Tırnak tümörü nedir?

Tırnak derinin bir uzantısıdır. Tırnak plağı  matriks yani tırnak kökü hücrelerinden kaynağını alan keratin dokusunun sertleşip kompakt bir hale gelmesiyle oluşmaktadır. Parmak ucunda dokunma duyusunu sağlayan sinir hücrelerini yoğun bir şekilde bulunmaktadır. Tırnak bu hassas bölgeyi travmalardan korur, parmakların nesneleri tutma ve kavramasına da yardımcı olmaktadır. Tırnak tümörü tırnağın kökü ve tırnak yatağı derinin yapısının farklılaşmasından meydana gelmektedir. Tırnak tümörleri tırnak ve tırnak yatağında meydana gelen iyi ya da kötü huylu kitlelerdir. Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Necmettin Akdeniz, tırnak tümörleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Tırnak tümörü nedir

Tırnak tümörü, tırnak plağının altında ve kenarlarında meydana gelen oluşumlara denmektedir. Özellikle tırnak matriksi denilen tırnağın ana hücrelerinin bulunduğu yerden ve tırnak plağının uzandığı tırnak yatağından kaynaklanan tümörlerdir. Tırnak tümörlerinin çoğu iyi huyludur. Tırnak tümörlerinin bazıları ellerde bazıları ise ayaklarda daha sık görülebilmektedir. Özellikle ayak ve el başparmaklarında ortaya çıkmaktadır. Tırnakta ciddi şekil bozukluğuna sebep olan tırnak tümörlerinin cerrahi olarak alınması gerekmektedir. İyi huylu (selim tümörler) ve kötü huylu (kanserler) tümörler tırnağı etkileyerek tırnağın yapısında (distrofi) ve renginde değişikliklere (dikolarasyon) yol açabilir.

İyi huylu tırnak tümörleri:

Miksoid tümörler

Glamos tümörleri

Piyojenik granülomlar

Onikomatrikoma

Kötü huylu tırnak tümörleri:

Bowen hastalığı

Skuamöz hücreli karsinom

Malign melanom

Tırnak tümörünün nedenleri nelerdir

Diğer deri kanserlerinde olduğu gibi tırnak tümörlerinin de en önemli nedeni güneş ışınlarıdır. Tırnakların da deri gibi güneş ışınlarının zararlı etkilerine karşı korunması gerekmektedir. Güneş korumalı kremler tırnaklar için de kullanılmalıdır. Özellikle hassas cilde sahip kişiler özellikle dikkatli olmalıdır.

Tırnak tümörünün diğer nedenleri arasında kronik travmalar, kimyasal maruziyetler, radyasyon tedavileri, bağışıklık sistemini baskılayan lenfoma, lösemi gibi kanser türleri ve kemoterapi gibi immün sistemi etkileyen ilaçlar ve enfeksiyonlar (AİDS) bulunmaktadır. Bu nedenlerin dışında kronik her türlü yara ve kanamada kanser olasılığının düşünülmesi gerekmektedir.

Tırnak tümörünün belirtileri nelerdir? 

Tırnak tümörü özellikle tırnak yapısının bozulmasıyla fark edilmektedir. Tırnak tümörleri, tırnak yapısında ve şeklinde çatlama, kalınlaşma, kırılma gibi şekil bozuklukları, tırnak altında kitleler, şişlikler olarak belirti verebilmektedir. Kötü huylu tümörlerde ise tırnakta renk değişiklikleri ile birlikte tırnak altında şişlik oluşması ve kanama görülebilir. Tırnak plağı, tırnak yatağı ve tırnağın etrafında siyah ya da kahverengi renk değişikliklerinin olması ve etrafa yayılması ve iyileşmeyen yaralar da kötü huyu tırnak tümörlerinin belirtileri arasında bulunmaktadır.

Tırnak tümörleri sıklıkla tırnak mantarı ile karıştırılmaktadır. Doğru tanı konulamayan tırnak tümörlerine tırnak mantarı tedavisi uygulanabilmektedir. Tırnak mantarı olarak değerlendirilen ve bu yönde tedavi uygulanan bir tırnak tümörünün erken aşamada tedavi edilmesi de gecikebilmektedir.

Erken dönemde ve ilerlememiş iyi ya da kötü huylu tümörler kolaylıkla tedavi edilebilirken geç fark edilen tırnak kanseri yayılarak iç organlara dahi sıçrayabilmektedir.  Tırnak tümörlerinin geç fark edilmesi o parmağın ya da eklemin kesilmesine (ampütasyon) kadar gidebilmektedir.

Tırnak tümörü tanısı nasıl konur?

Tırnak tümörünün tanısını muayene, dermoskopik inceleme ve gerekli görülen durumlarda tırnak biyopsisi ile konmaktadır. Dermatoloji uzmanı bir hekim muayene ve dermoskop ile yapacağı dermoskopik inceleme sonrası çoğunlukla tırnak tümörü olup olmadığını belirleyebilmektedir. Kanserden şüphelenilen durumlarda tırnak ve tırnak altı biyopisisi yapılarak tanı kesinleştirilerek tümör en kısa sürede cerrahi yöntemlerle alınmaktadır. 

Tırnak tümörleri tedavisi nasıl yapılır?

Tırnak tümörleri sıklıkla cerrahi olarak tedavi edilmektedir. Tümörün olduğu bölge lokal anestezi ile uyuşturulup tümör için uygun olan cerrahi işlemler yapılmaktadır. Tırnak tümörleri küretaj yöntemi, elektrokoter ile yakarak ya da radyoterapi ile tedavi edilebilmektedir. Tümörlerin türü değişse bile çoğunlukla en başarılı tedavi yaklaşımı tümörlerin cerrahi tedavisidir.

Miksoid kistler sıvı içeren yarı saydam kistlerdir. İçindeki sıvının boşaltılmasıyla tedavi edilebilirler ama tekrarlama olasılıkları bulunmaktadır. Miksoid kistler cerrahi olarak tamamen çıkarılarak da tedavi edilebilirler.

Piyojenik granülomlar kılcal damarların aşırı büyümesiyle oluşan hafif kabarık kızarık kanamalı kitlelerdir. Çevre dokuların şişmesine neden olurlar. Kolay kanama eğilimde olan bu tümörler küretaj ve elektrokoter ile ya da cerrahi olarak çıkarılabilirler. Piyojenik granülomlar bazen malign melanomunun amelanotik formuyla karışabilmektedir. Bu sebeple alınan tümörün patolojik incelemesinin yapılmasında fayda vardır.

Glomüs tümörleri glomüs denilen damar yapılarında bulunan hücrelerden meydana gelmektedir. Damarların geçtiği her bölgede ortaya çıkabilirler. Ayak ve el tırnaklarındaki damarların glomüs yapılarında da oluşabilmektedir. Yerleşim yerine bağlı olarak ağrılı olabilirler. Tırnakta şişlik ve şekil bozukluğu da belirtileri arasına bulunabilir. Çoğunlukla iyi huyludur fakat boyutları küçük olduğu için teşhis edilmesi zor olabilmektedir. Tedavisi cerrahi olarak çıkarılmasıdır.

Onimatrikoma tümörleri aşırı keratin üretiminden kaynaklanır. Tırnak altında koyu bir çizgi olarak ortaya çıkar ve tırnak plağı kalınlaşır. Tırnakta sararma,  şişkinlik, uzunlamasına çizgiler ve kıymık kanaması da onikomatrikoma tümörlerinde görülmektedir. Cerrahi olarak tümörün çıkarılmasıyla tedavi edilir.

Kötü huylu tırnak kanserlerinde de tedavi tümörlere biyopsi yapılıp tümörün mümkün olan en kısa sürede cerrahi olarak alınmasıdır.  Kanserin evresine göre daha sonraki tedavi seçenekleri değerlendirilmektedir.

Skuamöz hücreli karsinom kötü huylu bir tırnak kanseridir. En önemli nedenlerinden biri ultraviyole ışınlara fazla maruz kalmaktır. Erkeklerde kadınlara oranla 2 kat daha fazla görülmektedir. Tırnaklar dışında yüz, eller, kollar ve bacaklarda da ortaya çıkabilmektedir.

Bowen hastalığı intraepidermal skuamöz hücreli karsinom da denir. Cilt kanserinin erken bir formudur. Genellikle cildin üst katmalarını etkileyen bir hastalıktır. Erken tespit edilip tümör çıkartıldığında tedavisi olumlu gelişmektedir.

Malign melonom cilde, saça ve göze rengini veren melanin pigmentini üreten melanosit hücrelerinden kaynak alan bir kanserdir. Koyu tenli insanların bu hastalıktan etkilenme oranları daha yüksektir. En çok görüldüğü yaş grubu ise 40-70 yaş arasıdır. 

Tırnak yatağında meydana gelirse subungual melanom, tırnak plağının altında oluşursa ungual melanom, tırnak plağı ve deride görülürse periungual melanom olarak adlandırılır. Malign melanomun cerrahi olarak çıkarılması gerekmektedir.

Tırnakta meydana gelen değişikliklerin bir uzman tarafında kontrol edilmesi, düzenli doktor muayeneleri tırnak kanserine karşı alınacak en iyi önlemler arasında bulunmaktadır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.