Ramsay Hunt Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Ramsay hunt sendromu zona hastalığının bir komplikasyonu olup, sinirde iltihaplanma ve hasara neden olarak yüz felcine sebebiyet veren nadir bir hastalıktır. Suçiçeği ve zonaya neden olan, sinirlere yerleşerek uzun zaman hareketsiz kalan Varicella- zoster virüsü, yıllar sonra aktif hale gelip, kulakların yanındaki yüz sinirini tutarak Ramsay Hunt sendromuna sebep olmaktadır. Ağrılı zona döküntülerine neden olan bu hastalık, etkilenen kulakta işitme kaybınada yol açmaktadır. Erken dönemde tedavi edilmesi iyileşme süreci açısından büyük önem taşır. Hem fiziksel hem de psikolojik sıkıntılara neden olabilen Ramsay Hunt sendromu daha çok ilerleyen yaşlarda ortaya çıkmaktadır. Memorial Ankara Hastanesi KBB Bölümünden Prof. Dr. Erdal Seren Ramsay Hunt Sendromu ile ilgili bilgi verdi.

Ramsay Hunt Sendromu Nedir?

Tıbbi olarak herpes zoster oticus olarak bilinen ramsay hunt sendromu, suçiçeği ve zona hastalığına da neden olan varicella zoster virüsünün kulak çevresi, yüz veya ağızda döküntüye ve yüz felcine neden olduğu bir hastalıktır. Bu hastalık 1907 yılında tanımlanmış olup, adını James Ramsay Hunt isimli Nöroloji uzmanından almıştır.

Çocukken geçirilen suçiçeğine neden olan virüs (Varicella- zoster virüsü) sinirlerde yıllarca hareketsiz şekilde kalabilir. Uykuda olan bu virüsün yeniden etkinleşmesi sonucunda zona hastalığı ortaya çıkar. Bu virüsün yüz sinirlerine yayılması sonucunda Ramsay Hunt Sendromu meydana gelir.

Ramsay Hunt Sendromu Neden Olur?

Ramsay Hunt Sendromunun nedeni suçiçeği etkeni olan varisella zoster virüsünün tekrarlayan aktivasyonudur. Daha önce suçiçeği geçirmiş kişilerin bağışıklık sisteminde uyku halinde olan virüsün tekrar aktif hale gelmesiyle Ramsay Hunt Sendromu ortaya çıkar. Ramsay Hunt Sendromu kulaklardan birinin yakınındaki yüz sinirini etkileyen zona hastalığıdır. Bu virüs yüzü, dili ve iç kulağı etkileyen kafatası sinirleri (kraniyal sinir) olan yüz sinirinde (fasiyal sinir) yeniden etkinleştiğinde görülür.

Ramsay Hunt Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Ramsay Hunt Sendromunun iki ana belirtisinden biri kulağın üzerinde, içinde ve çevresinde sıvı dolu kabarcıklarla ağrılı kırmızı döküntü oluşması, ikincisi ise etkilenen kulakla aynı tarafta yüz felci görülmesidir. Genellikle döküntü ve yüz felci aynı anda ortaya çıkar. Bazen biri diğerinden önce olabilir. Ramsay Hunt Sendromu genellikle yüzünüzün sadece bir tarafındaki sinirleri etkiler. Bu nedenle, yüzünüzün sadece o tarafında semptomlar yaşanır. Bu iki belirtinin dışında görülebilecek diğer semptomlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Deride ağrılı veziküller (küçük, içi dolu keseler)
• Ağızda yumuşak damak erozyonları ve ülserleri,
• Tat alma bozukluğu,
• Yüz bölgesinde şiddetli ağrı
• Ateş,
• Gözyaşı akması,
• İşitme sorunları, işitme kaybı
• Vertigo,
• Bölgesel lenfadenopati ( lenf bezinin yapısı ve boyutunun bozulması)
• Kulak ağrısı, kulakta çınlama
• Bir gözü kapatmada zorluk

Ramsay Hunt Sendromu Tanısı Nasıl Konulur?

Ramsay Hunt Sendromunun tanısı temel olarak uzman hekimin fiziki muayenesine, hastanın öyküsüne ve klinik bulgularına göre konulur. Şiddetli kulak ağrısı yanında kulak kepçesinde veya oral mukozada küçük veziküllerin varlığı ve yüz siniri felcinin birlikte görülmesi ile teşhis konulmasını sağlar. Ancak hastalığın semptomları her zaman aynı anda gelişmeyebilir. Bu nedenle, uzman hekim kesin tanı koymak için bir kabarcıktan tükürük, kan veya sıvı örneği alarak laboratuvar testi isteyebilmektedir. İncelemesi yapılan testte varicella –zoster virüsünün bulunması hastalığın tanısının kesinleşmesini sağlar. Belirtilere altta yatan başka bir hastalığın sebep olup olmadığını doğrulamak için gerekli olmamakla birlikte bazı durumlarda MR’da istenebilmektedir.

Ramsay Hunt Sendromu Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Ramsay Hunt Sendromu tedavisinde ana grupları antiviral ajanlar ve kortikosteroidler oluşturmaktadır. Bunların yanında, B vitamini kompleksleri, analjezikler ( ağrıyı dindirmek için kullanılan ilaçlar), narkotikler (ağrı hissi ve bununla birlikte gelişebilecek tabloları azaltmak için kullanılan ilaçlar), trisiklik antidepresanlar, karbamazepin ve kapsaisin gibi preparatlar ağrı tedavisinde kullanılabilir. Antiviral ilaçlar enfeksiyonu tedavi etmek ve semptomları azaltmak, kortikosteroidler sinir iltihabını azaltmak, ağrı kesiciler ağrıyı azaltmak, karbamazepin gibi ilaçlar inatçı ağrıyı geçirmek için verilmektedir.

Ramsay Hunt Sendromu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Ramsay Hunt Sendromu risk faktörleri nelerdir?

Ramsay Hunt sendromunun risk faktörleri ileri yaş ve daha önceden suçiçeği geçirilmesidir. Suçiçeği geçiren herkeste görülebilen Ramsay Hunt Sendromu, özellikle yaşlı erişkinleri ve tipik olarak 60 yaşından büyük kişileri daha çok etkiler. Çocuklarda ise Ramsay Hunt Sendromu nadiren izlenir.  Bu etkenlerin yanı sıra stres, kemoterapi, bağışıklık yetersizliği, enfeksiyon, yetersiz beslenme gibi unsurlarda risk faktörleri arasında yer almaktadır.

Ramsay Hunt Sendromu bulaşıcı mıdır?

Ramsay Hunt sendromu bulaşıcı değildir. Bununla birlikte, varicella-zoster virüsünün tekrar canlanması, daha önce suçiçeği geçirmemiş veya bunun için aşılanmamış kişilerde suçiçeğine neden olabilmektedir. Enfeksiyon, bağışıklık sistemi sorunları olan kişiler için de ciddi şekilde etkileyebilir. Bu sebeple Ramsay Hunt sendromu olan kişilerin kabarcıkları kabuklanana kadar hiç suçiçeği geçirmemiş ve suçiçeği aşısı olmamış, bağışıklık sistemi sorunları olanlarla, hamilelerle ve yeni doğan bebeklerle fiziksel temastan kaçınması gerekmektedir. 

Ramsay Hunt sendromu iyileşir mi?

Ramsay Hunt sendromunun iyileşmesine antiviral ilaçlar, steroid ve ağrı kesicilerle (72 saat içinde) hızlı bir tedavi yardımcı olabilir. Tedaviye erken başlanırsa birçok kişi yüzde 70 oranında tamamen iyileşir.

Ramsay Hunt sendromu geçici midir?

Ramsay Hunt sendromunda yüz siniri fonksiyonları tam kayıp olan hastaların sadece yüzde 10’unda tam iyileşme olurken, kısmi kayıplarda bu oran yaklaşık olarak yüzde 66’dır.

Ramsay Hunt sendromu yüz felcine neden olur mu?

Ramsay Hunt sendromu yüz felcine neden olabilir. Hatta yüz felcinin ikinci en sık nedenini oluşturmaktadır. Yüz felci vakalarının yüzde 12’sinden Ramsay Hunt sendromu sorumludur.

Ramsay Hunt sendromu hangi sinirlerde oluşur?

Ramsay Hunt sendromu sıklık sırasına göre yüz siniri, işitme ve denge sinirini sıklıkla tutmaktadır.

Ramsay Hunt sendromunun komplikasyonları nelerdir?

Ramsay Hunt sendromunun komplikasyonları şu şekilde sıralanabilir:

Kalıcı işitme kaybı ve yüz felci: Çoğu insan için Ramsay Hunt sendromuyla ilişkili işitme kaybı ve yüz felci geçicidir. Ancak kalıcı hale gelebilir.

Göz hasarı: Ramsay Hunt sendromunun neden olduğu yüz felci, göz kapağnını kapanmasına engel olabilir. Böyle bir durum gözü koruyan korneanın zarar görmesine, göz ağrısına ve bulanık görmeye sebep olabilir.

Postherpetik nevralji: Zona sinir liflerine zarar verdiğinde şiddetli ağrı ortaya çıkar. Bu süreçte sinirler tarafından gönderilen mesajlar birbirine karışabilir. Hastalık geçip belirtiler ortadan kalktıktan sonra bile bu ağrı devam edebilir.

Yüzde şekil bozukluğu: Yüz felci nedeniyle hareket kaybına bağlı yüz görünümünde değişiklikler olabilir.

Sosyal anksiyete: Hastalık sebepli oluşan yüz felci ve kalıntıları kişilerde sosyal anksiyeteye neden olabilir.

Ramsay Hunt sendromu önlenebilir mi?

Ramsay Hunt sendromu önlenemez. Ancak çocuklara suçiçeği aşısının ve 50 yaş üzerindeki kişilere de zona aşısının yaptırılması riski düşürmek açısından öneriler arasında yer almaktadır.

Ramsay Hunt sendromu kimleri etkiler?

Suçiceği ve zona geçiren kişiler Ramsay Hunt sendromundan etkilenebilir. Görülen vakaların çoğu 60 yaş ve üstü kişiler olurken, bu hastalık çocukları nadiren etkilemektedir. Bağışıklığı baskılanmış bireylerin bu hastalıktan etkilenme olasılığı diğer kişilere göre daha yüksektir ve bunlarda hastalığın semptomları daha şiddetli olur. Aynı zamanda tam bir iyileşme sağlama olasılıkları da daha düşüktür.

Ramsay Hunt sendromunda evde yapılabilecek yardımcı tedaviler var mıdır?

Ramsay Hunt sendromu rahatsızlıklarını düşürmeye yardımcı olabilecek bazı öneriler şu şekildedir:

• Kızaran ve döküntü oluşan alanlar temiz tutulmalı
• Ağrıyı hafifletmek için kızarıklığa soğuk, ıslak kompres uygulanabilir.
• Reçetesiz satılan bir ağrı kesici veya iltihap önleyici ilaç kullanılabilir.
• Yüz felcinden dolayı gözlerin kapanması zorlaşıyorsa, görüşünüzü korumak için gün boyunca nemlendirici göz damlaları, geceleri ise göz merhemi kullanılabilir. Bununla birlikte göz kapağı bantlanabilir ya da göz bandı takılabilir.