Kreatit nedir? Belirtileri ve tedavisi nasıl olur?

Korneanın iltihaplanması olarak bilinen keratit tedavi edilmediğinde görme kaybına kadar ilerleyen bir hastalık olarak tanımlanıyor. Gözde keratitin farklı tipleri de bulunuyor. Keratitten korunmak için ise kişisel hijyen ön plana çıkıyor. Memorial Şişli Hastanesi Göz Merkezi uzmanları, keratit ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Keratit nedir?

Hastaların merak ettiği ve internet ortamında aradığı sorulardan biri de “Gözde keratit nedir?” sorusudur. Keratit, gözbebeği ve irisi kaplayan, gözünüzün ön kısmında yer alan şeffaf, kubbe şeklindeki doku olan korneanın iltihaplanmasıdır. Keratit bir enfeksiyonla ilişkili olabilir veya olmayabilir. Enfeksiyöz olmayan keratit, kontakt lenslerin çok uzun süre kullanılması, göze yabancı bir cisim girmesi gibi sebeplerden olabilir. Enfeksiyöz keratite ise bakteri, virüs, mantar ve parazitler neden olabilir. Gözde kızarıklık veya diğer keratit semptomları varsa, bir göz uzmanı görmek için randevu almak gerekir. Acil müdahale ile hafif ila orta şiddette keratit vakaları genellikle görme kaybı olmadan etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Tedavi edilmezse veya bir enfeksiyon şiddetliyse, keratit, görüşünüzü kalıcı olarak bozabilecek ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Keratit belirtileri nelerdir?

Keratitin belirtileri çok çeşitlidir. Kızarmış gözler, gözlerde ağrı ve tahriş, bulanık görme, ışığa duyarlılık, gözü açamama, gözde akıntı gibi belirtileri vardır. Tedavi edilmeyen keratit belirtileri daha da kötüleşecektir. Bu nedenle hemen teşhis edilip tedavinin başlaması gerekir.

Keratit çeşitleri nelerdir?

Temelde keratit ikiye ayrılabilir. Bulaşıcı olan ve bulaşıcı olmayan keratit olarak söylenebilir. Bulaşıcı keratit sebepleri şöyle sıralanabilir:

Bakteriler: Pseudomonas aeruginosa ve Staphylococcus aureus bakteriyel keratite neden olan en yaygın iki bakteri türüdür. Çoğunlukla kontak lensleri yanlış kullanan kişilerde gelişir.

Mantarlar: Aspergillus, Candida veya Fusarium mantarları keratite neden olur . Bakteriyel keratitte olduğu gibi, fungal keratitin de kontakt lens kullananları etkilemesi daha olasıdır. Ancak bu mantarlara açık havada maruz kalmak da mümkündür.

Parazitler: Acanthamoeba adlı bir organizma kontakt lens kullananlarda daha yaygın hale geldi. Parazit açık havada yaşar, ağaçlık alanlarda da, kontakt lenslerle parazitin temasında bulaşabilir. Bu tip enfeksiyona Acanthamoeba keratiti denir.

Virüsler: Viral keratite öncelikle konjonktivitten keratite ilerleyen herpes simpleks virüsü neden olur. Buna herpetik keratit ya da herpes keratit denir.

Bulaşıcı olmayan keratitin sebepleri de şöyle sıralanabilir: Retinanın çizilmesi, kontakt lensleri uzun süre kullanmak, kontakt lensleri havuzda yüzerken kullanmak, zayıflayan bağışıklık sistemi, aşırı güneş ışığına maruz kalmak.

Keratit neden olur?

Keratit, virüs, mantar ya da bakteri kaynaklı olabildiği gibi kontak lenslerin doğru kullanılmaması da meydana gelebilir. Genel anlamda keratit nedenleri şöyle sıralanabilir:

İncinme: Herhangi bir nesne korneanızın yüzeyini çizer veya yaralarsa, bulaşıcı olmayan keratit oluşabilir. Ek olarak, bir yaralanma, mikroorganizmaların hasarlı korneaya erişmesine izin vererek enfeksiyöz keratite neden olabilir.

Bakteriler, mantarlar veya parazitler: Bu organizmalar kontakt lens yüzeyinde veya kontakt lens taşıma çantasında yaşayabilir. Lens gözünüzdeyken kornea kontamine olabilir ve bu da enfeksiyöz keratite neden olabilir. Yetersiz kontakt lens hijyeni veya kontakt lensin fazla aşınması hem bulaşıcı olmayan hem de bulaşıcı gözde keratit nedeni olabilir. Stafilokok, streptokok ve psödomonas, keratitte yer alan yaygın bakterilerdir.

Virüsler: Herpes virüsleri yani herpes simpleks ve herpes zoster keratite neden olabilir.

Kirlenmiş su: Sudaki bakteriler, mantarlar ve parazitler - özellikle okyanuslarda, nehirlerde, göllerde ve sıcak su havuzlarında yüzerken gözlerinize girebilir ve keratite neden olabilir. Bununla birlikte, bu organizmalara maruz kalsanız bile, daha önce kornea yüzeyinde bir bozulma olmadıkça, örneğin, çok uzun süre kontakt lens kullanmaktan dolayı, sağlıklı bir korneanın enfekte olması olası değildir.

Keratit teşhisi nasıl konur?

Keratit tanısı koymak zor değildir; ancak etiyolojiyi bulmak her zaman kolay olmamaktadır. Çoğu zaman doğrudan mikroskopi ve kültür raporları önemsizdir ve hastanın klinik bulgulara göre tedavi edilmesi gerekir. Bu nedenle tam teşekküllü sağlık merkezlerinde teşhis konulmalıdır ve tedavi de böyle bir merkezde ilerlemelidir. Herhangi bir şüpheli keratit semptomu hemen araştırılmalıdır. Keratiti teşhis etmek için doktorunuz önce belirtilerinizin geçmişi hakkında sizinle konuşacak ve ardından gözlerinize bakacaktır. Genel bir görme muayenesinden sonra ışıklı kalem ile muayene başlar. Hekim ışıkla göz incelemesi yapar. Hekimler biyomikroskop ile göz muayenesi yapar. Böylece detaylı tarama olur. Ayrıca enfeksiyon olup olmadığını veya bunun türünü belirlemek için bazı laboratuvar testleri istenebilir. Kornea üzerinden alınan örneklerle keratit etkeni saptanabilir.  

Gözde keratit tedavisi nasıl yapılır?

Bulaşıcı olmayan keratit hastalığı tedavisi, hastalığın şiddetine göre değişir. Keratit tedavisinde kullanılan ilaçlar keratitin tipine göre değişir. Kornea çiziklerinden olan keratit damlalarla tedavi edilirken, belirgin bir yırtılma varsa topikal göz ilaçlarından faydalanılmaktadır. Bulaşıcı olan keratitte de tedaviler çeşitlidir. Eğer sorun bakteriyel bir sebepten kaynaklanıyorsa antibiyotik içeren göz damlaları ile oral antibiyotikler verilebilir. Mantardan kaynaklanan keratit varsa antifungal göz damlaları ve oral antifungal ilaçlar gerektirir. Viral keratit varsa antiviral göz damlaları ve oral antiviral ilaçlar etkili olabilir. Acanthamoeba keratiti varsa antiparaziter göz damlaları kullanılır, ancak bazı akanthamoeba enfeksiyonları ilaca dirençlidir ve birkaç ay tedavi gerektirebilir. Şiddetli acanthamoeba keratit vakaları kornea nakli gerektirebilir. Keratit ilaca yanıt vermiyorsa veya görüşünüzü önemli ölçüde bozan korneada kalıcı hasara neden oluyorsa, göz doktorunuz kornea nakli önerebilir. herpetik keratit tedavisi topikal ve/veya sistemik antiviral ilaçlarla uygulanır.

Keratit hakkında sık sorulan sorular 

Keratit risk içeren bir hastalık mıdır?

İlerleyen keratit vakalarında görme kaybı yaşanabilir. Böyle vakalarda hekimler kornea nakli önerebilir. Bazen de akut keratit olur yani hastalık çok ani gelişip hızlı ilerler. Keratitler riskli göz hastalıkları arasındadır.

Herpetik keratit nedir?

Herpes virüsünün neden olduğu keratite herpetik keratit denilmektedir.

Marjinal keratit nedir?

Hipersensitivite (aşırı reaksiyon durumları) marjinal keratit olarak adlandırılır.

H16 keratit nedir?

Sağlık tanımlama sisteminde keratitin kodlarından biri de h16’dır. Ayakta tedavide keratit için verilen ICD kodudur.

Keratit kaç günde iyileşir?

İyileşme süresi keratitin türüne ve şiddetine göre değişmektedir.

Keratit bulaşıcı mıdır?

Keratit enfeksiyon yoluyla bulaşabilir. Bu, bulaşıcı bir maddeyle temas edip gözlerinize dokunursanız olabilir. Bazı durumlarda, keratiti kendinize bile bulaştırabilirsiniz. Örneğin, uçuktan kaynaklanan açık bir yaranız varsa, göz çevresine dokunmadan önce dokunmanız bu duruma yol açabilir. Enfeksiyöz olmayan keratit bulaşıcı değildir. Bu vakalar ancak bir enfeksiyon gelişirse bulaşıcı hale gelir.

Keratit olanlar hangi komplikasyonlarla karşılaşabilir?

Kornea keratit ile karşılaştığında olumsuz bir tablo ortaya çıkabilir ancak bu durum derhal tedavi edildiğinde, keratit iyileşir. Bununla birlikte, tedavi edilmezse bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Tedavi edilmeyen keratit kalıcı görme hasarına yol açabilir. Tekrarlayan göz enfeksiyonları, kronik (uzun süreli) inflamasyon kornea ülseri olarak bilinen korneada yaralar meydana gelebilir. Ağır vakalarda kornea nakli olarak bilinen bir işleme ihtiyaç olabilir. Keratit görme hasarına veya körlüğe neden oluyorsa doktor muhtemelen bu ameliyatı önerecektir.

Keratiti önlemenin yolları nelerdir?

Keratit herkesin başına gelebilirken, oluşumunu önlemeye yardımcı olmak için atılabilecek bazı adımlar vardır. Kontakt lenslerle uyunmaması, duş alınmaması keratit riskini önlemektedir. Yüzmeden ya da spor yapmadan önce kontakt lensleri çıkarmak, elleri iyice yıkamadan kontakt lensleri çıkarıp takmamak önemlidir. Kontakt lensler için doğru temizleme solüsyonları kullanılması da önem taşır. Kontakt lens temizliğinde asla su ya da seyreltilmiş solüsyonlardan kullanılmaması gerekmektedir. Lens saklama kutularının temiz tutulması gerekir. Son kullanım tarihi geçen solüsyonların ya da damlaların kullanılmaması önemlidir.  Viral enfeksiyonların önlenmesi de keratit riskini azaltmada faydalı olmaktadır. Özellikle kişi bir virüse maruz kaldığını düşünüyorsa, gözlerine dokunmadan önce ellerini iyice temizlediğinden emin olmalıdır. Kişisel hijyen keratiti önlemek için olmazsa olmazdır. Parlak güneşli havalarda UV uyumlu güneş gözlükleri kullanmak, göze sürülen makyaj malzemelerini paylaşmamak, zona aşısı yaptırmak, A vitamini içeren bir beslenme biçimi benimsemek de keratit olmamak için alınabilecek önlemlerdendir.

Keratitin en sık nedeni nedir?

En yaygın neden kontakt lenslerin yanlış kullanımı ve bakımıdır. Kirli kontakların kullanılması veya gece boyunca bırakılması korneaya zarar verebilir ve enfeksiyona neden olabilir.

Keratit ciddi midir?

Tedavi olunmadığı takdirde keratit hızla ciddileşebilir. Bir enfeksiyon gelişirse, ülserler meydana gelir ve bunu da görme kaybı takip edebilir. Ağır vakalarda gözün çıkarılması bile gerekebilir.

Keratit ve konjonktivit arasındaki fark nedir?

Konjonktivit, gözün beyaz kısmını kaplayan ve göz kapaklarının içini de kaplayan konjonktivanın enfeksiyonu veya iltihabıdır. Konjonktivit birçok şeyden kaynaklanabilir. Virüsler en yaygın nedendir, ancak buna bakteri ve kimyasallar da neden olur. Keratit, gözün şeffaf örtüsü olan korneanın iltihaplanmasıdır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.