Erken boşalma, cinsel aktivite sırasında boşalmanın genetik, psikolojik, kronik prostatik, hormonsal sorunlar nedeniyle istenilenden daha erken gerçekleştiği cinsel işlev bozukluğudur. Erken boşalma sorunu, pelvik taban egzersizleri, davranışsal teknikler, duyarsızlık sağlayan ürünler veya ilaç ile tedavi edilmeye çalışılmaktadır.
Erken Boşalma Nedir?
Erken boşalma, cinsel ilişki sırasında boşalmanın genellikle 2 ila 3 dakikadan daha kısa sürede gerçekleştiği cinsel fonksiyon bozukluğudur.1970’lerde Masters ve Johnson erken boşalmayı “erkeğin orgazmını partneri orgazm olana kadar geciktirememesi ve bu durumun cinsel ilişkilerin %50’sinde izlenmesi” olarak tanımlamıştır.
Erken boşalma şu ifadelerle de tanımlanmaktadır:
Erken boşalma, Her zaman veya ilişkilerin çoğunda vajinal penetrasyondan yaklaşık 1 dakika sonra meydana gelen boşalmadır.
Erken boşalma, vajinal peterasyondan sonrası veya vajinal penetrasyona kadar olan süre için geciktirilememesidir.
Erken boşalma, Her iki partnerin cinsel etkileşimden zevk alması için boşalmayı yeterince kontrol edememesidir.
Erken Boşalmanın Çeşitleri Nelerdir?
-
Yaşam boyu devam eden erken boşalma: İlk cinsel aktivite ile başlayan ve yaşam boyu süren erken boşalma sorunudur. Primer erken boşalma olarak da isimlendirilir. Genel sıklığı %2,3-3,2’dir.Türkiye de %2,5 olarak görülmektedir.
-
Kazanılmış erken boşalma: Cinsel ilişkinin ilk başladığı zamanlarda normal bir ejakülasyon yani boşalma yaşanmaktadır. Daha sonra yaşanan herhangi bir sorun neticesinde yaşanan erken boşalma problemidir. Genelde %3,9-4,8Türkiye’de ortalama %4 oranında görülmektedir.
-
Değişken erken boşalma: Kişi zaman zaman erken boşalma sorunu yaşarken zaman zaman da normal boşalma yaşamaktadır. En sık izlenen erken boşalma formudur ve %8,5-11,4 oranında görülür. Türkiye’de ortalama %8 -8,5 oranında izlenmektedir.
-
Duyusal değişken erken boşalma: Kültürel veya anormal psikolojik durumlar vardır. Kişi aslında erken boşalma sorunu yaşamazken erken boşalma endişesi yaşamamaktadır. Genelde %5,1,-6,4, Türkiye’de %5 oranında görülmektedir.
Erken Boşalma Neden Olur?
Teknik olarak boşalma, cinsel olarak uyarılma sonucu omurilikten beyne sinyaller gider, zevk doruk noktasına ulaştığında, beyin üreme organına tabiri caizse "hazır" komutu verir ve meni penis yolu ile dışarı atılır.
Erken boşalmanın nedeni olarak, prostat iltihaplanması olan prostatit, anksiyete, stres ve depresyon gibi psikolojik sorunlar, erken boşalma endişesi, anormal hormon seviyeleri, şeker hastalığı ve ilaç kullanımı görülmektedir.
Değişken ve duyusal değişken erken boşalma sorunu tamamen psikolojik nedenlere dayanmaktadır. Günlük yaşam koşulları ve stres etkilidir.
Kazanılmış erken boşalma sorunu ise şu gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
- Psikolojik nedenler: Stres, çevresel faktörler, partner ile olan ilişki, yaşam tarzı gibi sorunlar erken boşalma sorununa zemin hazırlayabilir.
- Endokrin faktörler: Halk arasında guatr olarak bilinen tiroit sorunları yüksek tiroit yani hipertiroidi erken boşalma sorununa yol açabilir.
- Ürolojik sorunlar: Prostat hastalıkları, prostat enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonları veya cinsel yolla bulaşan hastalıklar erken boşalmaya neden olabilir.
- Cinsel sağlık problemleri: Cinsel sağlıkta karşımıza çıkan fonksiyon bozuklukları veya kadınların cinsel uyum problemleri erken boşalmaya neden olabilmektedir.
Erken boşalmaya neden olan hastalıklar nelerdir?
Cinsel sorun, tiroit hormon bozukluğu, prostat rahatsızlıkları, stres ve yanı sıra;
Diyabet: Diyabet hastalarında penise kan taşıyan damarlar da etkilendiği için özellikle sertleşme sorunu görülmektedir. Bununla birlikte diyabetin penis sinirleri üzerine olan etkisi erken boşalmada rol oynayacağının düşündürmektedir.
Testosteron hormon bozuklukları: Testosteron hormonu eksikliği erken boşalmaya neden olmaktadır. Diğer taraftan yapılan bazı çalışmalarda testosteron düşüklüğünün esas olarak geç boşalma veya orgazm yokluğuna neden olduğuna dair görüşler de vardır.
Hipofiz bezi hastalıkları: Hipofiz bezindeki sorunların erken boşalmaya neden olabileceği ile çeşitli çalışmalar vardır; ancak elde edilen sonuçlar net değildir. Ancak hipertroidi olan kişilerde erken boşalma olduğu net olarak bilinmektedir.
Varikosel: Varikoselin erken boşalmaya yol açabildiği yönünde çeşitli görüşler vardır.
Erken Boşalma Sorunu Nasıl Teşhis Edilir?
Erken boşalmanın tanısında altın standart doktor hasta görüşmesidir. Erken boşalmaya neden olan altta yatan hormonal sorunlar, idrar yolu enfeksiyonu gibi farklı rahatsızlıklar varsa bunlara yönelik tetkikler tamamlanır.
Erken boşalmanın teşhisi hastanın hikayesinin detaylı alınmasıyla ortaya konulabilir. Uygun hastalarda boşalma süresi hastadan öğrenilebilir. Türkçe validasyonu yapılmış sorgulama formları ile hastanın yakınması değerlendirilebilir. En sık karşılaşılan sorun olan iktidarsızlık ve erken boşalma arasındaki fark hastanın detaylı hikayesinin alınmasıyla ortaya konulabilir.
Erken Boşalma Sorunu Nasıl Tedavi Edilir?
Erken boşalmanın tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Hastanın durumuna göre bu tedavilerden biri ya da birden fazlası aynı anda kombine olarak kullanılabilir.
- İlaç tedavi: Günümüzde cinsel fonksiyon bozukluğunda kullanılan ereksiyon sağlayıcı yani sertleşme sorununun gideren ilaçlara benzer erken boşalmaya yönelik ilaçlar da geliştirilmiştir. Dapoksetin cinsel birleşmeden 1-3 saat önce alınmalıdır.
- Egzersiz ve spor: Erken boşalmanın tedavisinde pelvik kaslarının çalıştıran egzersizler kullanılır. Kegel egzersizi en sık kullanılan egzersiz yöntemidir. Makat kaslarıyla birlikte idrar tutma egzersizi olarak tanımlanabilir. İdrar kaçıran, çocuk kadın ve erkeklerde de kullanılan Kegel egzersizleri günün her saati uygulanabilir. İdrar tutmayı sağlayan kaslar boşalmayı önleyen kaslarla beraber çalışan kaslardır. Egzersizlerle bu kas yapılarının güçlendirilmesi amaçlanır. Cinsel ilişki sırasında kişi boşalacağını hissettiği sırada bu bölgedeki kaslarını kasarak mesane boynundaki kas yapısının da kasılmasını sağlayacak ve boşalmayı kontrol edecektir. Kegel egzersizi erken boşalmaya karşı etkili tedavi yöntemlerindendir.
- Kegel egzersizlerinin haricinde pelvik taban kaslarını çalıştıran fitness ve benzeri sporlar da erken boşalmayı engellemek bakımından faydalıdır.
- Krem ve jeller: Topikal ajanlar olarak tanımlanan lokal anestezik krem ve jeller erken boşalmanı önüne geçilebilmektedir. Penis baş kısmına ve sünnet derisine sürülen jel ve kremlerin en önemli avantajı lokal uygulamalar olması ve sistemik yan etkilerinin olmamasıdır. Bununla birlikte krem ve jeller kullanım miktarına göre kadın ve erkekte orgazm hissini engelleyebilmektedir. Özellikle kullanılan jellerin kötü kokusu ilişki sırasında hoşnutsuz bir ortam yaratabilmektedir.
- Prezervatif: Prezervatifler ilişki esnasında duyu hissini azalttığı için erken boşalmayı önlemek için kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir. Bunun için birden fazla prezervatif kullanılabileceği gibi lokal anestezik prezervatifler de bulunmaktadır.
- Seks terapileri: Erken boşalmanın tedavisinde etkili yöntemlerden birisi de seks terapileridir. Psikiyatristlerle ortak çalışma yapılması faydalı sonuçlar verebilen tedavi yöntemleri arasındadır. Ön sevişme periyodunun mümkün olduğunca uzun tutulması; boşalma hissinin hissedildiği anda partnerlerin pozisyon değiştirmesi gibi yöntemler uygulanabilir.
Erken boşalma ile İlgili Sık Sorulan Sorular
İdeal boşalma süresi nedir?
Boşalma süresi birçok faktöre bağlı olarak değişir ancak bir erkeğin boşalma süresi ortalama 5 ila 7 dakikadır. Genel aralık ise bir dakikadan az ve yarım saate kadar olacak şekilde değişiklik gösterebilmektedir.
Kadınlar erken boşalma problemi yaşanır mı?
Erken boşalma, kadınlarda da izlenilen bir durumdur. Ancak, kadınlar fizyolojisi itibariyle tekrarlı orgazma ulaşabildikleri için erken boşalma kadınlarda erkeklerde olduğu kadar önemli bir sıkıntı yaratmamaktadır. Erkekte ise ejakülasyon yani boşalma sonrası tekrar ereksiyon ve boşalma için belirli bir süre gerektiği için daha sıkıntılı bir durumdur.
Erkeklerde erken boşalma sorunu ne kadar yaygındır?
Erkeklerde erken boşalma problemi cinsel sorunlar arasında en sık görülenidir. Türk erkeklerinin yaklaşık %20 sinde erken boşalma sorunu yaşanmaktadır.
Sünnet erken boşalmaya neden olur mu?
Toplumda sünnetin erken boşalmaya neden olduğu yönünde yanlış bir inanış bulunmaktadır. Ancak yapılan çalışmalar sünnetin erken boşalmaya neden olmadığı tam tersi yönde etki gösterdiğini ortaya koymaktadır. Erken boşalmada sünnet derisinin çıkarılmasının veya kesilmesinin tedavi yöntemi olarak kullanılabileceği yönünde çalışmalar da bulunmaktadır. Diğer taraftan, sünnetli ve sünnetsiz erkeklerde yapılan çalışmalarda sünnetli erkeklerde duyarlılığın azaldığı dair yayınlar vardır.
Kısacası sünnet ve erken boşalma arası ilişki halen daha tartışmalı bir konu olmakla birlikte; yine de sünneti erken boşalmaya neden olmadığı genel olarak kabul görmektedir.
İktidarsızlık erken boşalmaya neden olabilir mi?
Erken boşalma ve iktidarsızlık sorunları birbirleriyle sıklıkla karışabilmektedir. İktidarsız şikayetiyle başvuran pek çok hastanın detaylı incelemenin ardından aslında erken boşalma sorunu yaşadığı anlaşılmaktadır. Erkek fizyolojisine bağlı olarak orgazm sonrası tekrar ereksiyon ve ejakülasyon/orgazm için belirli bir süre geçmesi gereklidir. Tekrarlı orgazm genç yaş erkeklerde %30 civarında izlenirken, 30 yaş üzerinde sadece %3 oranında izlenmektedir. Bunun sonucu olarak erken boşalma ile erkek fizyolojisine bağlı olarak tekrar ereksiyonu sağlamaktaki zorluk nedeniyle kişi kendisini iktidarsız olarak tanımlayabilmektedir. Aradaki farkı ortaya koyabilmek için doktorun iyi bir sorgulama yapması gerekir. Bazen iktidarsızlık ve erken boşalma aynı anda yaşanabilir. Bu gibi durumlarda öncelikle iktidarsızlık sorunun tedavi edilmesi gerekir. İktidarsızlık tedavisinin ardından erken boşalma sorunu hala devam ediyorsa buna yönelik tedaviler gündeme gelmelidir.
Sık mastürbasyon yapmak erken boşalma sebebi midir?
Bu konu oldukça tartışmalı ve yanlış değerlendirmeye dayanan bir konudur. Özellikle genç erkeklerde veya cinsel ilişkiye yeni başlayan erkeklerde ilk ilişkideki heyecanı da ortadan kaldırmaya yönelik olarak ilişki öncesi mastürbasyon tavsiye edilebilmektedir. Bu durumda mastürbasyon sanılanın aksine erken boşalmayı engelleyen faktörlerden biridir. Ancak sık mastürbasyon yapmak ileri dönemde, özellikle psikolojik ve genetik bir yatkınlık varsa ejakülasyon yani boşalma sorununa neden olabilir. Burada genetik yatkınlık olarak ifade edilen durum biraz önce bahsettiğimiz primer erken boşalmanın temelinde oynayan reseptör ve penis cildi duyarlılığındaki değişimlerdir.
Alkol kullanımı erken boşalma sebebi midir?
Uyarıcı etkisinden dolayı, erken boşalmayı önleyebilmek için düşük doz alkol kullanımı tavsiye edilebilir. Ancak alkol tüketiminde yüksek doza çıkıldığında bu durumda ereksiyonu engelleyici sorunlar görülebilmektedir.
Ereksiyon ilaçları erken boşalmayı engeller mi?
Ereksiyon yani sertleşme sorunu ilaçları erken boşalmayı engellemezler. Ancak alınan ilaçlar ereksiyonu devam ettireceği için erken boşalma olsa dahi ereksiyon devam ettiği için partner tatmini sağlanmaktadır. Ereksiyon ilaçlarının boşalma süresi üzerine etkisi yoktur
Erken boşalmanın bitkisel bir tedavisi var mıdır?
Erkekte ereksiyon sağlamak, sperm sayısını artırmak veya sperm kalitesini yükseltmek için tüketilen besinlerden faydalanılabilir. Ancak erken boşalmada bitkisel çözüm veya tüketilen besinlerin faydası söz konusu değildir.
Erken boşalma sorunu çözülmezse ne gibi sorunlara yol açar?
Erken boşalma sorunun büyük bir çoğunluğunda kökeninde psikolojik sebepler yatmaktadır. Kişide ve partnerinde stres ilişkide sorunlara yol açabilir. Bu nedenle erken boşalma sorunu yaşayan olguların Üroloji/androloji uzmanı-Psikiyatrist ile ortak olarak değerlendirilmesi önemlidir. Cinsel yaşamdaki başarısızlık, çiftlerin ruhsal durumda dengesizlik ve uyumsuzluk yaratarak ciddi sorunlara yol açabilir.
Tedavi edilen erken boşalma sorunu tekrarlayabilir mi?
Altta yatan rahatsızlık tedavi edildiği zaman erken boşalma sorunu genellikle düzelmektedir. Organik soruna dayalı hasta grubu çok az olduğu için erken boşalmanın tedavisi genellikle durumsaldır. İlaç kullanıldığı anda erken boşalma ortadan kalkar ilaç bırakılınca erken boşalma geriye gelebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 5 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 26 Mart 2024