Boksör Kırığı nedir? Belirtileri ve tedavisi

Ortopedik problemler toplumda sıklıkla görülen önemli sağlık problemleri arasında yer alıyor. Bunlardan biri de boksör kırığı olarak karşımıza çıkıyor. Adına boksör kırığı denilmesine karşın profesyonel boks oyuncularından çok, elini sert zemine yumruk pozisyonunda vuran ya da çarpan kişilerde daha sık görülen boksör kırığı, duruma göre ameliyatsız ya da cerrahi olarak tedavi edilebiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Ortopedi Bölümü’nden Op. Dr. Mehmet Burak Yalçın, boksör kırığı ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.

Boksör kırığı nedir?

Elin beşinci metakarp kemiği adı verilen tarak kemiği olarak bilinen kemiğin küçük parmağa yakın olan kısmında genellikle yumruk atma sonrası kırık oluşmasına boksör kırığı denilmektedir. Bu isim verilmiş olmakla birlikte, profesyonel boksörlerde nadiren görülür. Daha çok elini yumruk pozisyonunda sert zeminlere vurma/çarpma sonrası ortaya çıkan bir kırık türüdür.  

Boksör kırığı belirtileri nelerdir?

Kırığın ağırlık derecesine göre değişen oranlarda beşinci tarak kemiğinin alt kısmında ağrı, şekil bozukluğu, şişlik ve beşinci parmak hareketinde kısıtlılık meydana gelebilir. Eğer kesici bir cisme (örneğin cam yüzeye) yumruk atılmışsa cilt kesisi, tendon kesisi, damar ve sinir yaralanması bulguları da olabilir. Bu durum; beşinci parmakta uyuşma, karıncalanma, renk değişiklikleri, hareket kısıtlılığı şeklinde ek bulgulara sebep olabilir.

Boksör kırığı tanısı nasıl konulur?

Hastanın detaylı muayenesi ve çekilen röntgenleri sonucunda rahatlıkla teşhis konulabilir. Bazı hastalarda grafide görülmeyen çatlak şeklinde kırıklar olabilir. Hastanın muayenesinde ağrının fazla olduğu tespit edilirse grafide kırık görülmese bile çekilen MR’ı ile teşhis edilebilir.

Boksör kırığı tedavisi nasıl yapılır?

Kırığın tedavisi konservatif (ameliyatsız) ya da cerrahi (ameliyat ile) yapılabilir. Bu noktada tedavide karar verilirken; kırığın açık ya da kapalı kırık olması, eklem içi ya da çoklu kırık olması, ayrılma miktarı, hastanın mesleği, parmakta rotasyon dediğimiz parmaklar kapatıldığında diğer parmakla üst üste binme deformitesi bulunup bulunmamasına göre karar verilir.

Eğer konservatif tedavi yapılacaksa, kırığın pozisyonunun düzeltilmesi sonrası; 3-4 hafta uygun pozisyonda özel bir alçıda kalması sağlanır. 7-10 gün aralarla röntgen kontrolü sonrası alçı çıkarılır ve egzersizlere başlanır. Eğer gerekli olursa takipte fizik tedaviden de yararlanılır.

Cerrahi tedavi gerekli görüldüğünde ise; kapalı veya açık cerrahi tedaviler uygulanabilir. Kırığın tespiti amacıyla Kirshner telleri veya mini plak ve vidalar kullanılabilir. Burada da ameliyat sonrası 3-4 hafta kadar yine bir alçı tespiti ve sonrasında egzersiz, gerekli olursa da fizik tedavi süreci olacaktır.

Boksör Kırığı hakkında sık sorulan sorular 

Boksör kırığı ne kadar alçıda kalmalı?

Kırığın şekli ve uygulanan tedaviye göre ortalama 3-4 hafta kadar alçıda kalmaktadır.

Boksör kırığı sonrası el eskisi gibi olur mu?

Boksör kırığı sonrası el eskisine yakın olarak iyileşmektedir. Ameliyat olan hastalarda daha düzgün şekilde kemik iyileşirken, sadece alçı ile tedavi edilen hastalarda bir miktar redüksiyon kaybı (kırığın düzeltildikten sonra alçı içinde tekrar şeklinin bozulması) meydana gelebilir. Ancak bunlar genel olarak kozmetik sorunlar olmakta, elde fonksiyonel bir sorun oluşturmamaktadır. Çoğunlukla cerrahi tedaviye gerek olmadan fonksiyonel olarak eskisine çok yakın derecelerde iyileşme gözlenmektedir.

Boksör kırığı ameliyat gerektirir mi?

Boksör kırığı gerektirebilir. Ameliyata karar verirken; kırığın açık kırık olması, ayrılma miktarının fazla olması, eklem içi ya da çoklu kırıklar, beşinci parmağın ince becerilerinin çok önemli olduğu meslekler (örneğin müzisyen bir hasta ), parmakta rotasyon dediğimiz parmaklar kapatıldığında diğer parmakla üst üste binme deformitesi bulunması durumunda ameliyat gerekli olabilir.

Boksör kırığı sonrası nelere dikkat edilmelidir?

Kırık tedavisi gören elin ilk günlerde -gece ve gündüz- kalp seviyesinin üzerinde (konum olarak elimiz kalbin üzerinde değil, yere göre kalp seviyesinden 10-15 cm yukarda) tutulması, ödem geriledikten sonra tedavi bitene kadar gece uyurken yine yukarda tutulması uygun olacaktır.  Alçıda olan elde veya parmak ucunda şişlik- morluk olup olmamasına dikkat edilmelidir. Şişlik, morluk veya aşırı ağrı olması durumunda hemen hastaneye başvurulmalıdır. Duş alırken alçının ıslanmaması gerekir. Takip ve kontrollerin de aksatılmamasına dikkat edilmelidir.

Boksör kırığı alçısı nasıl yapılır?

Boksör kırığında genel olarak atel dediğimiz yarım alçı veya sirküler alçı yapılır. Kırığın eğer pozisyonunun düzeltilmesi gerekmiyorsa, olduğu pozisyonda tespit edilir. Düzeltme gerekiyorsa lokal anestezi/sedasyon ile düzeltme yapılabilir. Pozisyon olarak el bileği 30-40 derece ekstansiyonda, parmaklar hafif fleksiyonda, metakarpofalengeal eklemler 70-90 derece fleksiyonda 4-5. Metakarp ve parmakları sabitleyecek şekilde atel/alçı yapılır.

Boksör kırığında alçı çıktıktan sonra neler yapılır?

Alçıdan çıktıktan sonra elde ve parmaklarda bir miktar hareket zorluğu oluşacaktır. İlk günler hareketle ağrı olabilmektedir. Sonrasında ev egzersizleri ile hasta takip edilir. Gerekli durumlarda fizik tedavi bölümünde tedavi uygulanır. Alçı çıktıktan sonra yaklaşık 2-4 hafta içinde normal hareket derecelerine ulaşmak mümkün olur.

Boksör kırığı ameliyatı nasıl yapılır?

Cerrahi tedavide kapalı ve açık ameliyatlar yapılabilmektedir. Kapalı ameliyatta (kırık açılmadan yani cilt kesilmeden) anestezi altında ameliyathanede kırık düzgün pozisyona getirilir, ciltten geçirilen özel teller ile kırık bu pozisyonda tespit edilip, pansuman ve atel yapılır. Açık ameliyatta ise cilt kesisi sonrası kemik görülerek uç uca getirilir. Plak ve vidalarla veya özel teller ile tespit edilir. Sonra yine atel/alçıya alınır. Kaynama oluşunca alçı/atel ve teller çıkarılır.