kadar olmalıdır?
Bebeklerin boy, kilo ve baş çevreleri değerlendirilirken, her bebek kendi ülkesinin standart büyüme tabloları ve grafikleri ile değerlendirilmektedir. Türk çocuklarının tablolarına göre; 17 aylık kız bebeklerin ortalama kilosu (50.persentil şeklinde tanımlanır) 10,5 kilogram, boyu ise 80 santimetre (cm), erkek bebeklerin ise ortalama kilosu 11,2 kilogram, boyu 82 cm civarındadır. Bebeğinizin baş çevresi de cinsiyetine göre değişkenlik göstermektedir. Kız bebekler için ortalama baş çevresi 47 cm, erkek bebekler için ise ortalama 48 cm olmalıdır. Elbette bu ortalama değerlerin üzerinde veya altında olması her zaman anormal olarak değerlendirilmemelidir. Önemli olan çocuğun kendi büyüme eğrisinde seyretmesidir. Büyüme eğrisinde hafif iniş çıkışların olması normaldir ancak verilerde belirgin değişkenlik olması halinde uzman doktorlara başvurulmalıdır.
17 aylık bebeğin zihinsel, sosyal ve hareket gelişimi nasıl olmalıdır?
17 aylık bebekler keşfetmeye meraklıdırlar. Günlük hayatta ebeveynlerinin yaptıkları davranışları taklit etmeye çalışırlar. Çatal ve kaşık kullanmayı öğrenmeye çalışır, bardaktan bağımsız su içer, kendi başına yemek isteyebilirler. Kitap sayfalarını çevirir, kalemle karalamalar yapar, iki küpü üst üste koyarak kule yapar, yerdeki oyuncağını eğilerek alır, merdiven çıkar, koşmaya çalışabilir. Kendilerini keşfetme döneminde bazen sebepsiz yere çığlıklar atabilirler. Çığlıkların nedeni bazen ilgi çekmek, bazen de kendi kendine oynadığı için olabilir. Nesnelere ve oyuncaklara karşı bağlılık gösterebilir. Duygusal bağ kurarak aynı oyuncak veya nesneyle uyumak, sürekli vakit geçirmek isteyebilir. İlgisini çeken şeyleri başkasına göstermek için işaret eder. Sembolik oyun diye adlandırılan günlük hayatı prova ettikleri oyunlar başlar bunlara örnek olarak evcilik oyunu örnek verilebilir, bebeğini besliyormuş gibi, telefonla konuşuyormuş gibi davranışlar sergilemektedirler. Gelişimsel açıdan beklenen basamaklarda gecikme gözlemlendiğinde ise gelişimsel değerlendirme yapılarak gelişim destek programları oluşturularak takip edilmelidir.
17 aylık bebeğin kaç dişi olmalı?
İlk dişin çıkma zamanı ve sonrasında diş çıkarma sıklığı ve süresi bebekten bebeğe değişkenlik gösterebilir. Genellikle 4 ve 10 ay arasındaki bebeklerde ilk olarak alt iki ön keser dişler çıkmaya başlar. Sonrasında 11 ve 13 ay arasında üst ön keser dişler ve devamında üst ve alt yan keser dişlerin çıkması beklenir. 14 ve 16 ay arasında alt ve üst ön keser dişler çıkmışsa köpek dişlerinden önce birinci azı dişi çıkar. Ardından 17 ve 22 ay arasındaki bebeklerde köpek dişleri çıkarır. Dolayısıyla 17 aylık bebek 8-10 civarında diş çıkarmış olur.
17 aylık bebek saat kaçta uyumalı?
Bebekler gündüz uyku durumlarına ve mevsimlere göre uyuma saatleri değişebilmekle birlikte ortalama saat 19.00 civarı gece uykusu başlangıcı olarak düşünülebilmektedir.
17 aylık bebeğin uyku düzeni ve gece beslenmesi nasıl olmalıdır?
Bebeğinizin günlük 13-14 saat uyuması gelişimi için önemlidir. Çocuklar bu ayda geceleri 11 saat, gündüzleri ise 2-3 saat uyumalıdır. 17 aylık bebeğin gece beslenmesi de çok sorulan sorular arasındadır. Bebeklerin gece beslenmesi genelde 12. aydan sonra azalmaktadır. Anne sütüne devam edildiği durumlarda bile 12. aydan sonra gece emmezler. Bu da geceleri uykularının bölünmemesine ve rahatça uyumalarına neden olmaktadır. 17 aylık bebek gündüz dengeli ve düzenli beslendiği takdirde geceleri uyanıp acıkmamaktadır.
17 aylık bebeğin beslenmesi nasıl olmalıdır?
1 yaşından itibaren artık bebeğiniz hemen hemen her gıdayı yemeye başlayabilir. Ancak bebeğin hareketliliğinin arttığı 17.ayda sofrada oturma ve düzenli yemek yeme ile ilgili huysuzluk yaşanabilir. Yürümeye başlayan ve hareketliliği artan çocuk yemeğe ilgisini kaybedebilir. Yemek seçmeye başlayabilir. Büyüme hızı önceki aylara oranla daha az olduğu için iştahı dalgalanabilir. 1 yaşına kadar hızla boyu uzayan ve kilo alan çocuğun gelişimi 1 yaşından sonra yavaşlar. Bu da bebeğin yemek seçmesine ve doymayı öğrenmesine neden olur. Yemek seçen çocuklar için farklı sağlıklı yemek seçenekleri sunulması çocuğun yemeği kendisi tercih etmesini ve beğendiğini yemesini sağlayabilir. Ailece yemek yapma ve yemek yemek çocuğun ilgisini çekmek için bir başka etkinlik olabilir. Bebeğin beslenmesi 3 ana öğün ve 3 saat aralıklarla ara öğünlerden oluşmalıdır. Süt ve süt ürünleri (yoğurt, kefir), sebzeler (karnabahar, pırasa, taze fasulye, ıspanak), yumurta, bal ve çeşitli meyvelerle bebeğin öğünlerini vitamin açısından zenginleştirilebilir. Ayrıca hala emziren anneler, iki yaşına kadar emzirmeye devam edebilir.
17 aylık bebek günde ne kadar su içmeli?
Günlük olarak içilmesi önerilen su miktarı mevsimlere, terleme ve fiziksel aktiviteye göre değişkenlik gösterir. 1-3 yaş arası çocuklar için önerilen günlük su ortalama 600-1000 ml arasıdır. Kabaca 17 aylık bir bebeğin de mümkünse 800 ml içmesi uygun olacaktır. Erkek çocukların gereksinimi kız çocuklarına göre biraz daha fazla olmaktadır.
17 aylık bebeğin konuşma ve dil gelişimi nasıldır?
“17 aylık bebek neler söyler?” sorusu ebeveynler tarafından internette sıkça aratılmaktadır. Bebeğiniz bu ayda daha konuşkan ve beceriklidir. Konuşması çoğunlukla anne ve baba için anlamlı bir cümle ifade eder. Çünkü çocuğun konuşma becerisi iki kelimelik cümlelerden ve verebildiği tepkilerden oluşmaktadır. Günlük yaşamında karşılaştığı ve alıştığı nesnelerin isimlerini öğrenip telaffuz edebilir. Git, gel, yap gibi kısa kelimelerle isteklerini anlatabilir. Bu dönemde öğrenmesi çok hızlı olduğu için birçok cisme kendince isim takmaya başlamaktadır.
17 aylık bebek kaç kelime söylemeli?
Bu dönemde bebeklerin dil gelişimleri değerlendirilirken alıcı dil ve ifade edici dil olarak iki başlık altında incelenmektedir. Alıcı dil becerisi dediğimiz kısımda bebeklerin ebeveynleri tarafından verilen yönergeleri yerine getirmelerini beklemekteyiz. İfade edici dil olarak ise nesneleri adlandırmaları, ortalama 5-20 kelime bilmeleri, özgül olarak anne-baba kelimelerini kullanmaları ve 2-3 vücut kısmını bilmelerini beklemekteyiz. İsteklerini sözcüklerle ifade etmesi beklenir. Her hafta sözcük dağarcığı genişler.
17 aylık bebekler hangi oyunları oynayabilir? Bu yaş grubu için uygun oyuncaklar nelerdir?
Bebeğiniz 17. ayda bazı oyuncaklara bağlılık kurmaya başlamaktadır. En sevdiği oyuncağı ile oynamak bebeğinizle keyifli anlar geçirmenizi sağlayacaktır. Oyunu bebeğinizin dünyasına açılan pencere olarak adlandırabiliriz. Oyun ile birlikte dış dünyadan gözlemlediklerini prova ederler. Aynı zamanda da oyun bebeklerimizin öğrenme ortamıdır. Oyun sırasında ilgilendiği nesnelerle ile ilgili kısa, net açıklamalarda bulunmak nesneleri anlamlandırma kısmında yardımcı olacaktır. Oyuncağı ile konuşmak veya oyuncağı konuşturmak, bebeğinizin konuşma gelişimine katkı sağlayabilir. Farklı nesneleri tanıtıp oyun kurmasını öğretebilirsiniz. Hayvan figürlerini tanıtma veya renkli toplardan renkleri tahmin etme gibi oyunlar kurulabilir. Bebeği kalem ve boyalarla tanıştırmak faydalı olabilir. Boyalarla ve kalemlerle farklı cisimler çizmeye çalışabilir. Bu tür oyunlar 17 aylık bir bebeğin bilişsel gelişimine katkı sağlayacaktır. Bu dönemde üst üste yığılan halkalar, basit yapbozlar, çiftlik hayvanları, parmak kuklalar, oyuncak bebek ailesi, oyuncak ev gereçleri, resimli hikaye kitapları en iyi oyun arkadaşları olacaktır.
17 aylık bebeğin güvenliği için nelere dikkat edilmelidir?
Çocuklar bu dönemde meraklıdırlar. Yürüyebildikleri için her nesneye dokunmak ve ağzına götürmek isteyebilirler. Kimyasallar, ilaçlar ve temizlik malzemeleri çocukların ulaşamayacağı yerlerde tutulmalıdır. Çekmecelere ve açılabilecek dolaplara bebek güvenliği için kilitli aparatlar takılabilir. Kırılabilecek ve bebeğin boyuna yakın nesneler dolapların üst bölümlerine konulmalıdır. Oynayacağı oyuncaklar yaşına uygun olmalıdır. Küçük parçalar içermemesi önemlidir. Küçük parçalı oyuncakları ağzına götüren çocuk bu parçaları yutabilir. Bu durumda çocuğun sağlığını riske atacaktır.
17 aylık bebekler için kitap seçimi nasıl yapılmalıdır?
Çocuklara kitap okumak dil becerileri için önemlidir. Konuşmayı yeni öğrenmeye başlayan 17 aylık bebeklere kitap okumak kelime bilgisinin çoğalmasına ve cümle kurmasına yardımcı olacaktır. Kitapların yırtılmayan sert materyallerden yapılması, canlı ve parlak renkte olması çocuğun dikkatini çekecektir. Bu tür kitaplara hem dokunmak hem de ebeveynleri tarafından farklı tonlamalarla okunması bebeğin dokunma ve dil becerilerini geliştirmesine yardımcı olacaktır. Bu dönemde bebeğinize kitap okurken tek tek tüm yazıları okumadan resimlerinden yola çıkarak hikayeci konumunda anlatmanız daha etkin olacaktır. Kitaptaki resimlerden yola çıkarak resimleri anlatarak özellikle bebeğinizin size gösterdiği nesne/hayvanlar hakkında konuşarak dil gelişimine olumlu katkıda bulunabilirsiniz.
17 aylık bebeklere hangi aşılar uygulanır?
Bebeklerde aşıların zamanında yapılması önem taşır. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan aşı takvimi hangi çocuğa hangi aşının hangi ayda yapılacağına dair önemli bir rehber olmaktadır. Bebeğiniz 12. aya geldiğinde kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği ve KPA yani zatürre aşılarını olmaktadır. 17. aya özel bir aşı bulunmamaktadır. Ancak bebeğiniz 18. aya geldiğinde 5’li karma aşı (Difteri, boğmaca, tetanoz, polio ve hemophilus influenza tip B), Hepatit A ve OPA (ağızdan çocuk felci aşısı) olmalıdır. Aşı takvimi aşılamaya başlanan yaşa bağlıdır ve doktorunuz tarafından planlanacaktır.
https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/18-aylik-bebek-gelisimi-nasil-olur
Yayınlanma Tarihi: 2 Mart 2023
