Ventriküler taşikardi, ventriküler adı verilen kalbin alt odacıklarında elektrik sinyallerinin anormal oluşması sonucunda görülen düzensiz kalp ritmidir. Bu durum nedeniyle normal kalp atışı sinyalleri engellenir ve kalbin vücuda yeterli kan pompalayamayacak şekilde hızlı atmasına sebep olur. Ventriküler taşikardi atakları kısa süreli olabilir fakat birkaç saniyeden uzun sürdüğü durumda yaşamı tehdit edici olabilir. Tedavileri arasında ilaçlar, kalbe şok verilmesi, kalp cihazı ve bir prosedür ya da ameliyat yer alır.
Ventriküler Taşikardi Nedir?
Ventriküler taşikardi (V-tach), kalbin düzensiz ritimde işlev görmesi yerine, daha organize bir düzende çok hızlı bir şekilde atması olarak tanımlanabilir. Ventriküler taşikardi atakları, ventriküler fibrilasyon ataklarına ve buna bağlı olarak kalp durmasına neden olabilir. Vücutta normal dinlenme halindeki kalp atış hızı dakikada 60 ila 100 atım olarak bilinir. Ventriküler taşikardi atağı esnasında kalp o kadar hızlı atar ki bu süreçte kan basıncı düşer, kalp vücudun her yerine oksijen pompalayamaz ve belirtiler görülür. Bu durum aynı zamanda kalp durması olarak kabul edilir ve hemen tedavi edilmediğinde yaşamı tehdit eder. Acil müdahale (CPR ve defibrilasyon) gerektiren bir durumdur.
Ventriküler Taşikardi Belirtileri Nelerdir?
Ventriküler taşikardi belirtileri arasında göğüste ağrı, çarpıntı, baş dönmesi, bilinç kaybının olması ve baş dönmesi olarak sıralanabilir. Bu durum özellikle daha önce kalp krizi geçiren ve kalp kasında hasar görülenlerde daha sık rastlanır. Ventriküler taşikardi belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Göğüs ağrısı
- Nefes almada zorluk
- Çarpıntı
- Nabzın hızlanması
- Baş dönmesi
- Sersemlik hissi veya bayılma
Göğüs Ağrısı
Semptomları gösteren hastalar genellikle göğüs bölgesinde sıkışma, yanma veya keskin bir ağrı hisseder. Bu durum kalbin hızlı ve düzensiz çalışması, kalp kasına yeterince oksijen gitmesini engellenmesi nedeniyle ağrı şeklinde görülür.
Nefes almada zorluk
Ventriküler taşikardi belirtileri arasında yer alan bu durum kişinin nefes alırken zorlanmasına neden olur. Hatta kişide nefes darlığı hissi meydana gelir. Kalbin yeterli miktarda kan pompalayamaması sonucunda vücutta oksijen ihtiyacı karşılanmaz. Böylelikle akciğerde sıvı birikimi meydana gelir.
Çarpıntı
Kalbin düzensiz bir biçimde atıldığı hissedilir. Kalpte küt küt atma ya da çırpınma gibi bir duygu oluşabilir. Ventriküler taşikardi olduğunda kalbin alt odacıkları (ventriküller) normalden çok daha hızlı kasılarak düzensiz kalp atışlarına neden olur.
Nabzın hızlanması
Nabız çok hızlı şekilde atar ve kişi bunu genellikle boyun ya da bilek bölgesinde hissedebilir. Kalbin hızlanması ve düzensiz atması nedeniyle kan dolaşımında hızlanma meydana gelir. Ancak bu hız, yeterli kan pompalanmasını sağlamaz.
Baş dönmesi
Ventriküler taşikardi durumunda kişi aniden baş dönmesi ya da denge kaybı hissi yaşayabilir. Kalp, vücuda ve özellikle beyne yeterince kan pompalayamadığında baş dönmesi ortaya çıkar. Beyne giden kan akışındaki azalma, bu hissi tetikleyen ana etkenlerden biridir.
Sersemlik hissi veya bayılma
Sersemlik hissi genellikle bilinç kaybına yakın bir durumdur. Bayılma aniden gerçekleşerek ventriküler taşikardinin bir belirtisi olarak kendini gösterebilir. Kan dolaşımında azalma, beyinde oksijen seviyesini düşürür ve bu da bayılmaya yol açabilir.
Ventriküler Taşikardi Neden Olur?
Ventriküler taşikardinin en yaygın görülen nedenlerinden biri iskemik kalp hastalığı olarak bilinir. Koroner arterlerde meydana gelen tıkanıklıklar nedeniyle kalp kasının yeterli kan ve oksijen alamadığı durumda gerçekleşir. Bu da genellikle ateroskleroz nedeniyle meydana gelir. Kalbin alt odacıkları olan ventriküllerde anormal elektrik sinyallerinin oluşması da hastalığın oluşmasına zemin hazırlar. Ventriküler taşikardisi olan çoğu kişide buna neden olan başka bir kalp hastalığı bulunur.
Ventriküler taşikardi nedenleri şöyle sıralanır:
- Koroner arter hastalığı
- Kalp yetmezliği
- Kalp kası iltihabı
- Daha önce geçirilmiş kalp krizi (miyokard enfarktüsü)
- Kardiyak arrest (kardiyomiyopati)
- Kalp kapakçığı hastalığı
- Sarkoidoz
- Bazı genetik ve kalıtsal durumlar
Kalple ilgisi olmayan ventriküler taşikardi ise şu nedenlere bağlı olarak gelişir:
- İlaçlar
- Elektrolitlerde dengesizlik oluşması
- Kafein tüketiminin fazla olması
Ventriküler Taşikardi Nasıl Teşhis Edilir?
Ventriküler taşikardiyi teşhis etmek ve kalbin kontrolünü sağlamak için testler yapılır. est sonuçları ayrıca başka bir sağlık sorununun V-tach'a neden olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur. Ventriküler taşikardi teşhisinde kullanılan yöntemler şöyle sıralanabilir:
- Elektrokardiyogram (EKG)
- Holter monitörü
- İmplante edilebilir döngü kaydedici (ILR)
- Efor testi
- Göğüs röntgeni gibi görüntüleme testleri
- Ekokardiyografi
- Kardiyak manyetik rezonans görüntüleme (MR).
- Kardiyak bilgisayarlı tomografi (BT)
- Koroner anjiyogram
Ventriküler Taşikardi Tedavisi Nasıl Olur?
Ventriküler taşikardi belirtileri görüldüğü durumda 30 saniyeden uzun sürdüğü durumda kişinin tedaviye ihtiyacı olabilir. Bu durumun tedavisi neden olan herhangi bir hastalığın yönetilmesini içeren şekilde yürütülür. Bu tedaviler anormal kalp ritmini iyileştirebilir veya geri dönmesini önleyebilir. İlerlediği ve hızlı müdahale gerektiren durumlarda ventriküler taşikardi tedavileri şunları içerebilir:
- CPR (kalp masajı)
- Elektriksel defibrilasyon
- İlaç tedavisi
Ventriküler Taşikardi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Nabızsız ventriküler taşikardi nedir?
Nabızsız ventriküler taşikardi, kalbin alt odacıklarının çok hızlı şekilde kasılmasıyla beraber gelişen kalbin kan pompalayamamasına bağlı olarak görülen ciddi ritim bozukluğudur. Bu durumda kişinin nabzı hissedilmeyebilir.
Ventriküler taşikardi kimlerde görülür?
Ventriküler taşikardi, daha önce kalp krizi geçiren kişilerde, kalp kası hastalığı (kardiyomiyopati, kalp yetmezliği veya koroner arter hastalığı olanlarda görülür. Doğuştan gelen ritim bozukluğu hastalığına sahip kişilerde de oluşabilir.
Ventriküler taşikardi ölümcül mü?
Ventriküler taşikardi, tedavi edilmediği durumda ölümcül sonuçlara neden olabilir. Özellikle nabızsız ventriküler taşikardi ya da ventriküler fibrilasyon gibi durumlara ilerleyerek, ani kalp durmasına yol açabilir.
Ventriküler taşikardi sırasında ne yapılmalı?
Ventriküler taşikardi esnasında kişide bilinç kaybı yaşanıyorsa hemen CPR (kalp masajı) başlatılmalı ve en kısa sürede acil tıbbi yardım çağrılmalıdır. Eğer kişinin bilinci yerindeyse hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.
Ventriküler taşikardi önlenebilir mi?
Ventriküler taşikardiye karşı kalp sağlığını korunması önemlidir. Bunun için sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigaradan kaçınma gibi durumlarda dikkat etmek gerekir. Doktorun önerdiği ilaçları düzenli kullanarak, kontrol yaptırmak önlenmesine yardımcı olur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 29 Ocak 2025
Yayınlanma Tarihi: 28 Ocak 2025
