Meme enfeksiyonu nedir? Belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?

Meme enfeksiyonu genellikle emzirme dönemindeki annelerde görülmektedir ancak diyabet (şeker hastalığı), mantar enfeksiyonları, kanser ve sigara kullanımı gibi nedenlerle de ortaya çıkabilmektedir. Ciltte kızarıklık, şişme, meme dokusunda - koltuk altında ele gelen kitle, ateş, meme başından veya ciltten akıntı ve ağrı gibi şikayetlere neden olan meme enfeksiyonunu tedavi edilmezse ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Memorial Ataşehir Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Doç. Dr. Ömer Uslukaya, meme enfeksiyonu ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Meme enfeksiyonu nedir?

Meme enfeksiyonu, hastalık potansiyeli taşıyan mikrop, virüs veya kronik hastalıkların meme dokusuna bulaşması ve etkileşime girmesi ile gelişir. Meme enfeksiyonu genellikle emziren kadınlarda görülmekle birlikte emzirme harici nedenleri de bulunmaktadır.

Meme enfeksiyonu nedenleri nelerdir?

Meme enfeksiyonunun nedenlerini emzirmeye bağı nedenler ve diğer nedenler olarak ikiye ayırabilir.

Laktasyonel yani emzirmeye bağlı meme enfeksiyonu nedenler

Normalde deri insan vücudunu tüm enfeksiyonlara karşı koruyan en önemli kalkanlardan biridir. Ancak doğumdan sonra emzirmeyle birlikte bu kalkanda, meme kanallarında genişleme ve çatlaklara bağlı zayıf alanlar oluşur. Bu çatlak ve kanallar meme dokusunda enfeksiyon gelişmesine yatkınlık oluşturur. En sık doğum sonrası ilk 3 ayda gözlenir ve memenin üst dış kadranı olarak tanımlanan koltuk altına doğru olan bölgelerde gözlenir. Meme enfeksiyonu genellikle bebeğin ağzından kaynaklanır. Bunun yanı sıra;

• Kişisel hijyenin tam sağlanamaması
• Aşırı terleme
• Sentetik ve dar kıyafetlerin kullanılması
• Annenin diyabet gibi kronik hastalıkları da meme enfeksiyonu nedenleri arasında sayılabilir.

Emzirme dışı nedenler

• Meme enfeksiyonu emzirme dışı nedenlerden de kaynaklanabilir.
• Diyabet (şeker hastalığı) meme enfeksiyonu nedeni olabilmektedir.
• Mantar enfeksiyonları meme enfeksiyonuna zemin hazırlayabilir.
• Kanser
• Sigara kullanımı gibi nedenler meme enfeksiyonu nedenleri arasında sayılabilir.

Kronik meme enfeksiyonu emzirmeyen kadınlar arasında da görülebilir. Menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda meme enfeksiyonları gelişebilir. Vücuttaki hormonal değişiklikler, süt kanallarının ölü deri hücreleri ve artıklarla tıkanmasına neden olabilir. Bu tıkanmış kanallar memeyi bakteriyel enfeksiyona daha açık hale getirebilir.

Meme enfeksiyonu belirtileri nelerdir?

Meme enfeksiyonu hastaları tipik olarak aşağıdaki bulgulardan bir veya birkaçı ile hastaneye başvurmaktadır;

• Ciltte kızarıklık meme enfeksiyonu belirtisi olabilir.
• Memede şişme meme enfeksiyonu belirtileri arasındadır.
• Meme dokusunda - koltuk altında ele gelen kitle meme enfeksiyonu kaynaklı gelişebilir.
• Memede hassasiyet meme enfeksiyonu belirtisi olabilir.
• Ateş
• Ciltte ısı artışı
• Meme başından veya ciltten akıntı
• Ağrı

Meme enfeksiyonu nasıl teşhis edilir?

Meme enfeksiyon tanısının köşe taşı dikkatli bir klinik muayenedir. Muayenedeki bulgular kitle, kızarıklık, cilt ısı artışı, cilt kalınlaşması ve hassasiyet olabilir. Şüphelenilen meme enfeksiyonu hastalarında ultrason apse varlığı veya yokluğu için muayeneye katkı sağlayan faydalı bir uygulamadır. Ultrason görüntüleme yöntemi altta yatan meme apsesini saptamada yüksek hassasiyete sahiptir. Bazı durumlarda tanı amacıyla mamografi ve meme için Manyetik Rezonans (MR) gibi diğer radyolojik görüntüleme yöntemlerine de başvurulabilir.

Meme enfeksiyonu tedavisi nasıldır?

Meme enfeksiyonu tedavisinde genel olarak şu yöntemler kullanılmaktadır.

• İlaç ve antibiyotik tedavisi. Meme enfeksiyonu tedavisinde 10 - 14 günlük antibiyotik tedavisi genellikle bu tür enfeksiyonlar için en etkili tedavi şeklidir. Birçok hasta 2-3 gün içinde rahatlama hissetmektedir. Enfeksiyonun tekrarlanmamasını sağlamak için tüm ilaçları reçete edildiği şekilde kullanmak önemlidir. Aynı süreçte doktorun tavsiye edeceği ağrı kesiciler kullanılabilir. Kullanılan antibiyotiğin bebekte yan etkisi olmayacak bir gruptan olması gerekmektedir.
• Tedavi sırasında sigara kullanımına ara verilmelidir. Sigara kullanımı enfeksiyon bölgesine giden kan akımını azaltacağı için tedavinin etkisini azaltabilmektedir.
• Ultrason değerlendirmesinde memede apse oluşumu belirlenirse apsenin cerrahi boşaltılması gerekmektedir. Apsenin boşaltılması enfeksiyonun daha iyileşmesine olanak sağlamaktadır. Bu süreçte anne adayı emzirmeye devam edebilir. Ancak doktordan apse bakımıyla ilgili bilgi alarak hareket etmek önemlidir.
• Tedaviye dirençli meme enfeksiyonlarında sorunlu bölgeden kültür alınarak antibiyotik testi yapılmalıdır. Bazı durumlarda enfeksiyon zemininde meme kanseri bulunabilir; bu nedenle enfeksiyon tedavi edildikten 3-4 hafta sonra tekrar ultrason ile kontrol etmek gerekir hatta gerekirse diğer görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.

Meme enfeksiyonu hakkında sık sorulan sorular 

Meme enfeksiyonu için risk faktörleri nelerdir?

• Ağrıyan veya çatlamış meme uçları meme enfeksiyonu gelişmesine zemin hazırlayabilir. Ancak meme cildinde her hangi bir bozulma olmadan da meme enfeksiyonu gelişebilmektedir .
• Memede süt akışını engelleyecek şekilde iç çamaşırı kullanımı meme enfeksiyonu riskini artırabilir.
• Yanlış emzirme
• Aşırı yorgunluk, stres, uykusuzluk gibi nedenlerden bağışıklık sisteminin zayıflaması meme enfeksiyonu riskini artırabilir.
• Sigara kullanımı

Meme enfeksiyonu evde nasıl tedavi edilir?

• Meme enfeksiyonu yaşayan kadın emzirme dönemindeyse bebeğini emzirmeye devam etmelidir.
• Emzirme işleminden sonra pompa yardımı ile memedeki süt boşaltılmalıdır.
• Memeye sıcak kompres ile masaj uygulanabilir.
• Süt akışını yavaşlatabileceğinden emzirmeden hemen önce buz paketleri kullanmaktan kaçınılmalıdır.
• Bol su tüketilerek dengeli beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Memeyi destekleyici iç çamaşırları kullanılmalıdır.

Emzirme meme enfeksiyonuna neden olur mu?

Emzirme meme enfeksiyonuna neden olmamaktadır.

Emzirme döneminde enfeksiyon anne sütüne geçer mi?

Meme enfeksiyonu olduğu dönemlerde annenin emzirmeye devam etmesinde bir sakınca bulunmamaktadır. Ancak enfeksiyon sonucu apse oluştuğu durumlarda annenin diğer memeden bebeğini emzirmesi daha sağlıklıdır.

Meme enfeksiyonunun cerrahi tedavisi var mıdır?

Meme enfeksiyonunun apseye neden olduğu durumlarda cerrahi işlem ile müdahale edilebilir.  Lokal anestezik enjeksiyondan sonra doktor, bir iğne ve şırınga ile aspire ederek veya küçük bir kesi kullanarak apse boşaltılabilir. Nadir de olsa apsenin derin olması halinde ameliyathane de drenaj yapılabilir.

Meme enfeksiyonu kansere neden olur mu?

Meme enfeksiyonu kansere neden olmamaktadır. Ancak meme enfeksiyonu belirtileri nadir gözüken inflamatuar meme kanseri ile ilişkili olabilmektedir. İnflamatuar meme kanserinde meme derisindeki lenfatik damarları tıkayarak sıcak ve dokunulduğunda ağrılı kırmızı, şişmiş bir cilde neden olabilir.  Diğer meme kanseri türlerinden farklı olarak, inflamatuar meme kanserli hastalarda memede kitle oluşmamaktadır. Bu durum genellikle meme enfeksiyonu ile karıştırılır.

Meme enfeksiyonu tedavi edilmezse ne olur?

Memede enfeksiyonu zamanında ve yeterli şekilde tedavi edilemezse daha ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Meme enfeksiyonu sonucu apse gelişmişse cerrahi müdahale ile apse boşaltılmalıdır. Tedavinin geciktiği ya da hiç yapılmadığı durumlarda apse kendisi açılabilmek için doku içinde ilerleyen yollar oluşturabilir.  Bu aşamada sona apse açılsa bile bu yollar içinde saklanan bakteriler tekrarlayan enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Yılda 3-4 kez gelişen enfeksiyon nadir de olsa tüm memeyi sarabilir. Tekrarlayan cerrahi girişimler sonucu memenin estetik yapısı ciddi şekilde bozulmalar yaşanabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.