Pored dijagnoze i stadija raka, jedan od najcesce koristenih polja u lijecenju raka je interventna radijologija. Paralelno sa tehnoloskim napretkom, mjesto interventnog nacina lijecenja raka se svake godine povecava. Najvaznije prednosti ovih metoda, mogucnost radzenja sa lokalnom anestezijom kroz igleni otvor, veiliki uticaj smrtnog tumora, mogucnost primjene zajedno s drugim terapijama i nakon terapije za kratko vrijeme mogucnost vracanja normalnom zivotu pacijenta. Nacin lijecenja raka interventnom terapijom mogu se svrstati u dvije grupe perkutana ablacija i arterijski tretmani.
Perkutana Ablacija
Unistavanje tumora sa specijalnim iglama postavljenim u tumor. Najcesce primjenjivani nacini ablacije su radiofrekvencija, mikrotalasi, krioablacija i nanonoz.
Krioablacija
Najvecu ulogu u borbi protiv raka uzimaju dijagnoze i nacini lijecenja, posljednjih godina zajedno sa tehnoloskim napretcima se u prvi plan uzima i udobnost pacijenta. Jedna od najvaznijih inovacija u svijetu poznata kao ‘’Ledena Lopta’’ krioablacija jeste tehnika zamrzavanja tumora s kojom se zamrzavanjem unistavaju stetna tkiva i tumori, tako se celije raka ciljano unistavaju. Prednost ostalih metoda ablacije je u tome sto se formirana ledena kugla , to jest unisteno tkivo raka moze prikazati vrlo dobro u uredzajima za ultrazvuk i CT-a i na taj način se mogu raditi vrlo efikasni tretmani bez ostecenja normalnog tkiva.
Koristi se i kod velikih tumorskih masa
Postupkom ulaska u tijelo sa specijalnim iglama, zamrzavanjem se unistava bilo koje tkivo ili tumor u tijelu. Na osnovu prethodno uradzenog snimka ultrazvuka, CT ili MR-a u masu se postavlja odgovarajuci broj igala. Dok se masu od 1 cm postavlja jedna igla, kako se povecava velicina tumora time se i broj igala povecava. Ovo se moze raditi sve u isto vrijeme i ovako se mogu unistiti ogromne mase velikom hladnocom. Bez obzira na broj igala, posto je pacijent blago uspavan i posto se postupak izvodi pod lokalnom anestezijom pacijent ne osjeca bol.
Na tumor se moze primjeniti hladnoca do - 80 stepeni
Tehnikom krioablacije kroz igle se vrsi recirkulacija argon gasa i na taj nacin na vrhu igle nastaje hladnoca izmedzu - 20 i - 80 stepeni. Ova hladnoca tumor ili patolosko tkivo ubija razaranjem. U nasoj zemlji su najcesce koristeni jedni drugima slicni nacini ablacije poput radiofrekvencije, mikrotalasa i lasera. Ali krioablacija je od ovih posebna tehnika koja radi posebnim mehanizmom i tehnika je koja ima prednost. Krioablacija kao i druge ablacije ciljano samo razaraju tumor i posto ne ostecuju tkiva mogu se primjeniti vise puta.
U najopasnijim vrstama tumora se moze postici prilicno veliki uspijeh
Krioablacija se moze uspjesno koristiti kod uobicajenih i rizicnih tipova raka poput tumora bubrega, pluca, jetre i mekog tkiva. Iako se u nekim slucajevima primjenjuje sama, to je metoda koja se moze primijeniti u nekim slucajevima isto vremeno sa hemoterapijom i radioterapijom. Medzutim postoje slucajevi u kojim se krioablacija nemoze koristiti. Posto postupak zamrzavanjem ostecuje nervno tkivo, nemoze se koristiti na mozgu, kicmenoj mozdini i na prostoru gdje se nalaze jako vazni nervi, primjena se moze izvrsiti zastitom nervnih tkiva specijalnom tehnikom. Nemoze se primjeniti takodzer kod tumora zeluca, crijeva i zucne kese, mora se korisiti oprezno kod tumora koji se nalaze blizu ovih organa. U takvim se slucajevima ulazeci iglom pod vodstvom ultrazvuka ili CT-a ubrizgava gas ili tekucina izmedzu kriticnih organa i tumora , tako da se postupak moze provesti na siguran nacin.
Proces traje u prosjeku 30 minuta
U procesu krioablacije kancerogeni tumor se pretvara u ledenu loptu. Otapanjem ledene lopte nestaje i kancerogeni tumor. Proces traje u prosjeku 30 minuta. Za bezbolni proces krioablacijom dovoljna je lokalna anestezija. Pacijent nakon uradzenog procesa se oputa isti dan. Dok se drugim metodama ne moze primijetiti koji je dio tumora unisten tokom ablacije, u ovoj se metodi na ultrazvuku pojavljuje slika u obliku ledene mase. Prostor ledene mase od 0,5 cm naziva se kao smrtonosno podrucje. Najvaznija prednost krioablacije je to sto mozete biti sigurni koliko je tumora unisteno tokom ovog procesa.
Radiofrekventna Ablacija
Metoda koja se najvise koristi u onkoloskim intervencijama; To je proces ‘’Spaljivanja Tumora’’ koji se koristi u lijecenju tumora koji nastaju u jetri, plucima, mehkom i kostanom tkivu. Celije raka spaljuju se ulaskom iglom u sredinu tumora kroz organ u kojem se tumor nalazi. U ovom slucaju jedna od najcesce koristenih metoda je radiofrekvencija. Radiofrekventna ablacija se najcesce koristi kod tumora jetre, pluca, bubrega i stitne zlijezde.
Mikrotalasna Ablacija
Kao i radiofrekvencija, to je metoda koja spaljivanjem ostecuje tumore, ali u posljednje vrijeme je vise pozeljna od radiofrekvencije. Najcesce podrucje gdje se primjenjuje je jetra. Njegova najvaznija prednost je to sto moze intervenisati zahvaljujuci svojoj brzoj destruktivnoj sposobnosti u velikim i vecem broju lezija.
Nanonoz Ablacija (Nepovratna Elektroporacija)
Ovom metodom, na osnovu tehnike snimanja, pacijentu se pod opstom anestezijom unutar tumora postavljaju posebne igle preko kojih se daje kratko trajno ali velik protok elektriciteta. Na taj nacin se stavaraju siroke rupe na celijama zida celija raka i celije raka umiru bez ostecenja zdravih celija. Najvaznija karakteristika ovog procesa je to se previse ne ostecuju kriticne strukture vena, nervi i zeluca-crijeva tokom procesa ablacije. Zato je metoda Nanonoz posebno pozeljna kod tumora koji su susjedni ovim kriticnim organima i strukturama. Sa ovim svojstvima nanonoz daje nadu kod tumora jetre koji granice sa zucnim kanalima i velikim venama, raku pankreasa i prostate.
Aretrijski Tretmani
Intraarterijska Hemoterapija
Intraarterijska hemoterapija se primjenjuje kod pacijenata koji nisu imali koristi od hemoterapije, radi se pronalasko vene angiografijom koja hrani tumor i interventno se ulazi u venu ubrizgavanjem intenzivne hemoterapije. Najvaznija prednost ovog postupka je malo nus pojava a veliki uticaj lijeka na tumor.
Hemoembolizacija (TACE)
Posebno se primjenjuje kod raka jetre koji se nemoze operisati. Zbog toga, sitne cestice impregnirane lijekom za hemoterapiju ili nekim kontrastnim supstancama pomijesanim sa hemoterapijom, ubrizgavaju arterije koje hrane tumore jetre, s time se vene celija raka zacepluju i s time ubrizgani lijek bude direktno dat u tumor tokom 1-2 sedmice. Normalne celije jetre manje, ali celije raka budu vise pogodzene.
Radioembolizacija (Y90 Terapija)
Radioembolizacijom blokirajuce cestice deset puta manje od milimetra napunjene radioaktivnim materijalom, ubrizgavaju se u jetrenu arteriju ili u venu koja hrani tumor. Na taj nacin se tumoru daju vrlo visoke doze radioterapije i ima puno manje uticaja na zdrava tkiva. Postupak se koristi kod tumora bubrega i tumora jetre.
KEMOSATÜRASYON
Yalnızca karaciğer tümörlerinde uygulanan yöntem, çok yoğun miktarda kemoterapinin kanserli hücreye direkt olarak verilmesidir. Bu işlem yapılırken, karaciğerin atardamar ve toplardamarı izole edilmekte, yüksek miktarda kemoterapi ilacının kan dolaşımına girerek hasta için zehirleyici etki oluşturması engellenmektedir.
Metoda koja se primjenjuje samo kod tumora jetre je davanje velike kolicine hemoterapije direktno u celije raka. Tokom izvodzenja ovog postupka izoliraju se arterije i vene jetre, cime se sprijecavaju velike kolicine hemoterapije da udzu u krvotok i stvore otrovni efekat za pacijenta.
Olaksavajuce Terapije u Lijecenju Raka
Otvaranje Zucnih Kanala
Zbog tumora ili drugih uzroka, normalni put protoka u tijelu koji moraju biti otvoreni poput zucnih kanala, probavnog sistema i mokracnih kanala mogu biti zacepljeni. To zacepljenje izaziva nakupljanje tecnosti (poput zuci, mokrace, itd.) Koja bi normalno trebalo da prodze kroz ovo podrucje. Ako se ne izlijeci, zacepljnje i sa ovim povezano nakupljanje mogu rezultirati bolom, infekcijom i zatajenjem organa.
Za otklanjanje, lijecenje ukljucujuci i ublazavanje zacepljenja moze se koristiti nekoliko interventnih postupaka. Ove tehnike usmjerene su na ispustanje nakupljene tecnosti ili odcepljivanje, tako da tecnost normalno tece.
Postupak: Perkutana drenaza je interventni tretman pomocu katetera (tanka, fleksibilna cijev) za odvod nakupljene tecnosti ili apscesa. Kateter se postavlja u organ (u zucne kanale u jetri, mokracne kanale u bubregu ili u kolekciji) stavljen pod vodstvom snimka; Metoda snimanja koja će se koristiti zavisi o mjestu zacepljenja i nakupljanja tecnosti. Postupak se uglavnom izvodi pod lokalnom anestezijom ili sedacijom.
Otvaranje Mokracnih Kanala
Nefrostomski kateter je tanak, fleksibilan, plasticni kateter koji se koristi za uklanjanje mokrace iz bubrega u slucajevima kada dolazi do blokade na normalnom protoku mokrace (kamen, tumor itd.). Mokraca iz bubrega sakuplja se u plasticnoj kesi povezanoj na ovaj postavljeni kateter. Perkutana nefrostomija je naziv postupka gdje se kateter nefrostomije postavlja sa vase koze u bubreg.
Postupak: Pod anestezijom se koristeci ultrazvuk i fluoroskopiju posebnim iglama kroz kozu ulazi u sistem sakupljanja u bubregu i kateter nefrostomije se postavlja u bubreg preko vodece zice.
- Praznjenje tecnosti izmedzu trbusne i plucne maramice,
- Zaustavljanje bolova u stomaku kod raka,
- Zaustavljanje krvarenja povezanog s rakom,
- otvaranje rakom zacepljenih vena,
Ostale olaksavajuce terapije koje koristimo kod pacijenata oboljelih od raka.
Postavljanje Centralnog Venskog Porta
Venski Port, su aparati za vaskularni pristup koji omogucuju doktorima da lahko pristupe debelim venama u srednjem dijelu tijela kako bi mogli davati lijekove ili uzimati krv. Sastoje se od rezervoara postavljenog ispod koze u predjelu grudnog kosa i tanke cijevi povezane na njega. Vrh cjevcice (katetera) zavrsava u glavnoj veni blizu srca u grudnoj supljini. Dizajnirani su tako da ostanu tamo gdje supostavljeni mjesecima, pa cak i godinama nakon sto su smjesteni u tijelo. Venski Port se koristi u svrhu davanja hemoterapije bez ometanja posebno kod pacijenata sa rakom. Osim toga, Port pruza pouzdan pristup davanju tecnosti lijekova, poboljsavajuci davanje i uzimanje krvi i kvalitet zivota pacijenta.
Postupak: Postavljanje Porta je mali hirurški postupak koji se vrsi uz navodzenje fluoroskopijom i ultrazvukom, a za koji nije potrebna hospitalizacija. Kod vecine pacijenata port se nalazi u gornjem dijelu grudnog kosa pacijenta. Pomocu tanke igle uz navodzenje ultrazvukom ulazi se u glavnu venu. U tu svrhu vene koje se najcesce koriste su debele vene u podrucju vrata. Nakon ulaska u venu, kateter porta se ubacuje u glavnu venu pomoću zice vodica, a drugi kraj se spaja u rezervoar koji se nalazi ispod koze u podrucju grudnog kosa. Na kraju postupka mali rez se zasivanjem zatvara, a uređaj nije vidljiv izvana. Port se upotrebljava tako da se posebna igla ubode kroz kozu i pricvrsti na rezervoar. Kada se bolest potpuno izlijeci i vase lijecenje zavrsi, port se uklanja malim postupkom.
19 Juli 2023
11 Februar 2021